Ministerstwo Zdrowia przypomina. Z tego badania skorzystasz bezpłatnie co 3 lata

Kobiety w wieku 25–64 lat mają prawo do bezpłatnej cytologii raz na trzy lata w ramach programu profilaktyki raka szyjki macicy. Od niedawna badanie to realizowane jest w rozszerzonej formule – obok tradycyjnej cytologii dostępne są nowoczesne testy, które zwiększają szansę na wczesne wykrycie groźnych zmian.

Bezpłatna cytologia w pakiecie badań. Dokładniejsza diagnostyka raka szyjki macicyBezpłatna cytologia w pakiecie badań. Dokładniejsza diagnostyka raka szyjki macicy
Źródło zdjęć: © Getty

Dlaczego cytologia jest ważna?

Rak szyjki macicy w zdecydowanej większości przypadków jest wynikiem zakażenia wirusem HPV (brodawczaka ludzkiego). W Polsce co roku diagnozuje się go u ponad 2200 kobiet, z czego około 1400 umiera.

Zakażenie HPV może dotknąć każdego – w ciągu życia kontakt z wirusem ma nawet 80 proc. kobiet i mężczyzn. Regularne badania i szczepienia przeciwko HPV są najskuteczniejszym sposobem na zmniejszenie ryzyka zachorowania.

Nowy schemat badań przesiewowych

Do tej pory w ramach programu wykonywano wyłącznie klasyczną cytologię, która polega na pobraniu komórek z szyjki macicy i ich ocenie pod mikroskopem. Choć metoda ta pozwala wykrywać zmiany nowotworowe, nie jest w pełni czuła – część nieprawidłowych komórek może pozostać niewykryta.

Piękna bo Zdrowa - akcja profilaktyki raka szyjki macicy

  • test HPV HR z genotypowaniem HPV 16/18 – wykrywa DNA lub RNA wirusa HPV o wysokim potencjale onkogennym.

  • cytologię na podłożu płynnym (LBC) – pobrane komórki trafiają do specjalnego pojemnika z płynem, co poprawia ich jakość i precyzję badania.

W nowym schemacie stosuje się tzw. badanie dwuetapowe:

  • test HPV HR – jeśli wynik jest dodatni,

  • cytologia LBC – wykonywana z tej samej próbki, bez konieczności ponownej wizyty.

Badanie w nowym schemacie powtarza się co 5 lat, a tradycyjną cytologię – co 3 lata.

Jak wygląda pobranie materiału?

Lekarz ginekolog lub położna pobiera wymaz z szyjki macicy jednorazową szczoteczką. Próbka trafia do pojemnika z płynem, a następnie do laboratorium, gdzie jest oczyszczana z niepotrzebnych elementów (np. śluzu, bakterii), co zwiększa dokładność oceny i skraca czas oczekiwania na wynik.

  • najlepiej wykonać cytologię maksymalnie 4 dni po zakończeniu miesiączki,

  • powstrzymać się od współżycia przez kilka dni przed badaniem,

  • nie stosować leków dopochwowych w tym czasie,

  • po badaniu ginekologicznym odczekać co najmniej jeden dzień.

Jak się zapisać?

Na cytologię można umówić się:

  • bezpośrednio w placówce medycznej,

  • online, przez centralną e-rejestrację na Internetowym Koncie Pacjenta (IKP) lub w aplikacji mojeIKP.

Rejestracja w IKP jest prosta: wystarczy zalogować się, wybrać zakładkę "Plan leczenia" – "Rejestracja" – "Umów badanie profilaktyczne", wskazać program profilaktyki raka szyjki macicy, termin i miejsce badania, a następnie zatwierdzić.

W aplikacji mojeIKP należy przejść do "e-zdrowie" – "Plan leczenia" – "Rejestracja na wizyty" i postępować zgodnie z kolejnymi krokami. System umożliwia zmianę lub odwołanie terminu oraz wysyła przypomnienia o wizycie.

Dominika Najda, dziennikarka Wirtualnej Polski

Źródła

  1. Pacjent

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Źródło artykułu: WP abcZdrowie
Wybrane dla Ciebie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda