Trwa ładowanie...
Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Dr n. med. Szymon Kujawiak

Bóle mięśni - charakterystyka, najczęstsze przyczyny, jak sobie z nimi radzić?

Bóle mięśni - ból wywołany nadmiernym wysiłkiem, powikłanie niektórych chorób, stan zapalny, fibriomialgia
Bóle mięśni - ból wywołany nadmiernym wysiłkiem, powikłanie niektórych chorób, stan zapalny, fibriomialgia (Adobe Stock)

Bóle mięśni mogą znacznie utrudnić codzienne funkcjonowanie i obniżyć jakość naszego życia. Czynników, które je wywołują jest wiele. Czasami to znaczny wysiłek fizyczny, uraz mechaniczny, a innym razem przebyte infekcje. Gdy przytafia nam się ta przypadłość, marzymy jedynie o tym, by jak najszybciej zażyć tabletkę przeciwbólową, a następnie położyć się w wygodnym łóżku i zregenerować ciało. Jeśli bóle pojawiają się regularnie lub gdy zastosowane tabletki nie działają, warto udać się do lekarza. Specjalista pomoże nam zdiagnozować przyczynę bólu i wdroży odpowiednie leczenie. Jak zwalczyć bóle mięśni w bezpieczny dla organizmu sposób?

spis treści

1. Czym są bóle mięśni?

Bóle mięśni są niezwykle nieprzyjemną dolegliwością, pojawiającą się z różnych powodów. Zwykle spowodowane są one treningiem fizycznym, nie jest to jednak reguła.

Dolegliwości bólowe mięśni mogą być objawem przeziębienia czy wzrostu temperatury ciała. Charakteryzują się one różnym stopniem nasilenia, częstotliwością występowania oraz czasem trwania. Niezależnie od tego, jak bardzo nam dokuczają i jaka jest ich przyczyna, bóle takie można załagodzić. Zazwyczaj sięgamy wtedy po różnego rodzaju środki przeciwbólowe, które nie zawsze są skuteczne, a czasem zdarza się, że wywołują liczne skutki uboczne. Bóle mięśni mogą występować wraz z innymi objawami takimi jak:

Zobacz film: "Wysiłek fizyczny a endorfiny"

Powtarzające się silne bóle mięśni to poważny powód, by zapisać się na wizytę do lekarza. Jeśli jednak nie są nasilone i pojawiają się sporadycznie, możemy poradzić sobie z nimi za pomocą sprawdzonych domowych sposobów.

2. Najczęstsze przyczyny bólu mięśni

Wśród najczęstszych przyczyn bólu mięśni specjaliści wymieniają:

  • intensywny wysiłek fizyczny,
  • stan zapalny,
  • choroby,
  • fibromialgię.

2.1. Potreningowy ból mięśni

Najczęściej przyczyną bóli mięśni jest nadmierny wysiłek. W wyniku wzmożonej aktywności fizycznej może pojawić się potreningowy ból mięśni, który często błędnie kojarzony jest z zakwasami. Intensywne ćwiczenia siłowe powodują bowiem uszkodzenia włókien mięśniowych, które potęgują odczuwanie bólu. Ból taki może się utrzymywać nawet kilka dni po treningu. Zakwasy to z kolei ból spowodowany zbyt dużym stężeniem kwasu mlekowego w mięśniach. Może dolegać nam maksymalnie przez kilka godzin po ćwiczeniach. Zazwyczaj bóle mięśni spowodowane nadmiernym wysiłkiem można złagodzić przez przyjmowanie odpowiednich leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych. W przypadku, gdy zaczynamy uprawianie sportu, warto to robić stopniowo, aby nie narażać mięśni na zbytnie, gwałtowne obciążenia.

2.2. Bóle mięśni w przebiegu stanu zapalnego

Przyczyną bólu mięśni mogą być także różne stany zapalne. Bardzo często pojawia się w przypadku przeziębienia i grypy, którym towarzyszy wysoka temperatura. Tego rodzaju ból może również wystąpić razem z innymi chorobami. Na takie bóle często skarżą się pacjenci cierpiący na reumatoidalne zapalenie stawów lub nowotwory kości. Ból ten jest spowodowany działaniem substancji zapalnych, które krążąc wraz z krwią, przedostają się do komórek mięśniowych.

2.3. Bóle mięśni jako objaw choroby

Zdarzają się sytuacje, w których bóle mięśni występują jako powikłanie różnych chorób i ostrych infekcji wirusowych. Mogą być także wynikiem przyjmowania niektórych leków, które przy dłuższym stosowaniu powodują uszkodzenia komórek mięśniowych. Zazwyczaj cechują się małym lub średnim natężeniem i mogą znacznie pogorszyć ogólny stan zdrowia pacjenta. Taki rodzaj bólu bywa skutkiem ubocznym chemioterapii lub przyjmowania leków obniżających poziom cholesterolu.

Dolegliwości bólowe mięśni mogą towarzyszyć następującym schorzeniom:

  • chorobie Stilla,
  • boreliozie,
  • różyczce,
  • ospie wietrznej,
  • osteoporozie,
  • wirusowemu zapaleniu wątroby,
  • neuropatii alkoholowej,
  • nowotworom kości,
  • neuropatii cukrzycowej,
  • reumatoidalnemu zapaleniu stawów,
  • tężcowi,
  • zespołowi niespokojnych nóg,
  • chorobie naczyń obwodowych.

Regularne badania pozwalają na wykrycie wyżej wymienionych chorób odpowiednio wcześnie. Bólu mięśni nie warto bagatelizować, w szczególności, jeśli pojawia się on często.

2.4. Fibromialgia

Zdarza się, że ból mięśni może oznaczać fibromialgię. Jest to przewlekła choroba, która objawia się licznymi uporczywymi bólami mięśni i stawów. Mogą jej towarzyszyć inne dolegliwości, jak ogólne zmęczenie, sztywność ciała, problemy ze snem i zaburzenia nastroju. Poza tym mogą pojawić się zawroty głowy, zaparcia oraz biegunki. Wiedza na temat tej choroby jest jednak ciągle niewielka i wiele objawów może początkowo wskazywać na inne schorzenia, co znacznie utrudnia jej zdiagnozowanie i skuteczne leczenie.

Silnego i długotrwałego bólu mięśni nie można nigdy lekceważyć. Może się bowiem okazać, że jest to objaw poważniejszej choroby, która wymaga konsultacji lekarskiej.

3. Jak radzić sobie z bólami mięśni?

3.1. Preparaty na ból mięśni z apteki

Jak radzić sobie z bólami mięśni? O ile ból jest spowodowany intensywnym wysiłkiem fizycznym, warto sięgnąć po preparaty apteczne, dostępne bez recepty. Zarówno w aptekach stacjonarnych, jak i internetowych znajdziemy żele chłodzące lub rozgrzewające, specjalne żelowe okłady, które można chłodzić w lodówce lub rozgrzewać przy użyciu gorącej wody. Warto samemu zaobserwować, co przynosi większą ulgę - zimne czy ciepłe okłady.

Na bóle mięśni pomagają również tabletki przeciwbólowe, dostępne bez recepty. Warto zapytać farmaceutę, który z preparatów będzie dla nas najlepszy. Środki ukierunkowane na zwalczanie bólu mogą zawierać w swoim składzie następujące składniki takie jak: ibuprofen, paracetamol, kwas acetylosalicylowy, meloksykam czy naproksen.

3.2. Zabiegi z wykorzystaniem fizykoterapii

Zabiegi z użyciem fizykoterapii również pozwalają zwalczyć dolegliwości bólowe mięśni. W przypadku pojawienia się nieprzyjemnych objawów, warto skorzystać z pomocy specjalisty i udać się na sesję z wykorzystaniem: masażu, krioterapii, akupunktury, akupresury, ultradźwięków. Doskonale sprawdzają się również ćwiczenia rehabilitacyjne i masaże wykonywane przez fizjoterapeutów.

3.3. Odpowiednia dieta

Na silne bóle mięśni możemy także zastosować właściwą dietę. Spożywanie starannie dobranych produktów łagodzi bóle oraz usprawnia funkcjonowanie organizmu. Czy dieta ma wpływ na nasze samopoczucie? Okazuje się, że tak, i to bardzo duży. Chcąc złagodzić bóle mięśni, warto postawić na jedzenie dużej ilości owoców i warzyw, unikając tym samym tłustych potraw, a zwłaszcza tłuszczów zwierzęcych. Nasilające się skurcze, utrudniające normalne funkcjonowanie, występują często z powodu niedoboru wapnia, magnezu oraz potasu. Dlatego też, gdy pojawiają się skurcze i bóle mięśni, warto ułożyć sobie dietę bogatą w minerały, a także przyjmować różnego rodzaju witaminy.

3.4. Domowe sposoby na bole mięśni

Domowym sposobem zwalczającym ból mięśni jest zastosowanie masażu z wykorzystaniem ciepłego strumienia wody. Wodny masaż wykazuje działanie relaksacyjne i zmniejsza napięcie całego ciała. Delikatny masaż ciała wykonany przez bliską nam osobę czy partnera również może ukoić ból. Podczas przyjemnego ugniatania zwłaszcza bolących miejsc warto wykorzystać olejki rozgrzewające lub zwykłą oliwkę. Chcąc odczuć wyraźną ulgę, należy regularnie masować mięśnie całego ciała.

Jeśli bóle występują bardzo rzadko, przyjmowanie środków farmaceutycznych nie jest koniecznością. Warto zacząć od domowych, prostych sposobów takich jak masaż wodny czy delikatne ugniatanie ciała.

Gdy przetestowane w domowym zaciszu metody okazują się niewystarczające, pozostaje nam wizyta u doświadczonego specjalisty, który zlokalizuje źródło bólu i zaproponuje nam skuteczne leczenie.

3.5. Wysiłek fizyczny

Przede wszystkim warto pomyśleć o wzmocnieniu mięśni. Wbrew pozorom na takie dolegliwości odpoczynek w łóżku nie jest najlepszym rozwiązaniem. Często zdarza się, że organizm po prostu potrzebuje ruchu. Jeśli tylko możemy sobie na to pozwolić, warto codziennie poświęcać czas na spacery, gimnastykę lub różnego rodzaju sporty. Przy tego rodzaju dolegliwościach pomagają również ćwiczenia fitness, jazda na rowerze czy pływanie. Regularny wysiłek fizyczny sprawia, że mamy lepszą kondycję. Poświęcając czas na ćwiczenia rozciągające, spacer czy inną formę aktywności, wzmacniamy mięśnie oraz kości, poprawiamy formę, a także uśmierzamy ból. Tylko dzięki temu możemy uchronić się przed zastojami, w wyniku których dolegliwości nasilają się. Aktywność fizyczna ma zbawienny wpływ nie tylko na bóle mięśni, ale również na nasze zdrowie i dobre samopoczucie.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze