Trwa ładowanie...

Muszą zostawić bliskich i cały dorobek życia w Ukrainie. Jak sobie radzić ze stratą w obliczu wojny?

Avatar placeholder
18.03.2022 11:03
Muszą zostawić bliskich i cały dorobek życia w Ukrainie. Jak sobie radzić ze stratą w obliczu wojny?
Muszą zostawić bliskich i cały dorobek życia w Ukrainie. Jak sobie radzić ze stratą w obliczu wojny? (Getty Images)

Tracą wszystko w obliczu wojny w Ukrainie - najbliższych i to, na co przez wiele lat pracowali. Często mają dosłownie kilka minut, by opuścić dom, do którego mogą już nigdy nie wrócić. - Uchodźcy żyją w ciągłym strachu i przerażeniu, przeżywając jednocześnie swego rodzaju żałobę - mówi psycholog Monika Stasiak-Wieczorek.

spis treści

1. O przeżywaniu straty bliskich i dorobku w obliczu wojny

Utrata bliskich i dorobku życia dla uchodźców to niewyobrażalny wstrząs. Uciekają z kraju ogarniętego wojną, by ratować życie swoje i dzieci. Po przekroczeniu granicy Polski nie wiedzą, co będą robić dalej i jak mają odnaleźć się w nowej rzeczywistości. Nie znają języka, są bez dachu nad głową i mierzą się z ogromnym poczuciem straty.

Swietłana miała pięć minut na spakowanie się i opuszcznie domu. - Oprócz najpotrzebniejszych rzeczy zdążyłam wziąć modlitewnik. Wzięłam, by modlić się do Boga, żeby ocalił wszystkich ludzi, którzy zostali w Ukrainie. A została tam moja mama, tata i babcia - wyznała Swietłana w rozmowie dla programu "Uwaga".

Zobacz film: "Jak szybko obniżyć zbyt wysokie tętno?"
Cywile tracą bliskich i dorobek życia w obliczu wojny w Ukrainie
Cywile tracą bliskich i dorobek życia w obliczu wojny w Ukrainie (Getty Images)

- Największym dramatem, z którym większość tych ludzi się boryka, jest to, że część ich rodzin przebywa tam, gdzie jest niebezpiecznie. Kobiety bardzo często nie mają kontaktu przez kilka dni ze swoimi mężami. Nie mają pojęcia, czy jeszcze żyją, czy nie. Są w ciągłym strachu i przerażeniu, przeżywając jednocześnie swego rodzaju żałobę - tłumaczy w rozmowie z abcZdrowie psycholog Monika Stasiak-Wieczorek.

Żałoba to stan smutku i cierpienia związany z utratą bliskich osób, całego dorobku życia, bezpieczeństwa i stabilizacji finansowej. - Jest to forma żałoby, którą trzeba przejść w kryzysowych sytuacjach. Osoby uciekające przed wojną potrzebują czasu, żeby oswoić się z tym, co ich spotkało - dodaje ekspertka.

Żałoba pozwala przetrwać ten trudny okres i powrócić do innego życia. Niesłychanie ważne jest, by przeżyć całą gamę emocji, począwszy od szoku przez gniew, niedowierzanie, poczucie winy, po głęboki żal i smutek. Później nadchodzi moment, w którym można być gotowym na tworzenie planu na niedaleką przyszłość.

Psycholog zwraca jednak uwagę, że u uchodźców z Ukrainy jest to trudne, ponieważ nie wiedzą, jak długo wojna będzie trwała i czy będą mieli do czego wrócić.

Zobacz także: Wojna zostawia trwałe ślady w psychice. Jak radzić sobie z zespołem stresu pourazowego?

2. "To forma żałoby, którą trzeba przejść"

Godzenie się ze stratą to proces, który może przebiegać w różnym tempie i z różną intensywnością. - Stres jest mocno adaptacyjny, ale też bardzo potrzebny, żeby ludzie byli w stanie reagować, uciekać oraz ratować siebie i najbliższych. Co ważne, stres ten nie powinien być zbyt długotrwały, ponieważ stres przewlekły jest najbardziej szkodliwy dla człowieka - tłumaczy Stasiak-Wieczorek.

Uchodźcy z Ukrainy będą lepiej radzić sobie ze stresem i poczuciem straty, wiedząc, że jest ktoś obok i wyciąga do nich pomocną dłoń. Jak zaznacza psycholog, wtedy u tych osób stres zacznie opadać i będą mogli przejść do działania adaptacyjnego z myślą o przyszłości.

- Zauważalne jest, że duża część Ukraińców zaczyna szukać pracy w Polsce, czyli adaptują się do nowych warunków i starają się funkcjonować jak najbardziej skutecznie. Jest to dobry znak, że inicjują jakieś działania - mówi psycholog.

Natomiast sporo osób nie wie, co ma robić i rozpacza za tym, co zostawiło w swoim kraju. Jak można im pomóc? Ekspertka mówi, że osobom z Ukrainy należy dać chwilę na to, żeby odnaleźli się i zobaczyli, gdzie są i czego mogą spodziewać w nowym miejscu.

- Jak najbardziej zachęcamy te osoby, żeby przekuwały czekanie w działanie i realizowały zadania, jakie przed nimi stoją. Szukanie pracy, mieszkania daje poczucie kontroli i bezpieczeństwa - dodaje ekspertka.

3. Jak wspierać uchodźców w obliczu straty?

Przeżywanie bólu straty jest to bardzo trudny okres, w którym wsparcie innych osób jest na wagę złota. Psycholog Stasiak-Wieczorek uważa, że należy dać osobom z Ukrainy trochę czasu na to, żeby przeżyli żałobę. Ważne jest, aby być przy nich i im towarzyszyć.

- Myślę, że Polacy robią dużo dla osób z Ukrainy. Im więcej życzliwych ludzi mają wokół siebie, którzy pomagają im odnaleźć się w tej nowej rzeczywistości, tym łatwiej mogą poradzić sobie z poczuciem straty - mówi psycholog. Tylko należy pamiętać - nic na siłę.

4. Pomoc psychologiczna - kiedy jest potrzebna?

Ekspertka mówi, że teraz wszyscy szukają psychologów i psychoterapeutów dla Ukraińców. Jednak nie każdy musi z takiego wsparcia korzystać. - Nie wszyscy uchodźcy potrzebują pomocy specjalisty. To, co możemy zrobić, to dać im poczucie bezpieczeństwa i stabilizacji oraz przestrzeń, w której będą mogli przeżyć trudne emocje - podkreśla psycholog Stasiak-Wieczorek.

Działanie psychologiczne jest wskazane w momencie, gdy osoba staje się coraz bardziej apatyczna. - Przestaje sypiać po nocach, cały czas płacze i trudno ją zmotywować do jakiegokolwiek działań. Jeśli te objawy utrzymują się przez 2-3 tygodnie, to wtedy warto zwrócić się o pomoc specjalisty - dodaje.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze