Duże zmiany w ochronie zdrowia. Sejm uchwalił ustawę

Za przyjęciem projektu zagłosowało 238 posłów, przeciw było 32, a 145 wstrzymało się od głosu. Ustawę poparli posłowie KO, Polski2050, PSL, Lewicy i Razem. Przeważająca część PiS wstrzymała się od głosu (141 posłów), 14 zagłosowało przeciw, a 4 za. Konfederacja opowiedziała się przeciwko.

Najważniejsza zmiana dotyczy pacjentów, którzy ukończyli 13 lat – zyskali oni prawo do samodzielnego skorzystania z pomocy psychologa, bez zgody przedstawiciela ustawowego. Dotyczy to jednak wyłącznie świadczeń realizowanych w warunkach ambulatoryjnych (czyli w gabinetach, a nie w szpitalach) i tylko w placówkach współpracujących z Narodowym Funduszem Zdrowia (NFZ).

Zakres pomocy obejmuje świadczenia gwarantowane z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień, z wyłączeniem porad lekarskich – do tych wciąż wymagana jest zgoda opiekuna.

Zobacz także: Podwyżki w ochronie zdrowia. Lekarz mówi, co to oznacza w praktyce

Nowe prawo zakłada, że osoba udzielająca świadczenia zdrowotnego (np. psycholog) jest zobowiązana w ciągu 7 dni poinformować opiekuna prawnego o tym, że pacjent skorzystał z pomocy, o jego stanie psychicznym i konieczności dalszego leczenia.

Ustawodawca wprowadził jednak istotny wyjątek – jeśli specjalista uzna, że poinformowanie rodziców mogłoby zaszkodzić dobru pacjenta, może zaniechać zawiadomienia i zobowiązany jest wtedy poinformować sąd opiekuńczy właściwy ze względu na miejsce zamieszkania pacjenta.

Małoletni pacjent, który chce skorzystać z pomocy, musi:

• okazać dokument tożsamości (np. legitymację, paszport),

• podać swoje dane: imię i nazwisko, datę urodzenia, PESEL (jeśli został nadany), adres zamieszkania,

• podać dane opiekuna prawnego: imię i nazwisko, adres zamieszkania, numer telefonu.

Wszystkie te informacje są zapisywane w dokumentacji medycznej.

Nowelizacja wprowadza zmiany również w zakresie prawa do informacji. Pacjenci od 13. roku życia mają prawo uzyskać od lekarza, pielęgniarki czy psychologa informacje o stanie zdrowia, metodach leczenia i możliwych skutkach w sposób przystępny i dostosowany do ich wieku i rozwoju intelektualnego.

Dzieci poniżej 13 lat również otrzymają informacje, ale tylko w zakresie niezbędnym do prawidłowego przebiegu diagnozy i leczenia. Nowe przepisy regulują także sporne przypadki. Jeżeli pacjent ukończył 16 lat lub jest ubezwłasnowolniony albo ma zaburzenia psychiczne, ale ma dostateczne rozeznanie i wyraża zgodę na świadczenie zdrowotne, a opiekun się temu sprzeciwia, wówczas decyzję podejmuje sąd opiekuńczy. Jest to forma zabezpieczenia zarówno praw pacjenta, jak i interesu prawnego rodziny.

Nowelizacja obejmuje również ustawę o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Lekarze będą zobowiązani:

• udzielać pacjentowi (również małoletniemu, który ukończył 13 lat) informacji o jego stanie zdrowia i leczeniu,

• informować osobę bliską w przypadku, gdy pacjent jest młodszy niż 13 lat lub niezdolny do zrozumienia informacji,

• brać pod uwagę zdanie dziecka w trakcie procesu diagnostycznego i terapeutycznego.

Ustawa została przyjęta przez sejm i trafi teraz do senatu. Po zatwierdzeniu przez izbę wyższą i podpisaniu przez prezydenta, nowe przepisy wejdą w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia.

Celem ustawy jest przeciwdziałanie narastającemu kryzysowi zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży, o którym od lat alarmują eksperci i organizacje społeczne.

Dominika Najda, dziennikarka Wirtualnej Polski

Źródła

1. Sejm
2. PAP