Maranta trzcinowa – właściwości, zastosowanie w kuchni i medycynie

Maranta trzcinowa (Maranta arundinacea L.) to gatunek wiecznie zielonych roślin z rodziny marantowatych. Ze względów gospodarczych jest dziś uprawiana na szeroką skalę. Ta płożąca, pnąca się lub prosto wzniesiona bylina osiąga do 1,5 m wysokości. Zakwita drobnymi białymi kwiatami, które zwykle nie produkują nasion. Ma też duże, nieopadające i ciemnozielone liście. Podziemną część maranty stanowią charakterystyczne zgrubiałe i cylindryczne kłącza o jasnej barwie, które zawiera skrobię.Roślina pochodzi z Ameryki Środkowej. Jest gatunkiem powszechnie uprawianym w strefie tropikalnej. W Europie Środkowej i Północnej może być uprawiana jako roślina domowa lub w ogrzewanych ogrodach zimowych.

Z kłączy maranty trzcinowej otrzymuje się wysokiej jakości mączkę skrobiową. Używa się jej:

• w przemyśle spożywczym jako zagęstnik do potraw. Można ją kupić w sklepach ze zdrową żywnością,
• do produkcji specjalnych rodzajów papieru i kleju,
• w medycynie ludowej do leczenia schorzeń układu pokarmowego i jamy ustnej,
• do produkcji biopaliwa (surowcem jest sfermentowana skrobia).

Pozostałości wykorzystywane są jako wysokobłonnikowa pasza dla zwierząt.

W krajach tropikalnych maranta trzcinowa jest dostępna na targach. Traktuje się ją jak warzywo. Jej smak kojarzy się z gotowaną kukurydzą. Po obraniu maranta trzcinowa może być spożywana na surowo, jednak najczęściej jest pieczona lub gotowana. Zdecydowanie częściej do celów spożywczych wykorzystuje się jednak skrobię pozyskaną z kłącza. Mączką z maranty trzcinowej ma uniwersalne zastosowanie w kuchni. Ten biały, bezsmakowy proszek może być rozpuszczany w wodzie lub sokach czy dodawany do wypieków. Połączona z wodą skrobia tworzy gładki, błyszczący żel, który jest idealny do przygotowywania deserów i przetworów owocowych, a także lodów.

Tropikalna skrobia ma wiele zalet:

• jest bardzo dobrym zagęstnikiem, niezależnym od czynników kwaśnych,
• nie ma smaku i zapachu, nie wpływa na walory smakowe potraw, do których jest dodawana,
• jest beztłuszczowa,
• jest bezglutenowa,
• nie traci konsystencji podczas zamrażania i rozmrażania.

Mąka z maranty trzcinowej nadaje się do przygotowania potraw zarówno słodkich, jak i słonych, czyli do:

• wypieku ciastek, ciast, chlebów,
• przygotowywania puddingów, budyniu, kisielu, galaretki czy lodów,
• zagęszczania zup i sosów,
• panierowania, na przykład tofu.

Mąka z maranty trzcinowatej to uniwersalny produkt spożywczy, który doceniają zwłaszcza alergicy, weganie oraz osoby cierpiące na celiakię, ponieważ nie zawiera ona glutenu. Doskonale sprawdza się jako mąka bezglutenowa czy zamiennik jajek, skrobi kukurydzianej czy ziemniaczanej w kuchni.

Ponadto, ze względu na właściwości i walory prozdrowotne, skrobia z maranty trzcinowej uzupełnia dietę. To dlatego sięgają po nią osoby, które dbają o zdrowy i zbilansowany sposób żywienia. Mąka z maranty trzcinowej jest bogata w:

• potas,
• fosfor,
• witaminy z grupy B,
• antyoksydanty.

Co interesujące, niegdyś wykorzystywano marantę trzcinową w tradycyjnej medycynie ludowej. Niegdyś kompresy z niej nakładano na rany zadane zatrutymi grotami lub ostrzami, jak i wysypki czy gangrenę. Dziś skrobia z maranty trzcinowej jest wykorzystywana w medycynie ludowej do leczenia dolegliwości układu pokarmowego, zwłaszcza biegunek. Traktuje się ją również jako odżywkę, która wspomaga organizm w rekonwalescencji po chorobach. Ponadto z papki otrzymanej z korzenia przygotowuje się kompresy na zapalenia jamy ustnej oraz dziąseł. Współczesne badania naukowe potwierdzają, że mąka z maranty trzcinowej pomaga łagodzić dolegliwości żołądka i jelit, wstrzymuje biegunkę, a także przynosi ulgę w przebiegu zespołu drażliwego jelita.

Dowiedziono również, że węglowodany pozyskane z kłącza maranty trzcinowej mają wartość prebiotyczną. Wykazują potencjał w zakresie zwiększania przeżywalności bakterii kwasu mlekowego Lactobacillus acidophilus.

Spożywanie maranty trzcinowej nie wiąże się z żadnymi skutkami ubocznymi, przez co uznaje się ją za surowiec bezpieczny. Niemniej warto pamiętać, że z uwagi jej przeciwbiegunkowe właściwości może na przykład, wraz z innymi lekami, wywołać zaparcia.