Minusy wychowywania w toksycznym domu

Rodzina jest główną instytucją społeczną w życiu każdego człowieka. Mimo iż relacje rodzinne mogą być trudne, rodzina to system, w którym powinniśmy otrzymywać miłość, bezpieczeństwo oraz wsparcie. Nie zawsze jednak tak jest...

Niektóre osoby doświadczają nadużyć psychicznych, emocjonalnych lub fizycznych ze strony najbliższej rodziny. Inni walczą z nawigacją relacji między narcystycznymi nawet psychopatycznymi członkami rodziny.

Trudno jest rozpoznać, czy nasi rodzice byli toksyczni czy też nie. Dlaczego? Z jednej prostej przyczyny – ponieważ zapewne robili wszystko, żeby pokazać nam, jak bardzo nas kochają. Toksyczność rodziców jest często czymś, o czym dzieci zdają sobie sprawę dopiero po osiągnięciu dorosłości...

Zdaniem psychologów, jest to trudna i bardzo ukryta sytuacja psychologiczna, którą opiera się odkrywaniu - często trzeba upływu wielu lat, aby zrozumieć, jak wpłynęła ona na nasze życie.

Istnieje wiele różnych rodzajów toksyczności. Nawet jeśli miałeś uzależnionego od alkoholu rodzica, a ktoś inny miał rodzica, który próbował "zatrzymać go w klatce", oboje z was prawdopodobnie będą mieli kilka cech wspólnych.

Na kolejnym slajdzie obejrzysz WIDEO.

Sprawdź również: Toksyczni rodzice

Skutki wychowywania się w toksycznym domu ciągną się latamiSkutki wychowywania się w toksycznym domu ciągną się latami
Źródło zdjęć: © 123rf.com

/ 6Bardzo trudne relacje dotyczące zaufania

Jest to bardzo powszechny problem. Jeśli rodzice, którzy mają być naszymi głównymi opiekunami i nauczycielami, są w pewnym stopniu "niedoskonali" lub nie potrafią okazać nam prawdziwego wsparcia, wtedy trudno jest nam stworzyć takie relacje, gdy dorastamy.

Ze względu na konkretny model (np. rodzic, który cierpiał na niekontrolowane wybuchy złości, był nadkrytyczny, nieobecny lub wymagał od nas doskonałości), nie mamy zdrowego spojrzenia na prawdziwe, troskliwe relacje i zawsze podświadomie wierzymy, że będziemy traktowani tak, jak traktowali nas nasi rodzice.

Wychowanie w toksycznej rodzinie utrudnia zdolność do zaufania. W końcu ludzie, którzy mieli nas kochać i dbać o nas najbardziej, skrzywdzili nas, więc myślimy, że inni zrobią to samo.

Badania przeprowadzone przez Brown University w Stanach Zjednoczonych na temat dysfunkcyjnych relacji rodzinnych wskazują, że dzieci wychowywane w toksycznych rodzinach, mają trudności z ufnością wobec zachowań innych osób dorosłych. Może to prowadzić do destrukcyjnych zachowań związanych z relacjami, trudności z przystosowaniem się lub wielu innych problemów.

Dlaczego osobom, które wychowywały się w toksycznych rodzinach, tak trudno jest zaufać innym?

- Odpowiedzi może być wiele, nie mniej jednak, najczęściej jest to deficyt posiadania poczucia bezpieczeństwa. Osoby, które były wychowywane w rodzinach toksycznych, zazwyczaj nie doświadczały pełnego poczucia bezpieczeństwa, czasami nie zostały spełnione ich podstawowe potrzeby, w tym też fizjologiczne, co prowadzi do powstawania luk w podstawowych potrzebach, które powinna otrzymać jednostka na wczesnych etapach swojego rozwoju - twierdzi psycholog społeczny zdrowia Urszula Wysocka z Pracowni Psychologicznej w Białymstoku.

Sprawdź również: Znęcanie się nad rodziną

/ 6Odrzucenie i łatwe poddawanie się

Osoby, które dorastały w takich domach są niepewne siebie i bardzo szybko się poddają
Osoby, które dorastały w takich domach są niepewne siebie i bardzo szybko się poddają © 123rf.com

Przeraża cię, gdy nie uda ci się zdać testu na prawo jazdy a może boisz się, że twoje CV zostanie odrzucone przez pracodawcę? To też "pozostałości" po toksycznym wychowaniu.

Dzieci toksycznych rodziców często wykazują specyficzną reakcję na wszystko, co nie kończy się sukcesem. Wszystkiemu winne jest surowe traktowanie – jeśli w dzieciństwie często słyszałeś, że nie jesteś wystarczająco dobry, jesteś bezwartościowy lub nie masz talentu, bardzo trudno będzie ci poradzić sobie z wszelkiego typu niepowodzeniami w przyszłości.

Czy jest jakieś wyjście z tej sytuacji? Tak - w tym, jak i w wielu innych przypadkach, skuteczna może się okazać terapia z udziałem psychologa.

Na kolejnym slajdzie zobaczysz WIDEO.

Sprawdź również: Toksyczny szef sprawia, że stajemy się niemili dla innych ludzi

/ 6Problem z wyrażaniem własnego zdania

Jeśli dorastałeś z rodzicami, którzy obrażali cię słownie i manipulowali tobą a twoje własne zdanie i emocje zawsze miały najmniejsze znaczenie w hierarchii gospodarstwa domowego, jest bardzo prawdopodobne, że twoje emocjonalne decyzje są nadal uwarunkowane przez te przykre sytuacje z przeszłości. Przywykłeś do bólu, złości lub zmartwień, ponieważ wyrażanie własnego zdania zawsze powodowało problemy.

Osoba, która wychowywała się w takim środowisku, zwykle jest bardzo niepewna siebie i czuje się bezwartościowa. Z pewnością warto jest o tym porozmawiać z wykwalifikowanym psychologiem. Jeśli doświadczyłeś tego typu zachowań i masz problem z poradzeniem sobie z nimi, pójdź do swojego lekarza rodzinnego i poproś go o skierowanie do poradni psychologicznej. Na pewno uzyskasz w niej niezbędną pomoc i wsparcie.

Sprawdź również: Relacje z rodzicami

/ 6Nie wiesz, kim jesteś

Skutki toksycznego wychowania podążają za nami jak cień
Skutki toksycznego wychowania podążają za nami jak cień © Pixabay.com

Wiele dzieci toksycznych rodziców uważa, że wyjątkowo trudno jest im określić, kim są, kiedy są już dorośli. Naukowcy identyfikują trzy obszary, w których ich samo-wiedza jest ograniczona: "kim jesteś, co czujesz i czego chcesz". Spędziłeś tyle czasu, tłumiąc swoje prawdziwe ja, od emocji po reakcje, żeby poradzić sobie z atakiem twoich rodziców, że nie miałeś okazji zwracać uwagi na swój rozwój? Twoje poczucie zagubienia i dystansu są na pewno bardzo głębokie.

Znaczenie samooceny jest silnie zakorzenione jako podstawowa motywacja człowieka w hierarchii potrzeb psychologa Abrahama Masłowa. Ta hierarchia wzmacnia teorię, że dzieci potrzebują szacunku ze strony swojej rodziny i wewnętrznego szacunku do siebie, aby osiągnąć samorealizację i tożsamość.

Czy często spotyka się Pani z tym, że takie osoby nie potrafią powiedzieć, czego chcą od życia?

- Tak, najczęściej takie osoby zgłaszają się na konsultację psychologiczną, ponieważ napotykają coraz więcej przeszkód w swoim życiu i nie są w stanie sami przez nie przejść lub wyjaśnić, dlaczego tak właśnie się dzieje. Zazwyczaj podczas takich spotkań dochodzi do postawienia pytań, na które badany szuka odpowiedzi - mówi psycholog społeczny zdrowia Urszula Wysocka z Pracowni Psychologicznej w Białymstoku.

/ 6Zbyt emocjonalne reakcje

Osoby z toksycznych rodzin mają problem z kontrolowaniem swoich emocji
Osoby z toksycznych rodzin mają problem z kontrolowaniem swoich emocji © 123rf.com

Pełne gniewu reakcje to "pozostałości” po toksycznym wychowaniu. Mogą obejmować poczucie winy, rozdrażnienie, strach przed porzuceniem lub irracjonalny gniew. Reakcje te często są całkowicie sprzeczne z naszymi świadomymi decyzjami. Jeśli nie zdajesz sobie sprawy z tego, skąd one pochodzą, to zapewne pochodzą one od toksycznych rodziców.

Brak kontroli nad własnymi emocjami to coś, co może zaburzać relacje społeczne. Jakie mogą być tego konsekwencje?

- Brak kontroli nad własnymi emocjami powoduje zaburzenia w życiu społecznym. Brak umiejętności wchodzenia w bliższe relacje, brak samoakceptacji własnej osoby, brak poczucia sprawczości, doprowadzają do alienowania się jednostki. Zaburzenia emocjonalne mogą prowadzić do depresji, spadku nastroju lub myśli samobójczych - twierdzi psycholog społeczny zdrowia Urszula Wysocka z Pracowni Psychologicznej w Białymstoku.

Sprawdź również: Jak panować nad gniewem?

/ 6Mocno krytyczny głos wewnętrzny

Nieustanne myśli krytyczne mogą być bardzo szkodliwe
Nieustanne myśli krytyczne mogą być bardzo szkodliwe © 123rf.com

Psychologia definiuje poczucie własnej wartości jako poczucie własnej wartości i wartości osobistej. Dzieci toksycznych rodziców często mają poważny deficyt w tym zakresie. Każde dziecko potrzebuje wsparcia, które jest niezbędne do zbudowania podstaw wiary w siebie. Wiele dzieci toksycznych rodziców cierpi z powodu "wewnętrznego krytycznego głosu", który mówi im (podobnie jak ich rodzice), że są głupi, bezwartościowi, niegodni, nic nie potrafią i czekają ich w życiu same niepowodzenia.

Twoi rodzice mogli być toksyczni na wiele sposobów - od kontroli twoich zachowań (mówili, że jesteś niezdolny do własnych potrzeb), albo wytykania ci niedoskonałości (mówienie, że nigdy nie będziesz wystarczająco dobry). Jeśli twoje poczucie własnej wartości jest niskie, gdy jesteś w pobliżu rodziców lub często myślisz o przykrych incydentach z dzieciństwa, możesz mieć problem ze skutkami toksycznego wychowania.

Co możemy zrobić, jeśli skutki te utrudniają nam codzienne życie i relacje z innymi osobami?

- Najlepszym działaniem byłaby rozmowa ze specjalistą - psychiatrą lub psychologiem. Bardzo często skutki takiego wychowania są tak trwale zakorzenione, że konieczne jest podjęcie terapii - twierdzi psycholog społeczny zdrowia Urszula Wysocka z Pracowni Psychologicznej w Białymstoku - twierdzi psycholog społeczny zdrowia Urszula Wysocka z Pracowni Psychologicznej w Białymstoku.

Sprawdź również: Niska samoocena

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl.

Źródła

  1. bustle.com
  2. cheatsheet.com
Wybrane dla Ciebie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda