Powikłania po COVID-19 a powikłania po szczepieniu. Które są groźniejsze?
Osoby, które sceptycznie podchodzą do szczepień przeciwko COVID-19, często powtarzają, że boją się długotrwałych powikłań po przyjęciu wakcyny. Wydaje się, że większość z nich nie wie, że dolegliwości takie jak zakrzepica czy zapalenie mięśnia sercowego występują znacznie częściej w przebiegu COVID-19. W dodatku powikłania po chorobie mogą trwać miesiącami, a nawet latami.
1. Zakrzepica
Badania wykazały, że zakrzepica po szczepionce występuje z częstotliwością ok. 5 przypadków na milion szczepień. W przypadku chorych na COVID-19 takie powikłania występowały z częstotliwością 39 przypadków na milion pacjentów. Zakrzepica wywołana chorobą nie tylko zdarza się częściej, lecz także towarzyszy jej szereg innych mechanizmów, które uszkadzają organizm.
- W wyniku zaatakowania ciała przez wirusa pojawia się burza cytokinowa, stan zapalny i dochodzi do uszkodzenia płuc, czyli hipoksji (niedobór tlenu w tkankach w stosunku do zapotrzebowania - przyp. red.). A są to czynniki, które znacznie zwiększają ryzyko wystąpienia zakrzepicy. Według doniesień naukowych zakrzepica występuje nawet u 20 proc. hospitalizowanych z powodu COVID-19, więc jest to bardzo dużo - tłumaczy prof. Łukasz Paluch, flebolog.
Ekspert podkreśla, że COVID-19 jest czynnikiem prozakrzepowym, dlatego zakrzepica dotyka aż 20 proc. chorujących. Szczepionki takim czynnikiem nie są.
- W odróżnieniu od zakrzepicy po COVID-19 zakrzepica po szczepionce jest małoprawdopodobna i niezwykle rzadka. Wiemy, że dotyczy kilku przypadków na milion, więc jest to nieporównywalnie mniej niż w przypadku przechorowania COVID-19 - zauważa ekspert.
Ze skutkami zakrzepicy pacjenci mogą zmagać się przez całe życie. To, jak poważne będą, zależy od czasu, w którym zakrzepica zostanie zdiagnozowana, miejsca, w którym wystąpi i tego, jak duży był to zator.
- W zakrzepicy zawsze boimy się uszkodzenia zastawek. Bardzo poważnym powikłaniem jest zatorowość płucna, czyli stan, w którym doszło do migracji skrzepu i przemieszczenia się go do płuc. Może on spowodować zgon pacjenta, ale przypadku zachorowania na COVID-19 ryzyko zgonu jest znacznie większe - dodaje prof. Paluch.
Do zakrzepicy po szczepieniu najczęściej dochodzi w ciągu maksymalnie dwóch tygodni od przyjęcia wakcyny. W przypadku COVID-19 zakrzepica może pojawić się nawet po kilku miesiącach.
- Jeżeli wirus wywołał stan zapalny w śródbłonku komórkowym, to cały proces niewydolności żył znacznie przyspiesza i pogłębia się. Nawet jeżeli nie dojdzie do zakrzepicy podczas choroby, u pacjentów może dojść do nasilenia niewydolności żylnej. A ta niewydolność zwiększa ryzyko zakrzepicy w późniejszym czasie - wyjaśnia prof. Paluch.
2. Powikłania kardiologiczne
Stan zapalny mięśnia sercowego po szczepionkach mRNA zdarza się niezwykle rzadko. Izraelskie Ministerstwo Zdrowia informowało o 62 przypadkach na ponad 5 mln osób zaszczepionych. Zapalenie mięśnia sercowego było diagnozowane z reguły cztery dni po podaniu drugiej dawki szczepionki.
Dr Krzysztof Ozierański, jeden z wybitnych specjalistów w leczeniu zapalenia mięśnia sercowego tłumaczy, że mechanizm choroby po szczepionce jest znany i był już obserwowany po podaniu różnych leków lub po przejściu zakażeń wirusowych.
- Co więcej, obecnie ryzyko wystąpienia takiego powikłania po przyjęciu szczepionki przeciw COVID-19 jest nie większe niż ogólnopopulacyjne - wyjaśnia dr Ozierański.
Jak informuje kardiolog dr Michał Chudzik z Kliniki Kardiologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, który prowadzi badania na temat powikłań kardiologicznych po COVID-19, zapalenie mięśnia sercowego po szczepionce dotyka znikomy procent zaszczepionych, natomiast powikłania, które obserwuje po COVID-19 dotyczą 25-28 proc. zakażonych.
- Dodatkowym problemem jest to, że u 8 proc. osób po COVID-19 dochodzi do bezpośrednich uszkodzeń serca, które od razu wymagają leczenia kardiologicznego. Skala jest bardzo duża, patrząc na to, ile osób choruje w Polsce na COVID-19 - mówi w rozmowie z WP abcZdrowie dr Chudzik.
- Dziś trudno powiedzieć, ilu osobom uda się przywrócić tę sprawność serca, a u ilu dojdzie do istotnego uszkodzenia serca, które może nawet skończyć się przeszczepem - dodaje lekarz.
Co więcej - powikłania po chorobie wywołanej SARS-CoV-2 mogą się ujawnić po jakimś czasie od przejścia COVID-19. Do zapalenia mięśnia sercowego po szczepionce dochodzi w ciągu kilku lub kilkunastu dni.
- Uważam, że nie ma szans, aby do powikłań po szczepionce doszło np. po roku od przyjęcia preparatu. Poza tym do tej pory nikt nie opisywał trwałych uszkodzeń serca po szczepionce. Raczej są to procesy przejściowe, które dodatkowo pojawiają się u znikomego odsetka zaszczepionych, zwykle w ciągu kilkunastu dni po szczepionce. Przypomnę, że po COVID-19 zmiany zapalne w sercu ma co czwarta osoba - wyjaśnia dr Chudzik.
3. Do powikłań po szczepieniu nie dochodzi po latach
Dr Fiałek, reumatolog i popularyzator wiedzy medycznej, dementuje powszechny mit, który funkcjonuje w środowisku sceptyków szczepień, że do powikłań po szczepionkach na COVID-19 może dojść po kilku latach.
- Nigdy w historii szczepień, która rozpoczęła się pod koniec XVIII wieku, nie doszło do wystąpienia poważnych objawów poszczepiennych w okresie dłuższym niż 2 miesiące po podaniu szczepionki. Najczęściej do opóźnionych powikłań związanych z podaniem szczepionki dochodzi w ciągu 14-45 dni po iniekcji. A do standardowych powikłań poszczepiennych dochodzi najczęściej w ciągu 24-72 godzin po zaszczepieniu - tłumaczy dr Fiałek.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Zobacz także:
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.
