Trzecia dawka szczepionki – jak działa? Znamy jej skuteczność
Polacy ruszyli na szczepienia tzw. boosterem, czyli trzecią dawką szczepionki. Wyniki skuteczności po jej przyjęciu są imponujące, a Pfizer szacuje, że ochrona, którą daje booster, potrwa ok. 9 miesięcy wobec wariantu Delta. Pojawiają się jednak doniesienia, że pomimo przyjęcia trzech dawek medycy wciąż chorują. Jak zatem działa booster?
1. Jak działa trzecia dawka?
Izraelczycy porównali ponad 723 tysiące osób – zaszczepionych dwiema oraz trzema dawkami. Booster o 93 proc. zmniejszał ryzyko hospitalizacji w związku z zakażeniem COVID-19 w porównaniu z osobami zaszczepionymi dwiema dawkami.
Dane z Anglii są równie obiecujące – dwa tygodnie po podaniu trzeciej dawki szczepionki (Pfizer/BioNTech) ochrona przed objawową infekcją wynosi ponad 93 proc. u osób, które wcześniej przyjęły dwie dawki AstraZeneki, a 94 proc. u pacjentów zaszczepionych wcześniej dwoma dawkami Pfizer/BioNTech
- Skuteczność po dwóch dawkach była niższa, niżeli jest po trzeciej. Trzecia dawka wzmacnia tę ochronę i prowadzi do sytuacji, w której ochrona jest wyższa w obliczu wariantu Delta niż ochrona uzyskiwana po podstawowym cyklu szczepień – podkreśla dr Bartosz Fiałek, popularyzator wiedzy medycznej na temat COVID-19.
- Trzecia dawka wzmacnia ochronę i prowadzi do sytuacji, w której ta ochrona jest wyższa w kontekście wariantu Delta niż ochrona uzyskiwana po podstawowym cyklu szczepień – tłumaczy. - Pamiętajmy jednak, że 95 proc. skuteczność w badaniach szczepionki Pfizer/BioNTech dotyczyła wariantu podstawowego, a nie linii rozwojowej Delta, wobec której mówi się, że ta ochrona sięga 78-88 proc. Po przyjęciu dawki przypominającej uzyskujemy 95,6 proc. skuteczności, więc nawet wyższą wartość niż w badaniach klinicznych - wyjaśnia Fiałek.
2. Infekcje po trzeciej dawce
Badacze z Izraela w wyniku wspomnianej już analizy oszacowali, że ryzyko zakażenia w ogóle po przyjęciu trzech dawek szczepionki przeciw COVID zmniejsza się o 88 proc.
Nie oznacza to, że przyjęcie trzech dawek szczepionki chroni przed zachorowaniem w stu procentach. Coraz więcej doniesień o zachorowaniu po trzeciej dawce pochodzi od medyków.
- Znajduję się w szczycie działania trzeciej dawki i mam nadzieję, że to mnie uchroni przed ciężkim przebiegiem – mówiła w rozmowie z WP abcZdrowie dr Joanna Sawicka-Metkowska, która zachorowała niedawno na COVID-19.
- W moim otoczeniu również jest medyk, który zaraził się COVID-em, będąc po trzech dawkach. To możliwe. Ale to statystycznie zdarza się w kilku procentach – dodaje dr Tomasz Karauda, lekarz oddziału chorób płuc Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego w Łodzi.
Jak zatem przekonać Polaków do przyjęcia boostera?
- Ja bym na to spojrzał szerzej. To jest tzw. medycyna przypadków, która jest szeroko opisana w nauce. To wyciąganie daleko idących wniosków z pojedynczych przypadków, wyrwanych z kontekstu. Tego powinniśmy się wystrzegać, dlatego są badania wieloośrodkowe, dlatego badania są podwójnie zaślepione itd., bo tylko one dają nam faktyczny wgląd w sytuację - mówi prof. Robert Mróz, koordynator Centrum Diagnostyki i Leczenia Raka Płuca US w Białymstoku.
- Opieranie się na wyjątkach od reguły, prowadzi nas na manowce. Ja sam mam pocovidową chrypę, mieliśmy już trzecie ognisko infekcji w klinice, którą prowadzę. Uległem zakażeniu, przeszedłem infekcję. Byłem po dwóch dawkach, nie zdążyłem z trzecią i bardzo żałuję. Natomiast przebieg był czterodniowy, zajęcie górnych dróg oddechowych bez zajęcia płuc, więc to zupełnie inna sytuacja – podkreśla pulmonolog.
3. Infekcje po boosterze – na co się przygotować?
- Dopóki szczepionka idealna, czyli skuteczna w stu procentach, nie zostanie opracowana, dopóty będą pojawiać się tzw. breakthrough infections. Niezależnie od tego, czy przyjmiemy jedną, dwie czy trzy dawki szczepionki. A nawet kolejne boostery. Z każdą kolejną dawką zmniejszamy ryzyko zachorowania na COVID-19, ale nie ograniczamy go do zera – podkreśla stanowczo dr Fiałek.
Tłumaczy, że nie ma idealnej szczepionki i mimo 225-letniej historii wakcynologii – nie było takiej.
- Przełomowe infekcje po boosterach mogą się pojawiać – będą rzadkie, ale będą. Częściej będą występować u osób bardziej bardzo narażonych na zakażenie, czyli u pracowników ochrony zdrowia, ale i osób starszych, immunoniekompetentnych, osób z wieloma chorobami. Czyli po prostu u tych osób, u których ryzyko startowe wystąpienia choroby jest bardzo duże. Dokładnie tak samo, jak po dwóch dawkach – tłumaczy.
Możemy się więc spodziewać, że infekcje będą przebiegać różnorako – od bezobjawowych, przez łagodne, aż po ciężkie. To potwierdza ekspert i dodaje, że ich liczba będzie rzeczywistą miarą skuteczności boostera, która odpowie nam też na kolejne pytanie – kiedy kolejna dawka?
Najnowsze dane opublikowane przez Pfizera wskazują na 9-10 miesięcy skuteczności boostera, ale to czysto szacunkowa wartość.
- Liczba występujących infekcji przełomowych przedstawia skuteczność szczepionki. Jeśli wraz z upływem czasu wzrasta ich liczba, to wówczas możemy myśleć o słabnącej odpowiedzi odpornościowej i konieczności doszczepienia się kolejną dawką. W kontekście dawki przypominającej na to teraz czekamy, żeby realnie ocenić długość trwania ochrony – podsumowuje dr Fiałek.
4. Raport Ministerstwa Zdrowia
W niedzielę 28 listopada resort zdrowia opublikował nowy raport, z którego wynika, że w ciągu ostatniej doby 20 576 osób otrzymało pozytywny wynik testów laboratoryjnych w kierunku SARS-CoV-2.
Najwięcej zakażeń odnotowano w województwach: mazowieckim (3294), śląskim (2775), dolnośląskim (2047).
Z powodu COVID-19 zmarło 6 osób, natomiast z powodu współistnienia COVID-19 z innymi schorzeniami zmarło 45 osób.
Podłączenia do respiratora wymaga 1 816 chorych. Pozostało 621 wolnych respiratorów.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.
