Zawał serca pojawia się z reguły nagle i atakuje bez wcześniejszych sygnałów alarmowych. Powstaje na skutek zamknięcia światła naczyń krwionośnych i obumarcia mięśnia sercowego. Zwykle pierwszym objawem jest ból w okolicy klatki piersiowej, który utrzymuje się od kilku do nawet kilkudziesięciu minut.
Początkowo ból łatwo zignorować, pomylić ze zwykłym nerwobólem lub chorobą wieńcową. Należy jednak kontrolować swój stan i zawiadomić lekarza, jeśli ból utrzymuje się powyżej 5 minut.
Z czasem ból zaczyna narastać i staje się coraz silniejszy. Mogą pojawić się także duszności i kaszel. Bardzo rzadko może temu towarzyszyć charakterystyczna wydzielina z dodatkiem piany. Dodatkowo często oddech jest charczący.
Choć nie jest to oficjalnie zdefiniowany objaw zawału serca, bardzo dużo osób, które przeżyły chorobę, wspomina, że jednym z pierwszych sygnałów alarmowych było pieczenie i promieniujący ból w lewej ręce. Część "zawałowców" mówi też o zimnych potach.
Dolegliwości bólowe mogą pojawić się także w okolicach pleców, zwykle między łopatkami. Czasem także chory czuje ucisk w okolicy stawów łokciowych lub barkowych.
Kiedy dochodzi do zawału serca, bardzo często reaguje układ pokarmowy. Mogą pojawić się silne nudności i wymioty, a także bóle brzucha.
Zawał serca poprzedzony jest często kołataniem i arytmią. Może dojść do utraty przytomności lub tzw. stanu przedomdleniowego.
Chory jest osłabiony i odczuwa nieuzasadniony lęk przed śmiercią i nasilający się niepokój.
Im szybciej zostanie wezwana karetka, tym więcej mięśnia sercowego można uratować. Bardzo ważna jest także pomoc doraźna jeszcze zanim pojawi się pomoc medyczna.
Najlepiej wezwać pogotowie w ciągu godziny od pojawienia się pierwszych objawów - wówczas szanse na uratowanie życia są bardzo duże.
Choremu należy dać pod język nitroglicerynę lub jedną tabletkę z kwasem acetylosalicylowym.
Ważne jest także uspokojenie chorego, ponieważ strach o swoje życie może tylko niepotrzebnie nasilić objawy.
Zwykle pacjenci po przebytym zawale zostają na obserwacji w szpitalu przez kilka dni, często też wykonuje się zabieg czyszczenia żył.
