Ektopia - czym jest i czy różni się od nadżerki

Ektopią nazywa się występowanie określonego narządu lub grupy tkanek w miejsu innym, niż ich uwarunkowane fizjologicznie miejsce. Kanał szyjki macicy ma intensywnie czerwony kolor, ponieważ widać przez niego naczynia krwionośne. Zewnętrzna część szyjki ma dużo jaśniejszą barwę. Może się jednak zdarzyć, że nabłonek gruczołowy (czyli ten ciemniejszy) wysunie się nieco poza kanał szyjki macicy, wówczas można dostrzec go jako zmienioną kolorystycznie skórę w obrębie szyjki macicy. W tej sytuacji mówi się o ektopii.

Lekarze bardzo często nazywają każdą czerwoną zmianę nadżerką, co nie tylko wprowadza pacjentkę w błąd, ale także może wywołać niepotrzebny niepokój. Ektopię często wykrywa się u młodych kobiet, ponieważ wraz z wiekiem granica nabłonka gruczołowego się obniża, a wszelkie zmiany są bardziej niepokojące.

Ektopia nie jest nadżerką. O nadżerce mówi się wówczas, kiedy na szyjce macicy powstaje ubytek w nabłonku. Nadżerka zwykle daje dodatkowe objawy, takie jak upławy, krwawienie międzymiesiączkowe czy kłujący ból wewnątrz pochwy. Dodatkowo taki stan może być pierwszym obrazem choroby nowotworowej i należy wykonać dodatkowe badania.

W większości "nadżerek" stwierdzonych u młodych kobiet lekarzowi chodziło o ektopię, która w rzeczywistości zazwyczaj nie wymaga żadnego postępowania medycznego. Pomimo tego większość zmian w obrębie szyjki macicy jest usuwanych z obawy przed ewentualnymi komplikacjami. Zabieg usuwania nadżerek jest bezbolesny i trwa kilka minut.

Aby prawidłowo ocenić, z jakim rodzajem zmiany mamy do czynienia, należy przeprowadzić dwa podstawowe badania - cytologię i kolposkopię. Cytologia to badanie, które może być przeprowadzone bezpłatnie w ramach NFZ u każdej kobiety raz w roku. Regularną cytologię powinna wykonywać każda kobieta, która ukończyła 18 rok życia lub wcześniej, jeśli odbyła już stosunek seksualny.

Podczas badania cytologicznego lekarz pobiera wycinek nabłonka szyjki macicy do badań. Nie należy to do przyjemnych zabiegów, jednak trwa zaledwie kilkanaście sekund. Wyniki mogą wskazać nieprawidłowości i zmiany nowotworowe. To często pierwszy i najważniejszy krok do wczesnego wykrycia raka szyjki macicy.

Kolposkopia natomiast polega na dokładnym obejrzeniu szyjki macicy przy pomocy specjalnego mikroskopu. To badanie pozwala na uzyskanie stuprocentowej pewności co do charakteru zmiany - czy jest to nadżerka, czy ektopia.

Badań tych nie należy wykonywać w czasie miesiączki. Dodatkowo warto kilka dni przed wizytą u ginekologa powstrzymywać się od stosunków seksualnych i przed irygacją pochwy. Pozwoli to na większą dokładność przeprowadzanych badań.

Zasadniczo ektopia nie jest stanem patologicznym i nie wymaga dalszego postępowania medycznego. Ektopia może pojawić się u wszystkich kobiet, bez względu na wiek czy okres życia. Jest to zjawisko raczej naturalne i nie powinno budzić powodu do obaw. Jeśli jednak ektopia obejmuje znaczną częśc szyjki macicy, czemu towarzyszą dodatkowe objawy, takie jak silne upławy, należy podjąć leczenie ginekologiczne.

Dodatkowo, jeśli badanie kolposkopowe wskaże nieprawidłowości i obecność nadżerki, również należy podjąć odpowiednie leczenie. Zwykle opiera się ono na wypalaniu lub wymrażaniu zmiany. Zabiegi te są mało inwazyjne i powodują lekki dyskomfort. Po powrocie do domu mogą pojawić się plamienia z domieszką zabarwionego, gęstego śluzu. Tkanki nadżerek i ektopii mogą także uwalniać się w postaci skrzepów.