Trwa ładowanie...

Wybór metody leczenia trądziku

Wybór metody leczenia trądziku
Wybór metody leczenia trądziku

Wybór metody leczenia trądziku zależy w dużej mierze od jego postaci. Niektóre wymagają leczenia miejscowego zmian skórnych, inne zastosowania leczenia skojarzonego. Leczenie skojarzone polega na podawaniu preparatów działających zewnętrznie oraz ogólnie. W leczeniu trądziku ogólnym najczęściej stosuje się antybiotyki, izotretynoinę oraz witaminy o działaniu przeciwłojotokowym. U młodych dorosłych trądzik niemal zawsze ulega samowyleczeniu. Ten fakt nie zwalnia jednak lekarza od leczenia takiego pacjenta.

spis treści

1. Metody leczenia trądziku

Nowoczesneleczenie trądziku może skrócić przebieg i zmniejszyć nasilenie choroby, zredukować bliznowacenie i co bardzo ważne, a często pomijane, poprawić samopoczucie chorego. Poza tym, bardziej nasilone postaci trądziku mogą trwać latami i wymagać wielokrotnej interwencji leczniczej.

Nie istnieje lek uniwersalny, przydatny w terapii wszystkich postaci tej choroby, z wyjątkiem izotretynoiny podawanej doustnie, która likwiduje objawy każdego typu trądziku. Zatem zarówno leki miejscowe jak i stosowane doustnie powinny być dobrane odpowiednio do nasilenia zmian trądzikowych i rodzaju dominujących wykwitów. Lek, skuteczny u jednego pacjenta, może nie pomagać innemu, dlatego nie można wykluczyć metody prób i błędów, z czego pacjent powinien zdawać sobie sprawę.

Zobacz film: "#dziejesienazywo: Czy warto wykonywać badania profilaktyczne?"

Wreszcie, w leczeniu trądziku należy wziąć pod uwagę rodzaj skóry pacjenta. Osoby cierpiące na atopowe zapalenie skóry, stosujące retinoidy i inne leki złuszczające, dużo gorzej będzie je tolerować, niż np. osoba z łojotokiem.

2. Higiena a trądzik

Wbrew ogólnemu poglądowi trądzik nie powstaje z brudu. Faktem jest, ze zbyt częste mycie skóry, może prowadzić do jej przesuszania się i nasilania zmian trądzikowych. Z drugiej jednak strony, większość pacjentów z trądzikiem skarży się na tłusta skórę i chce, aby ich twarz była mniej błyszcząca. Aby to osiągnąć należy przemywać skórę roztworem alkoholowym, bądź używać specjalnych bibułek matujących.

3. Dieta a trądzik

Badania kliniczne nie potwierdziły, że dieta w sposób znaczący wpływa na kondycję skóry trądzikowej. Nie ma zatem uzasadnienia zabranianie spożywania produktów, takich jak frytki, hamburgery, lody, coca cola, czekolada czy orzechy. Należy jednak obserwować, czy po ich spożywaniu nie pogarsza się stan skóry, jeśli tak, wówczas należy go unikać. Jedynym składnikiem pożywienia, o udowodnionych właściwościach protrądzikowych jest sól jodowana kuchenna, wprawdzie na ogół stężenie jodu nie osiąga poziomów na tyle wysokich, by powodować chorobę, jednak należy ją stosować z umiarem. Również diety oparte na wodorostach mogą nadmiernie obfitować w jodki.

4. Opalanie a trądzik

Większość chorych na trądzik zauważa poprawę w miesiącach letnich. Dlatego podjęto próby leczenia trądziku promieniowaniem UVB, a następnie skojarzonym promieniowaniem UVA/UVB. Okazało się, że promieniowanie ultrafioletowe działa przeciwzapalnie oraz złuszczająco, ale jest to efekt krótkotrwały. Opalanie się powoduje pogrubienie naskórka i tym samym pogarsza leczenie zmian zaskórnikowych. Ponadto stosowanie równoczesne preparatów przeciwtrądzikowych i wystawianie się na słońce może spowodować poparzenie skóry.

5. Kosmetyki dla cery trądzikowej

W celu ukrycia wykwitów skórnych skuteczny jest każdy kosmetyk na podłożu wodnym, łatwo dający się zmyć (czasem krem do makijażu na podłozu zielonym osłabia rumień). Należy unikać makijażu stosowanego przez aktorów, gdyż kolejno nakładane warstwy make-up zatykają pory i sprzyjają gromadzeniu się łoju w skórze. Ponadto naprzemienne zmywanie i nakładanie kosmetyków uszkadza skórę.

6. Leki na trądzik

W leczeniu trądziku szerokie zastosowanie mają:

  • antybiotyki,
  • izotretynoina,
  • nadtlenek benzoilu,
  • kwas azelainowy,
  • kwas salicylowy,
  • produkty oparte na hormonach
  • kwas oktadecenowy.

6.1. Antybiotyki na trądzik

Antybiotyki, w leczeniu trądziku mogą być stosowane zarówno w postaci kremów, maści, działających miejscowo i w postaci ogólnej podawanej doustnie. Zalecane są szczególnie u osób, u których zmiany trądzikowe usytuowane są na rumieniu, będącym odczynem zapalnym.

Standardowymi antybiotykami miejscowymi są erytromycyna i klindamycyna. Można je stosować jeden bądź dwa razy dziennie, często w skojarzeniu z leki złuszczającymi (np. nadtlenek benzoilu). Stosowanie antybiotyku miejscowego z nadtlenkiem benzoilu przeciwdziała oporności bakterii Propionibacterium acnes na stosowanie leczenie.

Tetracyklina i meklocyklina są dostępne w postaci kremów. Ze wszystkich antybiotyków stosowanych miejscowo, najmniej wysuszają skórę, w związku, z czym zdają się być mniej skuteczne. Terapię pacjentów z nasilonymi zmianami trądzikowymi należy rozpocząć od podawania antybiotyków ogólnie. Podstawa tej terapii są tetracykliny. Należy jednak pamiętać, ze nie wolno ich podawać kobietom ciężarnym i małym dzieciom, ponieważ lek znika do rosnących kości oraz zębów i ziemna ich zabarwienie. U około 10 % osób stosujących tetracykliny następuje hiperpigmentacja (ciemne zabarwienie błony śluzowej) w jamie ustnej. U osób, u których nie należy podawać tertacyklin, można zastosować erytromycynę.

6.2. Izotretynoina na trądzik

Izotretynoina jest składnikiem najsilniejszym wśród stosowanych i dlatego zarezerwowana jest dla pacjentów, u których standardowe leczenie antybiotykami lub innymi preparatami, nie odniosło pożądanego rezultatu. Głównym jej działaniem niepożądanym jest nadmierne wysychanie błon śluzowych i zmiany w badaniach laboratoryjnych, polegające na wzroście poziomu cholesterolu i trójglicerydów (należy kontrolować ich poziom, co 2-4tydonie).

Izotretynoina działa na drodze wielu mechanizmów, najważniejszym jest zmniejszenie ilości wytwarzanego łoju. Skora i śluzówki szybko stają się suche. Znikają mikrozaskórniki i zaskórniki. Składnik ten ma także silne działanie przeciwzapalne i przeciwbakteryjne.

6.3. Nadtlenek benzoilu na trądzik

Nadtlenek benzoilu działa silnie złuszczająco oraz bakteriobójczo. Wskazany jest u osób cierpiących na trądzik młodzieńczy, ropne zakażenia skóry oraz nasilony łojotok. Skutecznie obniża poziom Propionibacterium acnes (bakteria odpowiedzialna za rozwój krost) o ponad 95% w ciągu 2 tygodni. Może wywołać rumień oraz wybielić ciemną skórę lub włosy. Nadtlenek benzoilu występuje w różnych stężeniach (2, 5-10%) w postaci żelu (podłoże z alkoholu lub acetonu) i kremu (podłoże wodne). Preparat w postaci kremu może wysuszać skórę. Stosowanie naprzemiennie nadtlenku benzoilu oraz antybiotyków zmniejsza ryzyko powstania opornych szczepów bakteryjnych (zwiększa to skuteczność leczenia). Przeciwwskazaniem do stosowania tego leku jest nadwrażliwość na jego składniki. Natomiast do najczęstszych działań niepożądanych zalicza się zaczerwienienie skóry, nadmierne złuszczanie naskórka oraz świąd.

6.4. Kwas azelainowy na trądzik

Kwas azelainowy stosowany w postaci kremu, ma działanie przeciwbakteryjne, przeciwzapalne oraz lekko złuszczające. Zatem lek ten jest skuteczny u osób z trądzikiem cierpiących dodatkowo na atopowe zapalenie skóry.

6.5. Terapia hormonalna na trądzik

  • Octan ciproteronu - stosowany głownie w polaczeniu z doustną antykoncepcją (Diana 35 lub Dianette),
  • Chlormadinon,
  • Spironolakton- stosowany głownie, jako lek moczopędny ma także działanie antyandrogenowe (niestosowany obecnie).

6.6. Doustne środki antykoncepcyjne na trądzik

Bardzo często pierwszym etapem leczenia trądziku u młodych kobiet jest stosowanie doustnych środków antykoncepcyjnych z przewagą estrogenów. Estrogeny hamują produkcje łoju. Mogą być także stosowane u chorych z trądzikiem różowatym oraz odmiana trądziku pospolitego, trądzikiem piorunującym.

6.7. Kwas oktadecenowy na trądzik

Kwas oktadecenowy (cis-9-oktadecenowy), inaczej zwany kwasem oleinowym, należy do grupy kwasów tłuszczowych. Wykorzystywany jest do produkcji preparatów przeznaczonych miedzy innymi do pielęgnacji i leczenia skóry trądzikowej. Jest to kwas występujący w mleku ludzkim. Kwas oktadecenowy - Omega-9 – jest jedną z substancji zwiększających penetrację składników aktywnych w głąb skóry. Kwas ten zwiększa płynność bariery lipidowej naskórka, która dzięki temu staje się bardziej przepuszczalna dla składników biologicznie czynnych. Jest jednym ze składników m.in. oleju śliwkowego, który służy do pielęgnacji skóry suchej, dojrzałej i zniszczonej. Ponadto wykazuje działanie antyoksydacyjne, przeciwzapalne, zwiększa wchłanianie aktywnych składników. To ostatnie działanie, ma szczególne znaczenie w leczeniu i pielęgnacji skóry trądzikowej. Ułatwia bowiem przenikanie preparatów przeciwtrądzikowych, sprzyjając w ten sposób łagodzeniu i leczeniu zmian trądzikowych.

6.8. Kwas salicylowy na trądzik

Kwas salicylowy należy do grupy kwasów hydroksylowych (BHA). Ogólne działanie BHA podobne jest do działania drugiej grupy kwasów należących do kwasów hydroksylowych - AHA. Reguluje on odnowę komórkową skóry, działa złuszczająco poprzez rozluźnianie połączeń międzykomórkowych i usuwa zbędne warstwy zrogowaciałych komórek naskórka. Jako preparat spokrewniony z aspiryną (kwas acetylosalicylowy) wykazuje pewne właściwości przeciwzapalne, sprzyjając tym samym procesowi gojenia się wyprysków i podrażnień. Kwas salicylowy posiada właściwości bakteriobójcze, grzybobójcze oraz lekko dezodorujace. Rozpuszcza się w tłuszczach, dzięki czemu oprócz złuszczania się martwych komórek z powierzchni naskórka, wykazuje zdolność przenikania przez warstwę łojową (serum), wnikania w głąb, oczyszczania porów skóry i wnikania w głąb mieszka włosowego, co ma duże znaczenie w leczeniu trądziku. Dzięki swym właściwościom odblokowuje pory i tym samym zapobiega tworzeniu się nowych zmian trądzikowych i pomaga w likwidacji zaskórników.

Coraz częściej kwas salicylowy znajduje zastosowanie w preparatach do usuwania piegów, w płynach i zasypkach przeciwpotowych, a także w wyrobach o działaniu przeciwłupieżowym.

Warto zaznaczyć, ze preparaty zawierające kwas salicylowy nie mogą być stosowane przez kobiety ciężarne, karmiące oraz osoby uczulone na salicylany np. aspirynę.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Następny artykuł: Leczenie trądziku
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze