Katar nie ustępuje miesiącami? To może być przewlekłe zapalenie zatok
Nawracające zapalenie zatok to problem, który dotyka wielu dorosłych i często bywa bagatelizowany jako "przedłużony katar". Tymczasem w praktyce jest to przewlekły proces zapalny obejmujący zatoki przynosowe, czyli przestrzenie powietrzne znajdujące się w kościach twarzoczaszki.
W tym artykule:
Nawracające czy ostre zapalenie zatok?
Gdy naturalny drenaż zostaje zaburzony, w zatokach gromadzi się śluz, a z czasem także bakterie, co sprzyja utrzymywaniu się stanu zapalnego przez miesiące, a nawet lata. O ostrym zapaleniu zatok mówimy wtedy, gdy objawy trwają do kilku tygodni i zwykle mają związek z infekcją wirusową lub bakteryjną.
Nawracające lub przewlekłe zapalenie zatok rozpoznaje się, gdy dolegliwości utrzymują się co najmniej trzy miesiące albo powracają wielokrotnie w ciągu roku, często bez pełnego ustąpienia między kolejnymi epizodami.
U dorosłych kluczową rolę odgrywa przewlekły obrzęk błony śluzowej nosa, najczęściej związany z alergią wziewną, np. na pyłki, kurz czy pleśnie. Istotne są również czynniki anatomiczne, takie jak skrzywiona przegroda nosowa, wąskie ujścia zatok czy polipy nosa, które mechanicznie blokują odpływ wydzieliny. Ryzyko wzrasta także u osób z astmą, mukowiscydozą, zaburzeniami odporności oraz u palaczy.
Przewlekłe zapalenie zatok. Naukowcy odkryli zaskakującą przyczynę
Objawy, które powinny zwrócić uwagę
Typowe dolegliwości to uczucie rozpierania lub bólu w obrębie twarzy – czole, policzkach, między oczami – przewlekła niedrożność nosa, spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła, zaburzenia węchu oraz nieświeży oddech niezwiązany z problemami stomatologicznymi.
U części chorych pojawiają się bóle głowy, przewlekłe zmęczenie i pogorszenie koncentracji. W przeciwieństwie do ostrej infekcji gorączka nie zawsze występuje. Nieleczone nawracające zapalenie zatok nie ogranicza się wyłącznie do nosa. Może wpływać na jakość snu, sprzyjać bezdechowi sennemu i przewlekłemu zmęczeniu.
Utrzymujący się stan zapalny bywa powiązany z nasileniem objawów astmy, częstszymi infekcjami dolnych dróg oddechowych, zaburzeniami węchu i smaku, a także pogorszeniem samopoczucia psychicznego. Przewlekły ból i niedobór snu zwiększają ryzyko obniżonego nastroju i problemów z funkcjonowaniem zawodowym.
Pożegnaj się z zatkanym nosem
Podstawą terapii jest zmniejszenie stanu zapalnego i przywrócenie drożności zatok. Stosuje się płukanie nosa roztworami soli, donosowe glikokortykosteroidy oraz leczenie alergii, jeśli jest ona czynnikiem wyzwalającym.
Antybiotyki są zarezerwowane dla sytuacji, gdy istnieją cechy aktywnego zakażenia bakteryjnego. W przypadkach opornych na leczenie farmakologiczne rozważa się zabiegi endoskopowe, które poszerzają ujścia zatok i usuwają przeszkody w odpływie śluzu.
W wielu przypadkach kluczowe jest nie tylko leczenie objawów, ale także stała kontrola i profilaktyka, dzięki którym choroba nie będzie nawracać z taką samą intensywnością.
Dominika Najda, dziennikarka Wirtualnej Polski
Źródła
- NIAID
- Academy of Otolaryngology
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.