Lipodemia (obrzęk tłuszczowy) - przyczyny, objawy, metody leczenia, profilaktyka

Lipodemia, inaczej obrzęk tłuszczowy, to choroba o podłożu prawdopodobnie genetycznym. Nazywana jest także chorobą grubych nóg, ponieważ charakteryzuje się nadmiernym odkładaniem tkanki tłuszczowej w obrębie kończyn dolnych. Bardzo rzadko obejmuje kończyny górne, choć takie przypadki również się trafiały.

Nogi osoby z lipodemią są grube, masywne i nieproporcjonalne względem reszty ciała, które najczęściej nie jest nadmierne otłuszczone. Lipodemia występuje tylko u kobiet. Najczęściej pojawia się w okresie dojrzewania i w czasie okołomenopauzalnym, ale może wystąpić także w ciąży.

Obrzęk tłuszczowy a limfatyczny

Lipodemia czasem bywa mylona z obrzękiem limfatycznym. Charakteryzują je podobne objawy, jednak w przypadku obrzęku limfatycznego opuchnięcie pojawia się najczęściej tylko po jednej stronie i ustępuje po zastosowaniu terapii uciskowej.

Przyczyny lipodemii nie są do końca znane. Przypuszcza się, że pojawienie się nadmiernej tkanki tłuszczowej w okolicy nóg ma podłoże genetyczne.

Przyczyną obrzęku tłuszczowego mogą być zaburzenia hormonalne. Bardzo często za obrzęk tłuszczowy odpowiada także brak odpowiedniej aktywności fizycznej oraz zaburzenia krążenia.

Lipodemia charakteryzuje się przede wszystkim obrzękiem kończyn dolnych. Tkanka tłuszczowa gromadzi się głównie na pośladkach, udach oraz łydkach, ale nigdy nie obejmuje stóp. Jeśli choroba obejmuje kończyny górne, co zdarza się naprawdę rzadko, obrzęk pojawia się na ramionach i przedramionach, a omija dłonie.

Obrzęk tłuszczowy nie zmniejsza się po zastosowaniu diety i włączeniu aktywności fizycznej. Pomimo utraty kilogramów, nogi dalej pozostają masywne i spuchnięte. Na kończynach objętych obrzękiem widoczne są także charakterystyczne grudki tłuszczowe - są one wyczuwalne pod palcami. Można także dostrzec zgrubienia i stwardnienia na skórze.

Objawy lipodemii to także:

• uczucie ciężkości nóg
• ból nóg
• nadwrażliwość na dotyk.

Kiedy choroba jest już bardzo zaawansowana, uda zaczynają ocierać się o siebie podczas chodzenia, co wywołuje ból i dyskomfort.

Podstawą do prawidłowego postawienia diagnozy jest szczegółowy wywiad medyczny przeprowadzony z pacjentką. Lekarz musi dowiedzieć się, jakie dokładnie są objawy i kiedy się nasilają. Czasem dodatkowo zleca się badanie USG lub tomografię komputerową.

Badania obrazowe służą wykluczeniu innych możliwych przyczyn pojawienia się dolegliwości. Po wyeliminowaniu wszystkich możliwych chorób, lekarz może postawić odpowiednią diagnozę i dobrać metodę leczenia.

W chwili obecnej nie istnieje możliwość przyczynowego leczenia lipodemii. Pacjentów leczy się objawowo, zmniejszając obrzęki i zmniejszając ilość tkanki tłuszczowej. Pomocne są zabiegi kosmetologiczne, takie jak drenaż limfatyczny, a także domowe masaże i pielęgnacja skóry. Należy stosować kremy i balsamy, które zapobiegną odparzeniom oraz poprawią ogólny wygląd skóry.

Pomocne są także takie zabiegi, jak liposukcja, jednak wykonuje się go tylko wtedy, kiedy jest to absolutnie konieczne. Jest to zabieg dość inwazyjny, dlatego też jest jedną z ostatnich metod leczenia lipodemii. Warto też pamiętać, że odsysanie tłuszczu nie wyleczy pacjentki całkowicie. Po jakimś czasie tkanka tłuszczowa z powrotem nagromadzi się w nogach i zabieg trzeba będzie powtórzyć.

Postępowanie po wyleczeniu

Leczenie lipodemii może trwać bardzo długo, a postępowanie wspomagające to przede wszystkim regularna aktywność fizyczna i noszenie specjalnej odzieży uciskowej. Warto skorzystać także z pomocy fizjoterapeuty, który pomoże w rehabilitacji opuchniętych, otłuszczonych kończyn.

Aby zmniejszyć ryzyko rozwoju lipodemii (jeśli istnieją genetyczne predyspozycje), warto postawić na aktywność fizyczną i wzmacnianie dolnych partii mięśni. Należy stosować zdrową, zbilansowaną dietę i dbać o układ krążenia. Pomocne mogą okazać się także masaże oraz szczotkowanie ciała.