Spastyczność udarowa – najczęstszy skutek udaru mózgu
Ze spastycznością udarową zmaga się rocznie ok. 4,5 tys. Polaków, czyli 40 proc. wszystkich osób, u których wystąpił udar mózgu. Problem jest poważny, ponieważ objawy pojawiają się nawet kilka miesięcy po wystąpieniu choroby. Istnieje jednak szansa na skuteczne leczenie – szybka diagnoza.
1. Spastyczność udarowa
Spastyczność to nadmierne napięcie mięśniowe utrudniające wykonywanie ruchów oraz powodujące ból. Ręka nie reaguje w tym wypadku na żadne sygnały wysyłane przez mózg. Zmaganie się z chorobą utrudnia funkcjonowanie w codziennym życiu.
- Ręka dotknięta spastycznością u osób po udarze mózgu charakteryzuje się nienaturalnym ułożeniem w czasie odpoczynku i w trakcie prób ruchu. Osoby zmagające się ze spastycznością poudarową mają także problem z chwytaniem i wypuszczaniem przedmiotów. Często mięśnie są zbyt napięte, aby rozprostować dłoń - mówi prof. dr hab. n. med. Jarosław Sławek.
Osoby po udarze najczęściej cierpią na spastyczność w obrębie nadgarstka oraz łokcia. Badania epidemiologiczne wykazały, że schorzenie to występuje o ok. 10 proc. częściej w kończynach górnych niż w dolnych.
- W przypadku udaru mózgu dochodzi do uszkodzenia na „wysokim” poziomie półkul mózgu i pnia mózgu, co sprzyja zaburzeniom kontroli ruchów rękami – wyjaśnia lek. med. Michał Schinwelski z Oddziału Neurologii Szpitala Specjalistycznego Św. Wojciecha w Gdańsku.
2. Leczenie spastyczności poudarowej
Obecnie w Polsce w leczeniu spastyczności poudarowej stosowane są iniekcje toksyny botulinowej (popularnie zwanej botoksem). Wstrzykuje się ją do najbardziej napiętych i bolesnych miejsc, dzięki czemu mięśnie się rozluźniają. Stan ten trwa przez ok. trzy miesiące. Kolejnym krokiem w leczeniu jest rehabilitacja oraz fizjoterapia. Ten rodzaj leczenia w Polsce jest refundowany.
3. Ćwiczenia ręki objętej spastycznością
Kończyny górne po udarze są bardziej wrażliwe na każdy ruch. Nieodpowiednio dobrane ćwiczenia mogą spowodować więc bolesne skurcze mięśni. Lekarze ostrzegają – leczenie spastyczności wymaga poświęceń i cierpliwości.
- Postępy w powrocie do zdrowia u każdego pacjenta będą inne. Zależą od rozległości udaru i stopnia nasilenia spastyczności. Jednak odpowiednie ćwiczenia i leczenie mogą poszerzyć zakres ruchów dłoni i przybliżyć osoby do samodzielności - dodaje prof. dr hab. n. med. Jarosław Sławek.
4. Jakie są najczęstsze błędy pacjentów?
- Korzystanie z poręczy i podciągów – może to wywołać nieodwracalne odruchy wyprostne.
- Brak odpoczynku.
- Ściskanie piłeczki – wzmacnia to napięcie mięśni, co prowadzi do zwiększenia spastyczności całej kończyny górnej.
- Forsowanie mięśni spastycznych – rozciąganie na siłę może skończyć się zerwaniem włókien mięśniowych
- Oczekiwanie na natychmiastowy efekt.
5. Kampania „Otwórz dłoń po udarze”
W Polsce aż 75 tys. osób rocznie zmaga się z udarem mózgu. Celem kampanii „Otwórz dłoń po udarze” jest zwrócenie uwagi na fakt, że im szybciej zauważymy pierwsze objawy spastyczności, tym większe mamy szanse na leczenie. W ramach akcji przygotowano infografiki, które ukazują najczęstsze błędy popełniane przez pacjentów podczas zabiegów rehabilitacyjnych. Znajdziemy je w przychodniach lekarskich i szpitalach.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.