- prof. dr hab. n. med. Bartłomiej Kałużny
- Artykuł zweryfikowany przez eksperta
Jakim chorobom mogą towarzyszyć problemy z oczami?
Oczy są bardzo wrażliwym narządem, dlatego też reagują na zmiany zachodzące w ciele podczas innych chorób. Często problemy ze wzrokiem towarzyszą cukrzycy, nadczynności tarczycy, stwardnieniu rozsianemu czy chorobom wirusowym, np. półpaścowi. Czasami mogą one pomóc wykryć nadciśnienie tętnicze, które na samym początku zwykle nie daje objawów. Problemy z oczami mogą być także symptomem bardzo poważnych chorób pasożytniczych, takich jak toksoplazmoza, czy mniej znana toksokaroza.
Cukrzycowa choroba oczu
Nieleczona cukrzyca może doprowadzić do zmian w gałce ocznej. Najcięższym i najbardziej poważnym powikłaniem jest retinopatia cukrzycowa, która dotyczy siatkówki oka. Widziany obraz staje się niewyraźny. Do innych zmian w przypadku cukrzycowych chorób narządu wzroku należą: mikrotętniaki, płomykowate wylewy czy zaćma cukrzycowa. Wynikają one ze zbyt dużego stężenia cukru we krwi i jego destrukcyjnego wpływu na naczynia krwionośne i inne elementy oka.
Choroba Gravesa-Basedowa
Jeśli nadczynności tarczycy towarzyszy wytrzeszcz gałek ocznych, mamy do czynienia z chorobą Gravesa-Basedowa. Oprócz problemów z narządem wzroku charakteryzuje się ona występowaniem wola, obrzęków nóg (szczególnie przednio-górnej części piszczeli) i palców.
Stwardnienie rozsiane
Jest to choroba demielinizacyjna centralnego układu nerwowego. W jej wyniku dochodzi do uszkodzenia powłoczki ochronnej nerwów, co w rezultacie powoduje ich zniszczenie. Schorzenie niestety jest nieuleczalne. Dotyka ono także oczu, powodując postępujące pogorszenie wzroku, błyski, ograniczenie pola widzenia czy też oczopląs. Są one wynikiem uszkodzenia nerwów i stanów zapalnych gałek ocznych.
Nadciśnienie tętnicze
Podobnie jak przy stwardnieniu rozsianym czy cukrzycy, tak i przy nadciśnieniu pogorszenie wzroku i problemy z oczami mogą wyprzedzić objawy choroby. Podczas badania okulistycznego specjalista po wyglądzie naczyń krwionośnych w oku (mikrowylewy czy zwężone tętniczki) może rozpoznać nadciśnienie.
Toczeń rumieniowaty
Toczeń rumieniowaty układowy to choroba tkanki łącznej rzadko kojarzona z oczami. W rzeczywistości problemy z narządem wzroku obserwowane są wśród ok. 23 proc. chorych. Pojawia się pogorszenie ostrości widzenia, suchość oka czy nadwrażliwość na światło. Podczas choroby uszkodzeniu mogą ulec wszystkie struktury gałki ocznej. Niestety, pacjent często zgłasza się do okulisty zbyt późno, ponieważ większość zmian może przez długi okres nie powodować żadnych objawów.
Półpasiec oczny
Jest on wywoływany przez wirusa ospy wietrznej. Atakuje nerw trójdzielny, w którym nerw oczny stanowi jego pierwszą odnogę. Jest to groźna choroba oczu, w wyniki której dochodzi do licznych powikłań. Jednym z nich jest neuralgia popółpaścowa, czyli przewlekły ból oka. Do innych należą zapalenia: rogówki, siatkówki czy tylnej błony oka wymagające interwencji lekarza.
Toksokaroza i toksoplazmoza
Jest to jedna z najniebezpieczniejszych chorób pasożytniczych ludzi. Dolegliwość powodują larwy glisty psiej lub kociej, które dostają się do oka lub mózgu. W przebiegu choroby pacjent może odczuwać ból oka oraz następuje spadek ostrości widzenia, jeśli ognisko zapalne jest zlokalizowane w centrum siatkówki. Jeśli ogniska są peryferyjne, może je wykryć jedynie okulista.
Toksokarozę i toksoplazmozę oczną leczy się farmakologicznie w przypadku, gdy aktywny jest stan zapalny. Leczenie chirurgiczne prowadzi się w przypadku zwłóknień w ciele szklistym, a także przy odwarstwieniu siatkówki. Wykonuje się wtedy witrektomię.