Złamanie z przemieszczeniem
Złamanie z przemieszczeniem to złamanie, w którym odłamy kości ulegają przesunięciu w różnym kierunku. Przemieszczenie odłamów kości wynika bezpośrednio z urazu (pierwotne przemieszczenie kości) lub pod wpływem nieodpowiedniego unieruchamiania kości (wtórne przemieszczenie kości). Kończyna, która uległa złamaniu z przemieszczeniem jest zniekształcona. Zaburzona jest czynność całego uszkodzonego narządu.
1. Rodzaje złamań z przemieszczeniem
Złamania z przemieszczeniem możemy podzielić na pierwotne i wtórne. Pierwotne złamania z przemieszczeniem pojawiają się bezpośrednio w chwili zadziałania czynnika powodującego uraz. Wtórne złamania z przemieszczeniem pojawiają się po pewnym czasie od urazu w wyniku działania mięśni, ścięgien czy więzadeł.
Przemieszczenie odłamów kości może być skierowane w różne strony. Biorąc pod uwagę kierunek przemieszczenia, wyróżniamy:
- przemieszczenie do boku,
- przemieszczenie do boku ze skróceniem,
- przemieszczenie do boku z wydłużeniem,
- przemieszczenie z zaklinowaniem,
- przemieszczenie kątowe (odłamy kości układają się do boku pod pewnym kątem),
- przemieszczenie rotacyjne (obrotowe).
Złamania z przemieszczeniem to złamania otwarte lub zamknięte.
2. Przyczyny i objawy złamania z przemieszczeniem
Złamania z przemieszczeniemnajczęściej są wynikiem urazu mechanicznego. Jednak za przemieszczenie kości odpowiedzialne są pewne mechanizmy. Przemieszczenie kości zależne jest od:
- siły i kierunku działania urazu,
- ciężaru ciała lub części kończyny położonej obwodowo w stosunku do szczeliny złamania,
- siły i kierunku działania mięśni (trakcja mięśniowa samoistna),
- siły i kierunku ruchów wykonywanych przez chorego i osoby udzielającej mu pierwszej pomocy (trakcja wymuszona). Często bowiem przemieszczenie kości jest wynikiem niewłaściwego postępowania przy złamaniu kości ręki czy nogi,
- nieprawidłowego unieruchomienia przy transporcie.
Objawy złamania z przemieszczeniem są podobne do objawów innych typów złamań. Możemy wyróżnić objawy ogólne, jak przyśpieszenie tętna, oddechu, spadek ciśnienia, utrata przytomności, wstrząs pourazowy, zator czy niedowład. Pojawia się także zblednięcie lub zaczerwienienie skóry. Objawy miejscowe złamania dzielimy na bezpośrednie i pośrednie. Do pośrednich zalicza się ból samoistny, uciskowy oraz przy ruchach kości, zaburzenia funkcji, obrzęk, krwiak oraz nieprawidłowe ułożenie. Bezpośrednie objawy miejscowe złamania to zniekształcenie, tarcie odłamów oraz ruchomość patologiczna.
Zniekształcenie zależy od typu przemieszczenia kości, a zmiana obrysów kończyny zarówno od przemieszczenia odłamów, jak i obrzęku i krwiaka. Ruchomość odłamów kościnie jest badania w niektórych złamaniach, np. złamaniach kości płaskich, zaklinowanych oraz w pęknięciach, ponieważ mogłoby to spowodować pogłębienie uszkodzenia oraz wystąpienie wtórnych powikłań. W wyniku złamania z przemieszczeniem następuje zahamowanie lub ograniczenie czynności uszkodzonego narządu ruchu.
3. Postępowanie przy złamaniu z przemieszczeniem
Pierwsza pomoc przy złamaniu z przemieszczeniem nie różni się od postępowania przy innych złamaniach. Należy wykonać unieruchomienie złamanej części ciała. Wykonywane jest to za pomocą specjalnych szyn Kramera, Thomasa czy pneumatycznych. W przypadku ich braku można zastosować np. deskę, drążek itp. lub drugą kończynę dolną, gdy złamanie dotyczy właśnie kończyny dolnej. Przy złamaniach kończyn należy unieruchomić co najmniej 2 sąsiednie stawy. Przy unieruchamianiu ważne jest, aby osoba udzielająca pomocy znała rodzaje opatrunków, które będą użyteczne przy danym złamaniu. Chorego następnie należy przetransportować do szpitala. Lekarz wykonuje badanie radiologiczne, nastawia kość, unieruchamia odłamy kostne na tak długo, aby trwale uległy zrostowi.
W nastawianiu odłamów odtwarzany jest mechanizm złamania w odwrotnej kolejności. Wyróżniamy 3 sposoby nastawiania złamania z przemieszczeniem:
za pomocą wyciągu osiowego. Przezwyciężane jest napięcie mięśni i innych tkanek miękkich oraz niwelowane skrócenie kończyny;
ustawienie odłamu obwodowego w przedłużeniu osi odłamu dogłowowego (zasada Kulenkampfa);
zniwelowanie przemieszczeń odłamów na długość, bok, kątowych lub rotacyjnych.
W przypadku złamań z przemieszczeniem stosowane jest także leczenie operacyjne. Po leczeniu zarówno zachowawczym, jak i operacyjnym, należy zastosować odpowiednią rehabilitację. Głównie stosowana jest fizykoterapia i kinezyterapia.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.