Jak emocje wpływają na zdrowie?
Kłótnia z partnerem może sprawić, że „zagotuje” się w tobie krew. Jednak już po kilku minutach rozmowy z przyjaciółką twój nastrój może wrócić do normy. Nie ma w tym nic dziwnego – nasze emocje szybko ulegają zmianie. Należy przy tym pamiętać, że to, co czujemy, nie pozostaje obojętne dla naszego zdrowia. Konieczność wygłoszenia przemówienia może wzmóc symptomy alergii nawet przez dwa dni, a płacz daje ukojenie, ponieważ wraz ze łzami pozbywamy się hormonu stresu. Przykłady można by mnożyć. Pozostaje pytanie: w jaki sposób nasze emocje wpływają na stan zdrowia?
1. Pozytywne emocje a zdrowie
Najważniejszą dla ludzi pozytywną emocją jest miłość. Badania wykazały, że stan zakochania podnosi poziom czynnika wzrostu nerwów przez około rok. Czynnik wzrostu nerwów to substancja przypominająca hormony, która pomaga regenerować układ nerwowy i poprawia pamięć poprzez pobudzanie wzrostu nowych komórek nerwowych. Czynnik ten ma także związek z uczuciem zakochania i bycia zadowolonym z życia, które przyczyniają się do uspokojenia i wyciszenia zarówno umysłu, jak i ciała. Kiedy jesteś zakochana i opowiadasz o swoim partnerze innym osobom, twój poziom cholesterolu spada. Naukowcy dowiedli bowiem, że u osób, które spędzały 20 minut trzy razy w tygodniu na opisywaniu swoich ukochanych, poziom cholesterolu obniżył się w ciągu pięciu tygodni. Nie ma chyba prostszego sposobu na poprawę zdrowia niż zakochanie.
Ważny jest także dobry nastrój. Jeśli zdarza ci się napad wesołości, gdy nie potrafisz powstrzymać się od śmiechu, możesz sobie pogratulować – podczas śmiechu poziom beta-endorfin zwiększa się aż o 27%, a poziom hormonu wzrostu, który wspomaga dobry sen i regenerację komórkową – aż o 87%. Takie rezultaty można osiągnąć, oglądając komedię. Badania wykazały, że nawet samo oczekiwanie na śmiech wystarcza, by zmniejszyć poziom hormonów stresu: kortyzolu i adrenaliny. Co więcej, śmiech może obniżyć ryzyko zawału serca dzięki ograniczeniu wpływu stresu na organizm.
Być może zaskoczy cię fakt, że dla zdrowia korzystne jest odczuwanie wdzięczności. Okazało się bowiem, że to uczucie poprawia odporność organizmu, obniża ciśnienie krwi i przyspiesza procesy gojenia. Zadowolenie i wdzięczność działają podobnie jak miłość, pobudzając wydzielanie oksytocyny. Oksytocyna pomaga zrelaksować się i poprawia dotlenienie komórek, przyspieszając procesy gojenia się. Uczucie wdzięczności ma także związek z harmonijną aktywnością elektryczną w sercu i mózgu, co sprzyja optymalnej pracy tych narządów.
2. Wpływ negatywnych emocji na zdrowie fizyczne
Zapewne spotkałaś się ze stwierdzeniem, że nic tak nie oczyszcza atmosfery jak kłótnia. Oczywiście nie warto tłumić w sobie złości i udawać, że wszystko jest w porządku, ale ostra wymiana zdań nie jest obojętna dla zdrowia. Nawet półgodzinna kłótnia jest w stanie spowolnić procesy gojenia na co najmniej dzień. Jeśli często wdajesz się w otwarte spory, czas ten wydłuża się dwukrotnie. Jest to spowodowane podwyższeniem się poziomu cytokin, czyli cząsteczek, które przyczyniają się do stanów zapalnych w organizmie. Wysoki poziom cytokin jest powiązany z zapaleniem stawów, cukrzycą, chorobą serca i nowotworami.
Dla ciała niekorzystne jest także życie w ciągłym napięciu. O ile krótkotrwały stres może poprawić odporność i zwiększyć poziom antyrakowych cząsteczek, długotrwały stres wpływa negatywnie na pamięć i dokładność. Żyjąc w stałym napięciu, łatwiej się męczysz, możesz wpaść w depresję, a twój popęd słabnie. Zwiększa się również ryzyko choroby układu krążenia i cukrzycy.
Uważaj także na duszenie w sobie negatywnych emocji. Jeżeli stale unikasz konfrontacji, możesz być dwukrotnie bardziej narażona na zawał serca, udar lub raka. Błędem jest również powstrzymywanie łez. Jeśli nie pozwalasz sobie na chwilę słabości, twoje ciało staje się bardziej podatne na napięcie, osłabienie odporności, pogorszenie pamięci i problemy z trawieniem. Podobne objawy można zauważyć także u osób, które zżera zazdrość. Zazdrość to złożone uczucie, na które składają się strach, napięcie i gniew. Jeśli jesteś zazdrosna o swojego partnera, twoje ciało może doświadczyć podwyższenia ciśnienia krwi, poziomu adrenaliny i przyspieszenia tętna, osłabienia odporności i uczucia napięcia.
Aby poradzić sobie z chorobliwą zazdrością, niekiedy potrzebna jest pomoc specjalisty, podobnie jak w przypadku depresji. Osoba, która stale czuje się podminowana, ma pesymistyczne nastawienie do życia i jest apatyczna, powinna znaleźć się pod opieką lekarza. Zły nastrój może mieć poważne konsekwencje – nie tylko dla zdrowia, ale i dla życia. Jeżeli masz depresję, powinnaś wiedzieć, że pogorszenie samopoczucia ma związek z niskim poziomem serotoniny i dopaminy. Serotonina odgrywa kluczową rolę w regulowaniu postrzegania bólu, co może tłumaczyć, dlaczego około 45% pacjentów z depresją cierpi na różnego rodzaju bóle.
Kiedy jesteś zadowolona z życia, z pewnością rzadziej zdarzają ci się problemy ze zdrowiem. ****Pozytywne emocje mają bowiem zbawienny wpływ na organizm. Z kolei negatywne uczucia mogą osłabić odporność i przyczynić się do chorób. Niestety, nie sposób wyeliminować z życia złych emocji, trzeba natomiast nauczyć się, jak sobie z nimi radzić, by ich wpływ na ciało był możliwie niewielki.