Łożysko na przedniej ścianie macicy – co warto wiedzieć?

Łożysko na przedniej ścianie (anterior placenta), tak jak łożysko na tylnej ścianie macicy, to jedna z prawidłowych lokalizacji narządu podczas ciąży. Narząd w takim położeniu funkcjonuje normalnie, ciąża się rozwija, a dziecko rośnie prawidłowo.

Łożysko (łac. placenta) to przejściowy narząd płodowy, który ciało kobiety wytwarza w okresie ciąży po zapłodnieniu. Waży około 500 mg i ma średnicę 20 centymetrów. Ma owalny lub okrągły kształt i wyścieła tylną lub przednią ścianę górnej części macicy. Znajduje się w górnej części jamy macicy.

Narząd płodowy tworzy się poprzez zagłębienie się kosmków kosmówki w ścianie macicy i połączenie się z błoną ściany macicy. Proces jego powstawania rozpoczyna się w pierwszym miesiącu ciąży, a kończy w 18–20 tygodniu ciąży. Łożysko rośnie wraz z płodem, łącząc się z nim pępowiną.

Łożysko jest bardzo ważne dla utrzymania ciąży (produkuje hormony niezbędne do utrzymania ciąży) i rozwijającego się dziecka. Jest niezastąpione: pełni funkcję płuc, wątroby, nerek i układu pokarmowego.

Jego najważniejszym zadaniem jest fizjologiczna wymiana między układem naczyniowym matki i płodu. Oznacza to, że za pomocą łożyska zarodek otrzymuje z krwii matki pokarm i tlen, a oddaje dwutlenek węgla i zbędne produkty przemiany materii. Warto pamiętać, że przez łożysko do płodu przenikają także wirusy (cytomegalii, różyczki i toksoplazmozy) czy niektóre składniki leków.

Krew matki i płodu nie miesza się. Krew płodu dopływa do łożyska dwiema tętnicami pępowinowymi. W łożysku jest utlenowana i zaopatrzona w substancje odżywcze, po czym wraca do płodu żyłą pępowinową.

Łożysko w ciąży może być umiejscowione na przedniej (łożysko na przedniej ścianie) lub tylnej ścianie (łożysko na tylnej ścianie), w górnej części macicy. Jest to uznawane za normę.

Przyszłe mamy w pierwszej ciąży ruchy dziecka odczuwają najczęściej około 20. tygodnia. W kolejnych ciążach wyczuwają je nieco wcześniej, bo około tygodnia 18., a nawet 16. tygodnia.

Przypominają one przelewanie, bulgotanie i delikatne muśnięcia. Nie są to kopnięcia, jakie można poczuć na dalszych etapach ciąży. Na odczuwanie ruchów płodu ma również wpływ lokalizacja łożyska.

Jego umiejscowienie na przedniej ścianie macicy może powodować nieco słabsze odczuwanie ruchów. Nie jest to powód do niepokoju.

A co z kwestią łożysko na przedniej ścianie a poród? Ułożenie łożyska w ciąży ma duże znaczenie przy porodzie. Od tego zależy, czy odbędzie się on siłami natury, czy przez cesarskie cięcie. Łożysko na przedniej ścianie macicy nie jest wskazaniem do cesarki.

Łożysko na przedniej ścianie nie ma żadnego negatywnego wpływu na przebieg ciąży. To jedynie informacja o jego ułożeniu. Nie jest to pojęcie tożsame z to łożyskiem przodującym, które jest groźne dla ciąży.

Łożysko przodujące to sytuacja, gdy narząd wykształca się nie w górnej, w dolnej części macicy, wskutek czego przykrywa wewnętrzne ujście szyjki macicy częściowo lub całkowicie. Problem ten dotyczy 1 na 200 ciąż. Łożysko przodujące jest diagnozowane w czasie badania USG w 30-32 tygodniu ciąży.

Objawem łożyska przodującego jest krwawienie, dlatego trzeba być czujnym i szybko reagować, gdy dzieje się coś niepokojącego (na przykład pojawia się plamienie). Gdy lekarz potwierdzi taką lokalizację narządu, należy prowadzić oszczędny tryb życia, zrezygnować ze współżycia i aktywności fizycznej. Przodujące łożysko często sprawia, że kobieta musi przebywać w szpitalu.

Łożysko przodujące zwykle uniemożliwia poród naturalny, dlatego jest zwykle wskazaniem do cesarskiego cięcia. Decyduje o tym lekarz w 38. tygodniu ciąży.

Inne patologie związane z łożyskiem to:

• przedwczesne odklejenie się łożyska,
• przedwczesne starzenie się łożyska,
• zatrzymane łożysko,
• niewydolność łożyska.

Wszystkie nieprawidłowości związane z narządem płodowym mogą stanowić zagrożenie dla przebiegu ciąży i rozwoju płodu. We wczesnej ciąży patologie rozwojowe łożyska prowadzą do poronienia ciąży. W bardziej zaawansowanej ciąży mogą prowadzić do zahamowania rozwoju płodu i innych niebezpiecznych zagrożeń, włącznie ze śmiercią dziecka.