Naukowcy stworzyli aplikację, która pozwoli wcześniej wykryć objawy demencji
Największy na świecie eksperyment badawczy dotyczący demencji, który przybrał postać gry na smartfona, wykazał, że zdolność orientacji w przestrzeni spada przez całe życie.
1. "Przygoda morskiego bohatera" sprawdza orientację w przestrzeni
Odkrycia, zaprezentowane podczas konferencji Neuroscience 2016 (poświęconej zdrowiu układu nerwowego), wykorzystują dane dotyczące 2,4 miliona ludzi, którzy pobrali grę.
Gubienie się jest jednym z pierwszych objawów choroby Alzheimera. Naukowcy z Uniwersytetu w Londynie wierzą, że wyniki mogą pomóc w stworzeniu skutecznego badania w kierunku demencji.
„Przygoda morskiego bohatera” („Sea Hero Quest”) to gra, w której za pomocą ekranu smartfona gracze sterują łodzią pomiędzy pustynnymi wyspami i lodowymi morzami.
Gra zapisuje anonimowe informacje o poczuciu kierunku i zdolnościach nawigacyjnych gracza oraz mierzy, jak sobie radzi na kolejnych poziomach aplikacji.
Niektóre wyzwania wymagają znalezienia przejścia poprzez splot wodnych dróg i wystrzelenia flary, by wrócić z powrotem do domu, podczas gdy w innych należy zapamiętać sekwencję boi, a następnie popłynąć dookoła nich.
Dane zebrane dzięki grze zostały przeanalizowane przez naukowców z Uniwersytetu w Londynie. Wyniki sugerują, że poczucie kierunku konsekwentnie spada wraz z wiekiem.
Gracze w wieku 19 lat osiągnęli 74 proc. dokładności przy nawigowaniu, ale precyzyjność spadała wraz z wiekiem użytkowników, aż osiągnęła 46 proc. dla osób w wieku 75 lat.
Dane sugerują również, że mężczyźni mają lepsze poczucie kierunku niż kobiety i że kraje skandynawskie górują nad resztą świata, choć nie jest jeszcze jasne dlaczego.
Naukowcy mają kilka hipotez:
- często ludzie mieszkający w krajach skandynawskich cieszą się lepszym zdrowiem, dzięki czemu zachowują swoje umiejętności nawigacyjne na dłużej;
- są to kraje przybrzeżne, które przez wieki potrzebowały dobrych nawigatorów;
- dzięki "krwi wikingów" mają genetycznie uwarunkowane zdolności nawigacyjne.
Celem badań jest opracowanie sposobu diagnozowania demencji w jej najwcześniejszych stadiach – co nie jest jeszcze możliwe. Całkowita utrata umiejętności orientowania się w przestrzeni i zagubienie są zazwyczaj rzadkie i częściej występują u osób z chorobą Alzheimera.
Mając zapis normalnego spadku wydajności „wewnętrznego kompasu” pacjenta, lekarze będą mogli szybciej i pewniej zdiagnozować rozwijającą się chorobę Alzheimera.
2. Gra jest też świetnym narzędziem do zbierania danych
"Zaletą testu zbudowanego w oparciu o „Przygodę morskiego bohatera” jest to, że będziemy w stanie przeprowadzić diagnostykę demencji i Alzheimera. Jest to też narzędzie, które pozwala nam monitorować skuteczność stosowanych leków" – mówi dr Spiers.
"Niestety, słyszymy zbyt często o ludziach, którzy się zgubili i zostali znalezieni wiele kilometrów od domu. Naukowcy uważają, że problemy z orientacją przestrzenną mogą stanowić podstawę testu diagnostycznego dla wczesnych stadiów chorób, takich jak choroba Alzheimera. Mogłoby to być cenne narzędzie diagnostyczne. Jednak każda taka metoda, aby była skuteczna, musi uwzględniać naturalną różnicę między umiejętnościami różnych osobników w całej populacji” – mówi Hilary Evans, szef Centrum Badań nad Alzheimerem.
Grę dostarczyła naukowcom bezprecedensowe ilości danych z całego świata.
Gromadzenie danych do 2,4 mln ludzi przechodzących przez pewien czas poziomy w grze (w godzinach wieczornych lub w drodze do pracy) zajęłoby 9.400 lat, gdyby naukowcy zbieraliby te informacje w laboratorium.
"Ilość danych, które zostały już wygenerowane przez ludzi grających w „Przygodę morskiego bohatera” na całym świecie jest fenomenalna i pozwala nam zbadać, jak ludzie w każdym wieku i ze wszystkich kręgów kulturowych radzą sobie z wykorzystaniem orientacji przestrzennej " - mówi prof. Michael Hornberger, specjalista w dziedzinie demencji na Uniwersytecie Anglii Wschodniej.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.