Odciski i modzele – co warto nich wiedzieć?
Odciski, inaczej nagniotki, to reakcja obronna skóry na miejscowy ucisk lub tarcie. Modzele to nadmierne rogowacenie naskórka, które powstaje na podeszwie stopy, na pięcie lub na wyniosłościach kostnych. Wyglądają jak odciski, ale obydwie zmiany różnią się między sobą. W jakich okolicznościach się pojawiają? Jak się ich pozbyć? Co warto wiedzieć?
1. Co to są odciski i modzele?
Odciski i modzele najczęściej pojawiają się na stopach. Zmiany nie tylko nieestetycznie wyglądają, ale i są bardzo uciążliwe. Często bolą i utrudniają chodzenie. Najczęściej pojawiają się na górnych powierzchniach palców u stóp, końcach palców i przestrzeniach między palcami, ale także na dłoniach. Choć zmiany wyglądają podobnie, a i powstają z takich samych przyczyn, nieco się od siebie różnią.
2. Przyczyny odcisków i modzeli
Najczęstszą przyczyną powstawania nagniotków i modzeli na stopach jest noszenie nieodpowiedniego obuwia, skarpet czy rajstop. Pojawiają się, gdy noszone buty cisną, są za wąskie, za luźne, za sztywne, zbyt wysokie, za małe lub niewygodne. Bywa, że przyczyną problemu jest niewłaściwa bądź niedostateczna pielęgnacja stóp.
Czasem nagniotki i modzele pojawiają się z powodu nieprawidłowej budowy stóp. Odpowiadają za nie deformacje stóp i palców, które prowadzą do zmian w rozłożeniu obciążenia. Nie bez znaczenia jest także nadmierna potliwość, ale i sucha skóra stóp.
Z problemem odcisków bardzo często zmagają się sportowcy czy tancerze, którzy przez wiele godzin trenują w obuwiu, które nie jest komfortowe. Zdarza się, że odcisk czy modzel powstaje wskutek dostania się do obuwia kamyczka lub szkła. Odpowiadać za nie może także nadwaga bądź niewłaściwa motoryka (chodzenie).
Ponieważ za powstawanie odcisków i modzeli odpowiada długotrwałe tarcie lub silny nacisk, zmiany pojawiają się także na dłoniach. Zwykle są skutkiem wykonywania pracy fizycznej lub intensywnych treningów sportowych przy użyciu rąk. Najczęściej tworzą się na wewnętrznej części dłoni i nad miejscami kostnymi palców rąk, rzadziej pomiędzy palcami. Zgrubienia na dłoni to naturalna ochrona i zabezpieczenie skóry przed przerwaniem ciągłości tkanki.
3. Jak wyglądają odciski?
Odciski to częsta przypadłość. Powstają na skutek skoncentrowanego, długotrwałego i intensywnego ucisku. Gdy stopa lub dłoń jest uciskania bądź podlega tarciu, jej drażniona skóra przyspiesza produkcję i proces dojrzewania spłaszczonych komórek rogowych oraz zagęszcza włókna kolagenowe.
Jak wygląda odcisk? To małe zgrubienie z białym punktem głęboko w środku (jądrem). To czop rogowy nazywany rdzeniem, który zwykle ma kształt stożka. Ponieważ jego wierzchołek skierowany jest w głąb skóry, gdy dochodzi do podrażniania zakończeń nerwowych, pojawia się ból. Najczęstsza lokalizacja nagniotka to stopa, zwłaszcza okolice śródstopia, opuszki, grzbietowe i boczne powierzchnie palców.
Najczęstsze miejsca powstawania odcisków:
- stawy palców,
- powierzchnie między palcami,
- podeszwy stóp,
- wały paznokciowe.
Odciski często powstają w modzelach, w wałach paznokciowych oraz pod paznokciami.
4. Jak wyglądają modzele?
Modzele, inaczej hiperkaratoza, to nadmierne, przyspieszone namnażanie komórek skóry, rogowacenie i gromadzenie naskórka. W efekcie skóra staje się zgrubiała i wypukła. Jej powierzchnia zwykle jest żółtawa, popękana, gładka lub szorstka. Na pierwszy rzut oka modzele mogą wyglądać jak odciski, nie mają jednak jądra, które naciska na zakończenia nerwowe. To dlatego modzele nie wywołują dolegliwości bólowych.
Zmiany najczęściej powstają na podeszwie stopy, na pięcie lub na wyniosłościach kostnych, na opuszkach palców, na stawach palca.
5. Jak usunąć odciski i modzele?
Jak się pozbyć modzeli i odcisków na stopach? Jeśli zmiany nie są duże, można je leczyć samodzielnie. Wystarczy sięgnąć po preparaty na odciski, które można kupić w aptece lub drogerii w formie płynów i żeli. Pomocne są także plastry z opatrunkiem lub specjalne plastry na odciski.
Modzele można zetrzeć przy użyciu specjalnej tarki, uprzednio mocząc stopy w kąpieli wodnej z dodatkiem mydła lub soli. Nie należy przebijać odcisków, używać pumeksów czy nożyków, z uwagi na ryzyko zakażenia.
Warto również wykorzystać domowe sposoby na odciski. Pomaga:
- nakładanie na odcisk krążków cebuli lub przekrojonych ząbków czosnku,
- przykładanie wilgotnej saszetki z herbatą,
- układanie na odcisku skórki ze świeżej cytryny, plastrów cytryny lub paska świeżego ananasa,
- moczenie stóp w odwarze z płatków owsianych,
- wcieranie w odcisk oleju rycynowego,
- smarowanie odcisków pastą z sody oczyszczonej, którą tworzy się przez wymieszanie wody z sodą w proporcji 1:3.
Nieleczone odciski na stopach czy dłoniach są nie tylko źródłem bólu. Czasem wywołują stan zapalny. To dlatego, gdy leczenie na własną rękę nie jest skuteczne, należy zwrócić się o pomoc do specjalisty, najlepiej podologa lub chirurga. Jeśli zmiany wywołują silne dolegliwości, należy wyciąć zgrubiałą tkankę (usunąć odcisk wraz z korzeniem).
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.