Kontrast - tomografia komputerowa, angiografia, rezonans magnetyczny, niebezpieczeństwo

Kontrast to środek chemiczny podawany pacjentowi podczas niektórych diagnostycznych badań obrazowych. Dzięki zwiększonej różnicy kolorów, konkretne narządy i struktury, są lepiej widoczne. Można więc zauważyć więcej szczegółów, co z kolei ma pomóc w postawieniu właściwej diagnozy. Kontrast nie występuje pod jedną postacią. W zależności od rodzaju badania, podczas którego kontrast jest stosowany podawane są różne środki np. jod, bar, związki gadolinu.

Tomografia komputerowa to prześwietlenie rentgenowskie, które za pomocą technologii komputerowej łączy wiele obrazów rentgenowskich tak, aby wytworzyć obrazy przekrojowe, a nawet trójwymiarowe obrazy wewnętrznych struktur i narządów.

Badanie to pomaga wykryć nieprawidłowości struktur naszego ciała. Czasami podczas badania użyty zostaje kontrast, czyli barwnik, który ma sprawić, że dane narządy bądź naczynia krwionośne będą bardziej wyraźne na obrazie. Może on zostać zaaplikowany do płynu mózgowo-rdzeniowego przez co bardziej widoczne stają się takie struktury, jak kręgosłup, rdzeń kręgowy i jego nerwy. Kontrast często jest też podawany dożylnie. Zwykle jest on na bazie związków jodu.

Badanie to polega na wstrzyknięciu do naczyń krwionośnych środka kontrastującego, a następnie wykonaniu zdjęcia rentgenowskiego tych naczyń. Angiografia serca, czyli koronarografia jest najważniejszym badaniem w diagnostyce choroby niedokrwiennej serca. Wyniki angiografii pomagają dokładnie ukazać zakres i zaawansowanie niedrożności tętnicy wieńcowej.

• Czy rezonans magnetyczny jest bezpieczny?
• Czy tomografia komputerowa jest bezpieczna?
• Tomografia komputerowa i rezonans magnetyczny w ginekologii
• W jakich przypadkach szczególnie sięgamy po tomografię komputerową?
• Rezonans magnetyczny z kontrastem

Rezonans magnetyczny jest techniką radiologiczną łączącą fale elektromagnetyczne oraz komputer w celu uzyskania obrazów struktur ciała. Osoba badana poddawana jest działaniu magnesu, który tworząc pole magnetyczne, aktywuje protony atomów wodoru. Następnie protony te poddawane są działaniu fal elektromagnetycznych, przez co same emitują słaby sygnał, dający obraz.

W niektórych przypadkach używany jest środek cieniujący, jak na przykład gadolin, który zwiększa dokładność obrazów. Dzięki rezonansowi można zdiagnozować urazy mózgu, udar, guzy i tętniaki mózgu, jak również stany zapalne kręgosłupa.

Użycie kontrastu może wywoływać pewne skutki uboczne. Najczęściej używaną substancją jest płyn na bazie związków jodu. Może on wywoływać swędzenie, wysypkę lub pokrzywkę. Zwykle objawy bardzo szybko mijają. Poważniejszym problemem może być reakcja alergiczna na kontrast, czyli inaczej reakcja anafilaktyczna. Na szczęście pojawia się ona rzadko.

Kontrast ma duże zastosowanie w badaniach diagnostycznych. Dzięki niemu wyniki badań są wyraźniejsze, a przez to łatwiejsze do interpretacji. Co prawda występuje reakcja anafilaktyczna na kontrast, jednak nie zdarza się to zbyt często.

Źródła

1. Chapman S., Nakielny R. Metody obrazowania radiologicznego, Medycyna Praktyczna, Kraków 2006, ISBN 83-89015-89-7
2. Pruszyński B. Diagnostyka obrazowa. Podstawy teoretyczne i metodyka badań, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2000, ISBN 83-200-2463-3
3. Herman Z., Kostowski W. Farmakologia - podstawy farmakoterapii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2004, ISBN 978-83-200-4164-4
4. Orzechowska-Juzwenko K. Farmakologia kliniczna - znaczenie w praktyce medycznej, Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2006, ISBN 83-89009-43-9