6 zaskakujących czynników, powodujących raka skóry

Czerniak skóry jest stosunkowo rzadko występującym w Polsce nowotworem. Chorują na niego głównie mieszkańcy Stanów Zjednoczonych, Nowej Zelandii, państw Afryki i Ameryki Środkowej, czyli najbardziej nasłonecznionych miejsc na Ziemi. Niestety, mimo że obecnie zachorowalność na nowotwór złośliwy skóry nie jest duża, tendencje są przerażające. Z danych szacunkowych wynika, że w 2025 roku na raka skóry będzie umierać dwa tysiące osób rocznie, ponad połowę będą stanowić dzieci. Co zwiększa ryzyko zachorowania? Oto najbardziej zaskakujące czynniki, o których nie miałeś pojęcia.  

6 zaskakujących czynników, powodujących raka skóry6 zaskakujących czynników, powodujących raka skóry
Źródło zdjęć: © 123RF

Praca w zawodzie pilota lub stewardessy

Piloci oraz stewardessy są bardziej narażeni na rozwój czerniaka od osób pracujących na lądzie – wynika z badań, jakie w 2014 roku przeprowadzili naukowcy z Uniwersytetu California w San Francisco. Jak podają eksperci, na wysokości 1 kilometra natężenie promieniowania ultrafioletowego wzrasta o około 15 procent. Oznacza to, że na wysokości ok. 9 kilometrów, na jakiej znajduje się najwięcej samolotów, promieniowanie UV kształtuje się na poziomie nawet dwukrotnie wyższym niż na ziemi. Mimo że konstrukcja maszyn w dużej części zabezpiecza przed promieniami słonecznymi, to jednak spora część promieniowania UVA dostaje się do wnętrza przez szyby.

Mieszkanie w górach

Osoby, które mieszkają na wyżej położonych terenach są bardziej narażone na zachorowanie na czerniaka niż te, które żyją na nizinach. Problemem, podobnie jak przypadku latania samolotem, jest wysokość. Powszechnie uważa się, że większe ryzyko wystąpienia czerniaka dotyczy osób zamieszkałych bliżej równika, ale to nie wszystko.

Promieniowanie UV wzrasta razem z wysokością - im wyżej mieszkamy, tym jest mocniejsze. Oprócz tego na większej wysokości powietrze jest rzadsze i łatwiej promieniowanie przepuszcza. Dlatego też, jeśli mieszkasz w górach, częściej stosuj kremy z filtrem.

Przyjmowanie leków na potencję

Mężczyźni, którzy zażywali leki przyspieszające erekcję (typu viagra), są aż o 84 procent bardziej narażeni na zachorowanie na złośliwy nowotwór skóry niż ci, którzy takich specyfików nie przyjmowali. Podwyższone ryzyko występuje aż  przez 10 lat od rozpoczęcia regularnego brania medykamentu. Dowiedli tego naukowcy z Uniwersytetu Harvard.

Nie wiadomo jednak, czy winny jest sam lek. Jak twierdzi Whitney Wysoka z Uniwersytetu Medycznego Colorado, mężczyźni, którzy zażywają viagrę są zazwyczaj dobrze sytuowani i częściej wyjeżdżają na wakacje w słoneczne rejony świata, które sprowadzają na nich ryzyko choroby.

Częste prowadzenie samochodu

Ponad połowa czerniaka we wczesnym stadium znajduje się po lewej stronie ciała chorego – twierdzą naukowcy z Uniwersytetu Medycznego w St. Luis, których badania nad nowotworem ukazały się w 2010 roku. Podejrzewają oni, że wszystkiemu winne jest promieniowanie UVA, które przenika przez szybę podczas jazdy samochodem (promieniowanie UVB szyba blokuje).

W takie sytuacji do skóry przenika aż 63 procent promieni UVA więcej niż UVB. Na rozwój „lewostronnej choroby” częściej narażeni są mężczyźni. Aby uniknąć ryzyka, naukowcy zalecają nakładanie na boczne szyby w samochodach folii odblaskowej, która blokuje oba rodzaje promieniowania.

Poparzenia słoneczne

Wystarczy jedno poparzenie promieniami słonecznymi, aby zwiększyć ryzyko zachorowania na nowotwór złośliwy skóry w przyszłości. Najbardziej newralgiczne i wrażliwe miejsca to ramiona i tors – wynika z badań opublikowanych w piśmie "American Journal of Epidemiology".

Co gorsza, nie istnieje sposób, by odwrócić szkody, jakie w organizmie powodują promienie słoneczne. Jedynym wyjściem jest ochrona skóry podczas opalania, co zapobiega wzrostowi ryzyka zachorowania na czerniaka. Już stosowanie kremu z filtrem 15 SPF lub wyższym chroni skórę przed tym nowotworem aż o 50 procent skuteczniej.

Rudy kolor włosów

Naukowcy twierdzą, że mutacja genetyczna, która jest odpowiedzialna za rudy kolor włosów, zwiększa także ryzyko zachorowania na czerniaka. Wynika tak z badań, jakie w 2013 roku przeprowadzili badacze z Centrum Medycznego w Bostonie.

Odkryli oni, że mutacja genu MC1R-RHC, jeśli posiadająca go osoba jest narażona na promieniowanie UV, aktywuje szlak, prowadzący do zachorowania na raka skóry. Niestety, osoby o innym kolorze włosów wcale nie są bezpieczne. Promieniowanie UV pozostawia w skórze trwały ślad, dlatego zanim wyjdziemy na słońce, należy zaopatrzyć się w skutecznie blokujący je krem z filtrem.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda