Retinopatia nadciśnieniowa - na czym polega, przyczyny i leczenie
Retinopatia nadciśnieniowa to ogół zmian obserwowanych w siatkówce w przebiegu nadciśnienia tętniczego. Znacząca większość, czyli 95% przypadków nadciśnienia to nadciśnienie pierwotne, inaczej idiopatyczne. Pozostałe 5% przypadków nadciśnienia ma określoną przyczynę, jak np. nadczynność tarczycy, choroby nerek, hiperadldosteronizm, zwężenie tętnicy nerkowej i wiele innych.
1. Na czym polega retinopatia nadciśnieniowa?
Retinopatia nadciśnieniowa to ogół zmian obserwowanych w siatkówce w przebiegu nadciśnienia tętniczego. Jest to późne powikłanie nadciśnienia i choroba przewlekła oczu.
Wyróżnia się cztery stopnie retinopatii nadciśnieniowej (wg Scheiego):
- STOPIEŃ I - czynnościowe zmiany w naczyniach - tętnice zwężone, tętniczki rozciągnięte na swoim przebiegu,
- STOPIEŃ II - naczynia dodatkowe zmienione strukturalnie - tętnice o wyglądzie drutu miedzianego o nieregularnej średnicy; objaw skrzyżowania Salus-Gunna (na skrzyżowaniu żył z tętnicami),
- STOPIEŃ III - dodatkowe uszkodzenia siatkówki z krwawieniem i ogniskami degeneracji,
- STOPIEŃ IV - obrzęk tarczy nerwu wzrokowego, zwyrodnienie siatkówki oka z bliznowaceniem i w końcowym efekcie odrywaniem się obkurczonej błony od podłoża ze stopniowo narastającymi zaburzeniami pola widzenia, a w efekcie ślepotą.
2. Przyczyny retinopatii nadciśnieniowej
Przyczyną retinopatii są zwykle zmiany w naczyniach krwionośnych o charakterze ogólnoustrojowym, a zmiany w siatkówce są do nich wtórne.
Zaburzenia widzenia pojawiają się dopiero w zaawansowanym stadium zmian, początkowo pod postacią zaburzeń ostrości wzroku. Retinopatia nadciśnieniowa jest uszkodzeniem siatkówki w wyniku utrzymywania się wysokiego ciśnienia tętniczego krwi, w chorobie nadciśnieniowej i zatruciu ciążowym. We wczesnych okresach na dnie oka obserwuje się zwężenie tętnic. Wraz z postępem choroby pojawiają się krwotoki oraz ogniska niedokrwienia siatkówki, a później żółte osady lipidowe, układające się wokół obrzękniętej plamki żółtej.
3. Leczenie retinopatii nadciśnieniowej
Farmakoterapia, zwykle prowadzona dożywotnio, jest leczeniem z wyboru w przypadku rozpoznania nadciśnienia tętniczego. W przypadku ludzi starszych nie jest wskazane stosowanie leków szybko i dramatycznie obniżających ciśnienie tętnicze w sytuacjach znacznego jego wzrostu. Udary niedokrwienne mózgu, w wyniku raptownego spadku ciśnienia, mogą być powodem ciężkiego kalectwa starszego człowieka.
Najchętniej stosowanymi lekami są beta-blokery i leki moczopędne (tiazydy). Coraz częściej i powszechniej stosowane są inhibitory konwertazy angiotensyny (kaptopryl, enalapryl, prindopryl, cilazaprul itd.), które aktywnie ingerują w układ renina-angiotensyna. Ciągle ważną pozycję zajmują blokery kanału wapniowego (werapamil, nitrendypina, felodypina, amlodypina). W użyciu są także środki wpływające na podkorową regulację ciśnienia tętniczego (klonidyna, rilmenidyna). Farmakoterapia powinna być prowadzona przez doświadczonego lekarza i w oparciu o obowiązujące standardy. Każda modyfikacja leczenia powinna być merytorycznie uzasadniona i uzgodniona z pacjentem.
Oprócz farmakoterapii niezwykle ważna jest zmiana w dotychczasowym stylu życia. Należy utrzymywać odpowiednią masę ciała, ograniczyć spożycie soli, zwiększyć spożycie potasu i magnezu oraz ograniczyć do minimum spożycie tłuszczów zwierzęcych, a także zwiększyć aktywność fizyczną.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.