Kiedy warto usunąć ósemki? Jak bezboleśnie pozbyć się niepotrzebnych zębów mądrości?

– Ósemki - zwyczajowe określenie trzecich zębów trzonowych u człowieka. Są to ostatnie zęby szczęki oraz żuchwy. Okres ich wyrzynania jest bardzo różny i u każdego może być inny – najczęściej przypada między 17 a 21. rokiem życia, sporadycznie ósemki wyrzynają się u ludzi w podeszłym wieku. Nie brakuje też osób, które w ogóle nie posiadają zawiązków tych zębów. Ósemki są bardzo narażone na próchnicę – zarówno ze względu na trudny dostęp szczoteczką do zębów, jak i zaleganie w ich okolicach pokarmu - wyjaśnia Dr Arleta Nawrolska – lek. stomatolog, specjalista ortodonta z Kliniki Pro Ortodont

1. Usuwać czy nie usuwać zębów mądrości?

Jest kilka powodów, dla których przeprowadza się zabiegi ekstrakcji ósemek. Każdego roku dentyści usuwają miliony zębów mądrości. Czy słusznie? W niektórych przypadkach owszem, jednakże w wielu przypadkach ekstrakcja ósemek jest niepotrzebna. Zęby te odgrywają swoją rolę w dokładnym przeżuwaniu i rozdrabnianiu pokarmu. Także, jeśli wyrżnęły się zdrowe i dbamy o nie prawidłowo, to z całą pewnością będą nam służyć przez lata.

Pamiętajmy o tym że usunięcie ósemek wymaga zabiegu który wykonywany jest zazwyczaj przez chirurga stomatologicznego lub szczękowo-twarzowego. Wymagane jest znieczulenie miejscowe lub niekiedy narkoza.

Oczywiście w przypadkach, kiedy zęby mądrości stają się przyczyną występowania stanów zapalnych okolicznego dziąsła, lub są inne wskazania np. ortodontyczne, to należy je usunąć.

Czasami zdarza się również że ósemki nie wyrzynają się całkowicie. Proces wyrzynania się zębów mądrości często przebiega nieprawidłowo. Wokół korony zęba mogą wówczas gromadzić się resztki pokarmowe, co prowadzi do pojawienia się próchnicy w obrębie niedoczyszczanego zęba.

Tak więc na pewno wskazaniem do usunięcia ósemek są powtarzające się stany zapalne dziąsła i tkanek okolicznych - czasami jeszcze przed całkowitym wyrżnięciem. Podobnie jest w przypadku zaawansowanej próchnicy. Ekstrakcja ósemek jest też czasem konieczna, gdy uniemożliwia leczenie protetyczne lub ortodontyczne.

2. Czy warto usunąć ósemki (zęby mądrości)?

Z całą pewnością nie zaleca się usuwania zębów mądrości prewencyjnie. Jeśli ząb jest zdrowy i nie powoduje innych komplikacji to nie ma większego sensu w usuwanie go. Co więcej, często przyczyną bólu zębów mądrości nie są one same, gdyż źródłem bólu są inne zęby trzonowe.

Pamiętajmy też o doraźnych powikłaniach po zabiegu w postaci opuchlizny, bólu i krwawienia. Jeśli mamy do czynienia z niekorzystnym ulożeniem zęba może dojść do uszkodzenia nerwu. Jeśli podejrzewamy jednak że źródłem dolegliwości są ósemki, to należy udać się do stomatologa, który na podstawie zdjęcia RTG podejmie właściwą decyzję.

Warto również wiedzieć, że w przypadku osób poniżej dwudziestego roku życia, znacznie rzadziej pojawiają się powikłania po zabiegu usunięcia zębów mądrości, gdyż korzenie zębów nie zdążyły się jeszcze w pełni wykształcić. Warto więc już w młodym wieku sprawdzić, czy ósemki przypadkiem nie wymagają usunięcia.

3. Jak bezboleśnie pozbyć się zębów mądrości?

Odpowiednio przeprowadzona ekstrakcja jest całkowicie bezbolesna, a przy odpowiedniej dyscyplinie po zabiegu, również okres "po" nie powinien być dla nas uciążliwy. Najlepszy czas na usuwanie ósemek to wiek 16-22 lata.

Zabieg powinien być wykonywany przy pełnym zdrowiu pacjenta i najlepiej przy niskich temperaturach zewnętrznych. Wtedy gojenie przebiega najszybciej i minimalizujemy ryzyko wystąpienia powikłań związanych z gojeniem. (nie zaleca się przeprowadzenia zabiegu usunięcia ósemek w czasie wysokich temperatur).

Zabieg usunięcia ósemek powinien być zawsze poprzedzony szczegółową diagnostyką. Na podstawie badania i zdjęcia panoramicznego lekarz powinien ocenić, czy ząb należy poddać standardowej ekstrakcji, czy konieczne jest zastosowanie metody chirurgicznej i wykonanie dokładniejszych badań.

Zabieg przeprowadza się w znieczuleniu miejscowym lub narkozie. Dla osób obawiających się samej iniekcji (strzykawki i igły) można zastosować znieczulenie komputerowe WAND które zapewnia w pełni bezbolesne, łagodne i bezstresowe podanie znieczulenia (więcej informacji na temat znieczulenia WAND znajdziesz tutaj).

Przy zabiegach z zakresu chirurgii stomatologicznej stosuje się również metodę PFR (Platelet Rich Fibrin). Jest to proces stymulacji tkankowej polegający na wykorzystaniu własnej krwi pacjenta - bezpieczną i bardzo naturalna metoda wpływania na przebieg gojenia. Jest to najnowsza metoda, opracowana w latach 90 XX wieku zaawansowanego leczenia regeneracyjnego tkanek miękkich i tkanki kostnej w jamie ustnej pacjentów.

Ważny jest też okres pozabiegowy. Należy pamietać o odpowiedniej rekonwalescencji po zabiegu usunięcia ósemek.

Zazwyczaj powrót do stanu pełnej funkcjonalności trwa kilka dni. Jednak jeszcze przez pewien czas należy zachować dodatkową ostrożność. Rutynowo po ekstrakcji zęba w ciągu 24 godzin nie wolno spożywać gorących pokarmów i napojów. Przez kilka dni należy też starać się trzymać głowę lekko uniesioną powyżej poziomu serca, nawet w czasie snu, oraz unikać dużego wysiłku.

Zęby szczotkujemy normalnie, ponieważ właściwa higiena jamy ustnej sprzyja gojeniu, unikamy jednak podrażniania dziąsła okolicy poekstrakcyjnej. Na początku najlepiej stosować płynną dietę. Co do indywidualnych zalecen pozabiegowych zawsze dokładnych informacji udziela lekarz.