Trwa ładowanie...
Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Lek. Karolina Kropiewnicka-Buczek

Skutki uboczne antybiotyków

Skutki uboczne antybiotyków
Skutki uboczne antybiotyków (123RF)

Ludzkość borykała się z zakażeniami bakteryjnymi od zarania swoich dziejów. Cudowny wynalazek jakim są antybiotyki pozwolił walczyć z chorobami, które dotąd były nieuleczalne. Choćby dżuma, która w wiekach średnich praktycznie zdziesiątkowała populację Europy może być dziś łatwo i skutecznie leczona dzięki antybiotykom.

spis treści

1. Działania niepożądane

Co po antybiotyku?
Co po antybiotyku?

Antybiotyk to lek, który jest bardzo ważny w leczeniu infekcji bakteryjnych. Pozwala na usunięcie tych

zobacz galerię

Niestety, każdy lek ma jakieś działania niepożądane, które w negatywny sposób oddziaływają na organizm. Nie inaczej jest z antybiotykami. Chyba każdy z nas przekonał się o tym na własnej skórze. Najczęstszymi skutkami ubocznymi antybiotykoterapii są nudności , bóle brzucha , biegunki , a także grzybice – np. grzybica pochwy , jamy ustnej . Dolegliwości te nie są może bardzo groźne, ale jednak nieprzyjemne i dotkliwe. Na szczęście są sposoby na to, by ich uniknąć, a przynajmniej je zmniejszyć.

Zobacz film: "#dziejesienazywo: Czy warto wykonywać badania profilaktyczne?"

Sposobem na zmniejszenie dolegliwości ze strony układu pokarmowego, które często towarzyszą antybiotykoterapii jest stosowanie probiotyków. Lekarz przepisujący antybiotyk zazwyczaj zwraca uwagę na konieczność stosowania „preparatów osłonowych”, jednak wielu pacjentów bagatelizuje to zalecenie. Wydaje się, że nie mogą mieć one wielkiego działania. Jednak korzyści ze stosowania probiotyków są ogromne, a ich działanie zostało udowodnione naukowo.

Są to żywe drobnoustroje odpowiednich gatunków, które podawane w odpowiednich ilościach wywierają korzystny efekt zdrowotny. Do drobnoustrojów probiotycznych należą:

  • bakterie produkujące kwas mlekowy z rodzaju Lactobacillus (szczepy: L. rhamnosus GG, L. acidophilus LB, L. plantarum 299v, L. fermentum KLD), a także Bifidobacterium (szczep B. bifidum Bb12)
  • inne drobnoustroje : np. drożdżaki Saccharomyces boulardii.

Co może być źródłem probiotyku? Dobroczynne drobnoustroje znaleźć można w preparatach farmaceutycznych, suplementach diety, a także w mlecznych produktach fermentowanych, takich jak jogurty i kefiry. Aby probiotyki działały skutecznie konieczne jest zażycie odpowiedniej ich ilości. W przypadku niektórych silnych antybiotyków konieczne może być spożywanie kapsułek z probiotykiem w ilości 2 tabletek po 3 razy dziennie!

2. Działanie probiotyków

Na czym polega mechanizm działania probiotyków? W naszym organizmie obecna jest fizjologiczna flora bakteryjna. Składa się ona z przeróżnych organizmów saprofitycznych, które nie tylko nie są dla człowieka szkodliwe, ale nawet wpływają korzystnie. Antybiotyki przyjmowane przez człowieka zabijają bakterie chorobotwórcze powodujące np. zapalenie oskrzeli, ale także te wchodzące w skład flory fizjologicznej. Probiotyki dostarczają do organizmu drobnoustroje, które mogą podjąć funkcję flory fizjologicznej.

Dlaczego flora fizjologiczna jest taka ważna? W przypadku przewodu pokarmowego saprofity wyściełają całą jego powierzchnię, przylegają ściśle do komórek nabłonka jelita, zajmują każdy wolny receptor komórkowy. Dzięki temu nie ma już miejsca na bakterie patogenne (szkodliwe dla organizmu), które dostaną się do układu pokarmowego! To powoduje, że szkodliwe dla organizmu drobnoustroje nie mają czego szukać w jelicie, wydostają się na zewnątrz z kałem i już nam nie zagrażają. Ponadto saprofity „bronią swojego terenu” przed obcymi drobnoustrojami, wytwarzając związki o działaniu przeciwbakteryjnym i wirusowym. Flora fizjologiczna nie znosi przybyszów, więc zakwasza środowisko w którym żyje – wiele chorobotwórczych bakterii tego nie lubi, więc trzyma się z daleka. Saprofity zagarniają większość dostępnego pożywienia, więc zostaje go mniej dla obcych organizmów. Poza tym obecność flory fizjologicznej, która bądź co bądź składa się z bakterii (nieszkodliwych, ale jednak bakterii) ciągle stymuluje układ immunologiczny. W razie pojawienia się szkodliwych drobnoustrojów układ odpornościowych jest zwarty i gotowy, więc działa skuteczniej.

Potwierdzono naukowo skuteczność probiotyków w łagodzeniu przebiegu ostrej biegunki infekcyjnej i zapobieganiu biegunce poantybiotykowej. Potencjalnej skuteczności dopatrywać się można w profilaktyce zakażeń przewodu pokarmowego i układu oddechowego.

Jak widać bóle brzucha i

nie są koniecznością podczas antybiotykoterapii. Można ich uniknąć stosując suplementy diety dostępne w aptekach lub pijąc codziennie duże porcje jogurtów lub kefirów.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze