Żuchwa - czym jest, choroby (progenia i zwichnięcie stawu żuchwowego)
Schorzenia żuchwy powodują uszczerbek na urodzie chorego i dolegliwości bólowe. Jednym z nich jest progenia – wada zgryzu, która ma negatywny wpływ na wymowę i wygląd pacjenta, zmienia bowiem rysy twarzy. Z kolei zwichnięcie stawu żuchwowego utrudnia jedzenie i mówienie. Jest bardzo bolesne, a jego przyczyną może być zwykłe ziewnięcie. Co warto wiedzieć o chorobach żuchwy?
1. Czym jest żuchwa?
Żuchwą nazywamy pojedynczą kość, która jest częścią szkieletu czaszki – jedyną jej kością ruchomą. W życiu płodowym człowieka żuchwa jest zbudowana z dwóch części. U osoby dorosłej jest już kością nieparzystą, ponieważ części prawa i lewa się łączą.
W trzonie żuchwy o kształcie podkowy są osadzone zęby. Z trzonu odchodzą dwie gałęzie żuchwy zakończone wyrostkami mięśniowymi i stawowymi. Mięśnie, które umożliwiają poruszanie żuchwy, pomagają w miażdżeniu pokarmów podczas jedzenia. Żuchwa bywa określana mianem dolnej szczęk.
2. Choroby żuchwy
2.1. Progenia
Progenia to określenie wady zgryzu, która charakteryzuje się wzrostem żuchwy do przodu w stosunku do linii szczęki. Prawidłowo dolna szczęka zachodzi za górną, natomiast w przypadku osób z progenią jest odwrotnie - żuchwa jest wysunięta.
Progenia może niekorzystnie wpływać na sposób mówienia człowieka, dodatkowo mogą pojawić się problemy z gryzieniem pokarmów. Zaburzeniu może ulec również funkcjonowanie stawów skroniowo-żuchwowych.
Wysunięcie żuchwy do przodu wpływa negatywnie na wygląd osoby, ponieważ zmienia rysy jej twarzy. Jeśli zaniecha się leczenia, wada zgryzu pogłębi się wraz z wiekiem.
Aby wyeliminować ten defekt estetyczny, należy oddać się w fachowe ręce ortodonty i chirurga szczękowego. Terapia ortodontyczna wymaga czasu, trwa bowiem od kilku miesięcy do 2 lat.
W czasie leczenia dąży się do ustawienia zębów w taki sposób, aby podczas operacji można było złożyć zgryz. Leczenie ortodontyczne powoduje, że zęby wychylają się do przodu, co skutkuje uszczerbkiem na urodzie pacjenta.
Na szczęście, ten efekt znika po zabiegu, w czasie którego skraca się trzon żuchwy. W niektórych przypadkach (gdy jednocześnie występuje przerost żuchwy i niedorozwój szczęki) zachodzi potrzeba przeprowadzenia dodatkowej operacji.
2.2. Zwichnięcie stawu żuchwowego
Zwichnięcie polega na czasowym lub trwałym braku kontaktu powierzchni stawów – kości w torebce stawowej przesuwają się względem siebie. Do zwichnięcia stawu żuchwowego (jednostronnego lub dwustronnego) dochodzi, gdy otworzymy usta zbyt szeroko.
Urazu możemy zatem nabawić się w czasie ziewania i odgryzania dużych kęsów pożywienia. Do zwichnięcia może dojść podczas zabiegu leczenia zębów w gabinecie dentystycznym. Schorzenie może być również skutkiem ataku padaczki.
Zwichnięcie stawu żuchwowego jest bardzo bolesne. Objawia się problemami z mówieniem i jedzeniem (zwłaszcza gryzieniem pokarmów stałych). Początkowo zamykaniu ust towarzyszy trzask, pojawiają się trudności z zupełnym zamknięciem ust.
Wówczas – w zwichnięciu dwustronnym – z ust może wydobywać się ślina. Z czasem pojawiają się kolejne dolegliwości: pacjent skarży się na bóle głowy i uszu. Ból może objąć również szyję, ramiona i dolną część pleców.
Osobom ze zwichnięciem stawu żuchwowego towarzyszy dzwonienie w uszach. Występują też symptomy związane z miejscem urazu, a więc ból żuchwy i obrzęk twarzy. Można również zaobserwować krwiaki.
Potwierdzenie przypuszczenia o zwichnięciu stawu żuchwowego następuje na podstawie zdjęcia rentgenowskiego. Kolejnym krokiem jest nastawienie żuchwy, a następnie podwiązanie jej za pomocą bandaża.
Jeśli już raz doszło do zwichnięcia, szczęka pacjenta będzie bardziej podatna na tego typu urazy w przyszłości, dlatego zaleca się zachowanie ostrożności. Zaniechanie leczenia może doprowadzić do zapalenia kostno-stawowego stawu żuchwowego, co skutkuje nieustającymi problemami z żuchwą.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.
