Trwa ładowanie...
Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Mgr Monika Łapczyńska

Karmienie butelką. Jak karmić noworodka?

Karmienie butelką
Karmienie butelką (Shutterstock)

Karmienie butelką może być stresujące zarówno dla rodziców, jak i niemowlaka. Niezależnie od tego, czy ten sposób żywienia wprowadzony zostaje zaraz po porodzie, czy jest kolejnym krokiem po karmieniu piersią, konieczne jest stosowanie się do kilku zasad, zapewniających maluchowi bezpieczeństwo. Jak karmić dziecko butelką? Jaka jest najlepsza pozycja do karmienia butelką? Jak karmić dziecko, żeby się nie krztusiło?

spis treści

1. Karmienie butelką – jak robić to prawidłowo?

Karmienie butelką to alternatywny sposób karmienia niemowląt, do którego rodzice powinni się odpowiednio przygotować. W tym przypadku konieczne jest nie tylko wybranie odpowiednich akcesoriów, ale często też mleka modyfikowanego. Istotną kwestią jest również właściwa technika karmienia, która uchroni malucha przed połykaniem nadmiernej ilości powietrza, czy zakrztuszeniem się.

Elementy bezpiecznego karmienia butelką to:

Zobacz film: "Soki ekologiczne"
  • odpowiednie przygotowanie butelki (sterylizacja) oraz mleka,
  • właściwa pozycja ciała,
  • poprawne trzymanie butelki,
  • krótkie przerwy w trakcie karmienia,
  • delikatne odbijanie.

2. Akcesoria do karmienia niemowlaka butelką

Rodzice, którzy planują karmić dziecko butelką, powinni zaopatrzyć się w akcesoria, dzięki którym cała procedura będzie komfortowa zarówno dla nich, jak i niemowlaka. Na liście pomocnych produktów znajdują się:

  • Butelki – gdy dziecko jest tylko dokarmiane raz na jakiś czas lub karmione naprzemiennie zwykle wystarczy jedna butelka. Natomiast jeśli butelka jest jedyną metodą karmienia, warto zaopatrzyć się dla wygody przynajmniej w dwie, trzy sztuki.
  • Smoczki do karmienia – są dostępne w rozmaitych kształtach i rozmiarach. Mogą być wykonane z kauczuku albo silikonu. W pierwszych miesiącach życia dziecka najlepiej sprawdzi się smoczek o najwolniejszym przepływie, który sprawi, że maluch nie będzie połykał zbyt dużo powietrza.
  • Sterylizator do butelek – zapewnia higieniczną czystość wszelkich akcesoriów do karmienia, odkaża je skutecznie i szybko.
  • Podgrzewacz do butelek – umożliwia nie tylko uzyskanie odpowiedniej temperatury posiłku, ale też podtrzymanie jej przez określony czas.
  • Poduszka do karmienia – tego typu poduszki służą nie tylko mamom karmiącym piersią, świetnie sprawdzają się też podczas podawania mleka w butelce. Karmienie na poduszce jest komfortowe, ale i poprawia pozycję ciała dziecka.
  • Laktator – kobiety, które chcą karmić dzieci własnym mlekiem, powinny zaopatrzyć się także w odciągacz pokarmu, elektryczny bądź ręczny.
  • Pojemniki lub woreczki do przechowywania pokarmu – służą do przechowywania mleka matki w lodówce lub mrożenia go.
  • Termoopakowanie – dzięki niemu posiłek zachowa odpowiednią temperaturę na spacerze, czy w czasie podróży.
  • Szczoteczka i płyn do mycia butelek.

Wszystkie akcesoria do karmienia niemowląt powinny być zawsze czyste, wysterylizowane i wykonane z bezpiecznego tworzywa.

Mleko modyfikowane

Kiedy konieczne jest mleko zastępcze, należy zdecydować się na jego odpowiedni rodzaj. Obecnie takie mieszanki nie tylko zaspokajają głód, ale także poprawiają trawienie oraz wzmacniają układ immunologiczny. Można je kupić w aptece oraz w sklepie.

Mleko modyfikowane należy przyrządzić tuż przed podaniem. Przygotowując mieszankę, trzeba postępować dokładnie według instrukcji umieszczonej na opakowaniu. Zbyt gęste mleko może wywołać zaparcia, zbyt rzadkim maluch się nie naje. Zanim napój zostanie podany dziecku, koniecznie należy sprawdzić temperaturę płynu.

3. Przygotowanie akcesoriów do karmienia

W każdym przypadku butelki do karmienia niemowląt powinny pozostawać czyste i idealnie wysterylizowane. Najlepiej myć je od razu po użyciu. Jeśli nie ma na to czasu, ważne jest by przynajmniej wypłukać je wodą przed kolejnym myciem. Należy także sprawdzać stan smoczków do karmienia niemowlaka, zwłaszcza gdy maluszek ma już zęby. Smoczki, które są nadgryzione, miękkie, lepkie, należy koniecznie wyrzucić.

Jeśli niemowlę nie skończyło jeszcze 6 miesięcy, należy pamiętać o dezynfekcji butelek i smoczków. W tym celu można umyć butelkę do karmienia, zalać wodą i gotować pod przykryciem ok. 5 minut.

Do odkażenia niektórych butelek można użyć również sterylizatora albo kuchenki mikrofalowej. Przed włożeniem butelki do urządzenia napełnia się ją wodą. Pod wpływem wysokiej temperatury powstaje para wodna, która niszczy drobnoustroje. Są również dostępne specjalne torby do dezynfekcji przeznaczone do mikrofalówki.

Rodzaje butelek do karmienia

Istnieje wiele rodzajów butelek do karmienia – wykonane ze szkła, plastiku, silikonu, samosterylizujące, czy z czujnikami ciepła. Wybór pozostaje kwestią bardzo indywidualną, powinien być zawsze dopasowany do potrzeb mamy i dziecka.

Ważne jest natomiast, by wybierać akcesoria wykonane z nietoksycznych materiałów, które są bezpieczne dla malucha. Butelka powinna być też trwała, odporna na uszkodzenia, wyposażona w miarkę milimetrową, która pozwoli odmierzyć ilość mleka czy wody. Natomiast, gdy dziecko cierpi na częste bóle brzucha, dobrze sprawdzi się butelka antykolkowa.

4. Pozycja do karmienia butelką

Pozycja do karmienia dziecka butelką ma ogromne znaczenie. Nie tylko ze względu na komfort rodzica, ale także z uwagi na zachowanie właściwego rytmu oddychania, ssania oraz połykania u malucha. Jak karmić butelką noworodka?

  • Pozycja klasyczna siedząca – w tej pozycji dziecko ułożone jest na kolanach. Jego pupa oparta jest o wewnętrzną stronę uda. Z kolei główka dziecka znajduje się w zagłębieniu łokcia, a plecki podparte są przedramieniem. Główkę można też podtrzymywać otwartą dłonią. Ważne jest, by nie była odchylona do tyłu.
  • Pozycja na udach rodzica – w tej pozycji rodzic siedzi na podłodze z nogami ugiętymi pod kątem 45 stopni. Dziecko leży na udach rodzica, jego pupa oparta jest o brzuch, a nóżki wędrują po tułowiu. W tej pozycji rodzic może wygodnie oprzeć swoje plecy.
  • Pozycja na boku – ta pozycja jest szczególnie polecana maluchom, które ulewają. Może być pomocna także w przypadku, gdy niemowlę jest przeziębione, czy ma katarek. Rodzic siedzi na podłodze z ugiętymi nogami. Jak trzymać dziecko? Do karmienia butelką w tej pozycji dziecko powinno leżeć bokiem na jednym z ud opiekuna. Plecki i główka dziecka powinny być natomiast oparte o drugie, nieco uniesione udo opiekuna. Pupa malucha ma być oparta o brzuch rodzica.

Jak karmić niemowlę butelką, by uniknąć zakrztuszenia? Ważne jest, by brzuszek dziecka nie był ściśnięty. Ponadto należy pilnować, by została zachowana symetria ustawienia tułowia oraz właściwe podparcie głowy. Istotne jest też, by główka znajdowała się nieco wyżej od reszty ciała.

By zapobiec krztuszeniu się noworodka podczas karmienia, butelka nie powinna być zbyt odchylona do tyłu, czy przodu. Co więcej, nigdy nie należy karmić noworodka butelką, kiedy leży płasko na plecach. Karmienie butelką na leżąco grozi nie tylko zakrztuszeniem, ale też zachłyśnięciem i cofnięciem pokarmu.

Istotną kwestią jest też zmiana stron, ponieważ wybieranie tylko jednej strony może narazić dziecko na wady postawy.

5. Jak prawidłowo podawać butelkę dziecku?

Jak prawidłowo karmić butelką? Butelka z mlekiem powinna być skierowana prostopadle do buzi dziecka. Niemowlę ma złapać smok samodzielnie, tak jak pierś mamy. Dzięki temu zostaje zachowana właściwa pozycja i sposób pracy poszczególnych części jamy ustnej i twarzy. Kiedy dziecko cmoka przy karmieniu butelką, może to być znak, że jego górna i dolna warga nie przylegają do smoka prawidłowo.

W czasie karmienia ważne jest, by butelka nie była trzymana zbyt płasko. Należy przechylić ją tak, aby smoczek był pełen mleka. Wraz z opróżnianiem butelki, kąt jej nachylenia powinien być coraz większy. Zapobiega to łykaniu powietrza przez dziecko.

Kiedy maluch jest w stanie samodzielnie chwytać przedmioty, warto zachęcać go do samodzielnego trzymania butelki. Jednak nigdy nie należy zostawiać dziecka samego z butelką. Dziecko nie powinno też zasypiać i spać z butelką pełną mleka.

Prędkość karmienia noworodka

Najczęściej karmienie butelką zajmuje ok. 10-15 minut. Jednak czas ten może być bardzo różny, bowiem to niemowlę powinno narzucać prędkość karmienia. Dlatego też nigdy nie należy go pospieszać, a pozwolić na zachowanie własnego rytmu.

Niektóre dzieci karmione butelką mogą potrzebować także krótkich przerw w karmieniu, a czasem nawet odbicia.

6. Jak często karmić niemowlę butelką?

Ile powinien jeść noworodek karmiony butelką? Dawki mleka modyfikowanego są zawsze określone na opakowaniu. Porcje należy przygotowywać zgodnie z tymi wytycznymi, chyba że zostaną zmienione przez lekarza.

Co ile karmić noworodka butelką? Najczęściej najmłodszym dzieciom mieszanki podaje się co trzy godziny (chyba że producent zaleci inaczej). Im dziecko starsze, tym przerwy w jedzeniu stają się dłuższe. Czy można przekarmić noworodka butelką? Choć przekarmienie jest stosunkowo rzadkie, to jednak może się zdarzyć.

Nieco inaczej wygląda karmienie odciągniętym pokarmem. Mleko matki trawi się znacznie krócej oraz mniej obciąża brzuszek. Dlatego też maluch może być karmiony nim na żądanie.

Czy budzić noworodka do karmienia butelką?

W okresie noworodkowym dzieci karmione mlekiem modyfikowanym wymagają podawania pokarmu średnio co 3 godziny. Zbyt długie przerwy w karmieniu mogą spowolnić przyrost masy ciała. Przez co zaleca się czasem, by przez pierwszy miesiąc wybudzać malucha w nocy przynajmniej co 4 godziny.

Jednak wiele zależy też od masy ciała noworodka i jego ogólnego stanu zdrowia. Dlatego też tę kwestię najlepiej jest zawsze omówić z pediatrą.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze