Legalni bukmacherzy, konkursy SMS, zdrapki – początki uzależnienia od hazardu bywają często lekceważone

Wszyscy doskonale zdajemy sobie sprawę, że uzależnić można się od alkoholu, leków, narkotyków czy papierosów. Jednak nie zawsze podchodzimy z należytą powagą do innych uzależnień, np. od zakupów, gier komputerowych czy hazardowych. Tym czasem te formy uzależnienia mogą być równie katastrofalne w swoich skutkach, a więc absolutnie nie wolno ich lekceważyć. Przybliżymy nieco bardziej problem uzależnienia od hazardu, który w naszym społeczeństwie jest bardzo powszechny, a jednocześnie często bagatelizowany.

W psychologii "patologiczny hazard" uznawany jest za rodzaj zaburzeń nawyków i popędów. Choć uzależnienie od hazardu jest często lekceważone, to ten rodzaj uzależnienia jest niezwykle szkodliwy zarówno dla osoby uzależnionej, jej rodziny, jak i całego społeczeństwa. Uzależnienie od hazardu powoduje liczne problemy dotykające wielu dziedzin życia.

Osobę uzależnioną dotykają bowiem problemy natury psychologicznej (depresja, bezsenność, a nawet myśli samobójcze), fizycznej (bóle głowy, zmęczenie i coraz większe zaniedbywanie się), rodzinnej (rozwód, kłótnie, zaniedbywanie dzieci, narastająca przemoc), zawodowej (częsta nieobecność w pracy, zaniedbywanie swoich obowiązków, a czasem również całkowita utrata pracy), prawnej (w skrajnych przypadkach osoba uzależniona dopuszcza się kradzieży, aby zdobyć pieniądze na grę) oraz oczywiście finansowej (uzależnienie od hazardu jest bardzo kosztownym nałogiem i często kończy się całkowitym bankructwem osoby uzależnionej, a także jej rodziny).

Na ryzyko wystąpienia tego typu uzależnienia wpływ mogą mieć czynniki biologiczne, takie jak małe stężenie serotoniny. U niektórych osób mających problem z patologicznym hazardem stwierdzono również zmniejszone stężenie noradrenaliny. Zauważono także zwiększone ryzyko wystąpienia uzależnienia u osób zażywających niektóre leki działające na układ dopaminergiczny (stosowane np. w chorobie Parkinsona czy zespole niespokojnych nóg).

Oczywiście czynniki biologiczne to nie jedyne czynniki mające wpływ na powstanie tego typu uzależnienia, ponieważ znaczny wpływ na popadnięcie w nałóg mają również czynniki psychologiczne i środowiskowe. Większym ryzykiem popadnięcia w przyszłości w nałóg obarczone są również dzieci hazardzistów.

Osoby mające skłonności do innych uzależnień i słabo radzące sobie ze stresem również są bardziej narażone na wystąpienie tego uzależnienia. Do innych czynników, które mogą wpłynąć na wystąpienia uzależnienia od hazardu należą: problemy finansowe, samotność, poczucie pustki czy przypadkowa duża wygrana.

Uzależnienie od hazardu często zaczyna się zupełnie niewinnie. Gracz nie koniecznie musi spędzać całe dnie w kasynie, grając na automatach, w kości czy w ruletkę. Nie musi również ukrywać się grając ze znajomymi w pokera, ponieważ obecnie powszechnie dostępne są różne gry, których nadużywanie może w konsekwencji doprowadzić do uzależnienia.

Zakłady bukmacherskie, lotto, zdrapki, a nawet telewizyjne konkursy zachęcające do wysłania smsa – te wszystkie gry oczywiście mogą stanowić wyłącznie formę okazjonalnej rozrywki, ale w przypadku niektórych osób, które posiadają predyspozycje psychologiczne do uzależnień, nawet taka gra może prowadzić do nałogu.

Porzućmy również wyobrażenie o hazardzistach spędzających całe dnie nad stołem ruletki lub pociągających za ramię "jednorękiego bandyty" – choć taki widok nadal jest na porządku dziennym w wielu kasynach, to jednak obecnie ogromna część hazardu odbywa się przez Internet (np. swoje usługi przez Internet oferują legalni bukmacherzy), a osoby uzależnione nie muszą wcale spędzać czasu poza domem, a tym samym mogą nie wykazywać na zewnątrz żadnych niepokojących oznak swojego problemu (zwłaszcza w początkowej fazie uzależnienia), który oczywiście z czasem coraz bardziej narasta.

Wyróżniamy 6 faz uzależnienia od hazardu – faza zainteresowania hazardem, zwycięstw, strat, desperacji, utraty nadziei oraz zdrowienia. O ile dwie pierwsze fazy nie niosą za sobą poważnych konsekwencji, o tyle w trakcie fazy 3 i 4 zaobserwować można już bardzo wyraźnie występujący problem, a w fazie 5, która jest najbardziej dramatyczna, często dochodzi do rozpadu małżeństwa, popadnięcia w kolejne uzależnienia (np. od alkoholu lub leków), trafienia osoby uzależnionej do więzienia, a nawet pojawienia się myśli samobójczych. Jeśli jednak osoba uzależniona zwróci się o pomoc, to możliwe będzie rozpoczęcie fazy 6 (zdrowienia), a hazardzista będzie miał duże szanse na ustabilizowanie swojego życia.

Jeśli zaobserwowałeś u siebie lub kogoś z Twojego otoczenia syndromy uzależnienia od hazardu, postaraj się jak najszybciej podjąć konieczne działania, aby przeciwdziałać pogłębianiu się nałogu. Dobrym rozwiązaniem będzie wizyta u certyfikowanego specjalisty terapii uzależnień, który będzie mógł pomóc osobie uzależnionej rozpocząć walkę z nałogiem.