Jakie mogą być skutki nieleczonej fobii społecznej?

Witam serdecznie,

Określenie "inwalidztwo" jest obecnie rzedko stosowane - oznacza ono niepełnosprawność o charakterze trwałym, nieodwracalnym. Z tego powodu zrezygnowano m. in. z pojęcia "grup inwalidzkich" - obecnie określa się stopień niepełnosprawności jako lekki, umiarkowany lub ciężki, a orzeczenie o stopniu niepełnosprawności może być czasowe lub beztermionowe. Podstawą do ustalania stopnia niepełnosprawności mogą być "utrwalone zaburzenia lękowe o znacznym stopniu nasilenia" - taką formę może przybierać również nieleczona fobia społeczna.

Kluczową strategią typową dla zaburzeń lękowych jest unikanie. W przypadku fobii społecznej prowadzić ona może do stopniowego zanikania kontaktów społeczych, pogorszenia wyników w szkole, pracy (znacznie poniżej indywidualnych możliwości), problemów w nawiązywaniu relacji małżeńskich itp., zaprzestaniu wizyt u lekarza, niezdolności do podjęcia terapii z powodu nasilonego lęku. Unikanie sytuacji budzących lęk nie pozwala na doświadczenie poradzenia sobie z własnymi obawami i może stanowić przeszkodę w podjęciu skutecznego leczenia i prowadzić do dalszego nasilania objawów na zasadzie "błędnego koła".

Jednym z kryteriów, na podstawie których osoba chora jest kwalifikowana do danego stopnia niepełnosprawności jest m.in. zdolność do sprawowania ról społecznych (w tym, np. dbania o swoje zdrowie: regularnego uczestnictwa w psychoterapii, wizyt u lekarza) oraz niezdolność do pracy zarobkowej. Osoba z nasiloną fobią społeczną może wymagać, np. czasowej, częściowej pomocy innych osób aby brać udział w leczeniu, co może ją kwalifikować do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności.

Rokowanie w fobii spolecznej zależy od wielu czynników, wyniki badań dotyczacych wyników leczenia i prognozy są niespójne. Uważa się, że ważny jest np. wiek, w którym zaczęły się objawy oraz postać fobii. Fobia w postaci ogranicznonej do jednej lub kilku sytuacji (np. publiczne przemawianie), rozpoczynająca się w wieku młodzieńczym rokuje lepiej. Ale już typ uogólniony, dotyczący większości sytuacji społecznych, rozpoczynający się w dzieciństwie prowadzić może do całkowitej izolacji i unikania jakichkolwiek kontaktów społecznych. Ponadto, w typie uogólnionym fobii często wspólwystępuja inne zaburzenia psychiczne: depresja, zaburzenia obsesyjno-kompulsywne, bulimia, nadużywanie substancji psychoaktywnych.

Istnieją jednak dane potwierdzajace, że nawet osoby cierpiące na nasilone objawy ze współwystępującą osobowością unikającą mogą odnieść znaczącą korzyść z psychoterapii długoterminowej, opierającej się na technikach poznawczo-behawioralnych.

Zasadnicze znaczenie ma również odpowiednie leczenie. Jesli jedyna metodą pozostaje przyjmowanie leków, to po ich odstawieniu często dochodzi do nawrotów, a zaburzenie przybiera postać przewlekłą. Odpowiedź na leki przeciwdepresyjne w terapii fobii społecznej szacuje się na ok. 50%. Stosowanie psychoterapii poznawczo-behawioralnej prowadzi do remisji (braku objawów) trwającej niejednokrotnie wiele lat.

Z pozdrowieniami