Dermatillomania – objawy, przyczyny, leczenie

Dermatillomania ( pathological skin picking – PSP) to neurotyczne lub też patologiczne drapanie zdrowej skóry. Zaburzenie to jest zaliczanie do grupy zachowań kompulsywnych. Po raz pierwszy zostało opisane w 1875 roku przez Erasmusa Wilsona. Wilson zaobserwował przypadłość u mężczyzny chorego na nerwicę.

Skubanie naskórka często towarzyszy innym zaburzeniom psychicznym, np. zaburzeniom lękowym, zaburzeniom nastroju, zaburzeniom kontroli impulsów, trichotillomanii, oraz onychofagii. Neurotyczne drapanie może przyczynić się negatywnych skutków zdrowotnych, np. nawracających infekcji.

Pierwsze objawy dermatillomanii zwykle pojawiają się w okresie dojrzewania. Można je zaobserwować także u osób dorosłych (między 30, a 45 rokiem życia). Specjaliści często porównują zaburzenie do uzależnienia, ponieważ chorzy na dermatillomanię odczuwają ogromną potrzebę, a nawet przymus skubania swojego naskórka.

Czynność ta początkowo wyzwala w nich uczucie przyjemności, jednak finalnie doprowadza do wyrzutów sumienia, poczucia winy, poczucia wstydu. Zaburzenie związane jest ściśle z niemożnością opanowywania impulsów.

Cierpiący na dermatillomanię najczęściej zrywają naskórek z twarzy i ust, jednak nie jest to regułą. Wielu chorych odczuwa ogromną potrzebę drapania się po głowie, szyi, dłoniach, a także ramionach i klatce piersiowej. Patologiczne skubanie skóry może również polegać na wyciskaniu oraz drapaniu zmian trądzikowych lub blizn, odrywaniu pęcherzy, strupów czy modzeli.

Wielu chorych wypiera się swojego zaburzenia, nakładając na posiniaczone i zadrapane miejsca makijaż.

Dermatillomania związana z zaburzeniem obsesyjno- kompulsyjnym sprawia, że chorzy drapią swoje ciało nie tylko przy użyciu paznokci czy zębów, ale również za pomocą ostrych i niebezpiecznych narzędzi. Chorzy trą naskórek za pomocą nożyczek lub pęsety.

Z patologicznym skubaniem skóry zmagają się przede wszystkim kobiety. Według statystyk to właśnie one stanowią 80 procent chorujących.

• Zdrowie psychiczne. Człowiek pod presją
• Coraz więcej chorych na zaburzenia psychiczne
• W jakiej kondycji psychicznej są Polacy?
• Zwierzęta pomocne w łagodzeniu zaburzeń psychicznych

Dokładne przyczyny neurotycznego drapania skóry nie są znane. Zdarza się, że dermatillomania związana jest z innymi współistniejącymi zaburzeniami (depresją, chorobliwym ogryzaniem paznokci, wyrywaniem włosów, czy z zaburzeniami odżywiania). Badania potwierdzają, że dermatillomania częściej dotyka osoby spokrewnione z chorującymi na zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne.

Czynnikiem sprzyjającym rozwojowi dermatillomanii mogą być również problemy skórne (np. trądzik). Patologiczne skubanie skóry może wynikać z presji psychicznej (stresu, lęków, problemów rodzinnych, napięcia) lub stresu fizycznego. Dermatillomania często dotyka dzieci z zaburzeniami rozwojowymi (zaburzenie zaobserwowano u wielu chorujących na zespół Pradera-Williego).

W jaki sposób można wyleczyć się z dermatillomanii? Okazuje się, że łączenie leczenia farmakologicznego i psychologicznego daje najlepsze rezultaty. Zdaniem lekarzy bardzo skuteczna jest w tym wypadku terapia poznawczo-behawioralna. Wśród innych sposobów leczenia patologicznego skubania skóry wymienia się również terapię akceptacji i zaangażowania.

Ponieważ zaburzenie ma charakter chroniczny, niezbędne są wysokie kompetencje osoby prowadzącej leczenie.

Chory nie powinien zapominać o przyjmowaniu środków farmakologicznych, zwykle są to leki przeciwdepresyjne, przeciwpsychotyczne lub przeciwlękowe.

W trakcie leczenia patologicznego skubania skóry należy pamiętać o:

• noszeniu rękawiczek,
• pozbyciu się ostrych przedmiotów (pęset, igieł, nożyczek),
• przestrzeganiu higieny (w celu uniknięciu powtórnych infekcji skóry),
• przestrzeganiu zaleceń specjalisty