Oparzenia chemiczne

Oparzenia chemiczne powstają w momencie kontaktu skóry bądź błony śluzowej człowieka ze środkami chemicznymi o żrącym działaniu – kwasami, zasadami (ługami), solami metali ciężkich. Podrażnienia wymagają, aby przede wszystkim usunąć żrącą substancję z powierzchni skóry i zminimalizować w ten sposób skutki jej działania. Najlepiej zrobić to w przeciągu 2 minut, polewając strumieniem wody uszkodzone miejsce przez kilka do kilkunastu minut.

Oparzenia chemiczne powstają w momencie kontaktu skóry bądź błony śluzowej człowieka ze środkami chemicznymi o żrącym działaniuOparzenia chemiczne powstają w momencie kontaktu skóry bądź błony śluzowej człowieka ze środkami chemicznymi o żrącym działaniu
Źródło zdjęć: © AdobeStock

Przyczyny i objawy oparzeń chemicznych

Do wielu oparzeń chemicznych dochodzi przypadkowo podczas niewłaściwego użytkowania produktów chemicznych przechowywanych w każdym gospodarstwie domowym. Niebezpiecznymi substancjami są między innymi produkty do włosów, skóry i paznokci, wybielacze, środki do czyszczenia toalet, metalu oraz chloratory do basenów. Nie są one jednak aż tak groźne jak chemikalia, z którymi wiele osób ma styczność w zakładach pracy, a w szczególności w fabrykach. Przyczyną większości oparzeń chemicznych są silne kwasy i silne zasady. Najczęściej oparzeniu ulegają twarz, oczy, ręce i nogi. Zazwyczaj uraz jest na tyle mały, że nie wymaga hospitalizacji. Zdarza się jednak, że środek chemiczny prowadzi do głębokiego uszkodzenia tkanek, którego nie widać na pierwszy rzut oka. Stopnie oparzenia uzależnione są od takich czynników, jak:

  • siła i stężenie środka chemicznego,
  • miejsce oparzenia (oczy, skóra, błona śluzowa),
  • połknięcie środka chemicznego lub wdychanie jego oparów,
  • wcześniejsze uszkodzenie skóry,
  • ilość środka chemicznego, z jaką miało się kontakt,
  • czas kontaktu ciała ze środkiem chemicznym,
  • działanie środka chemicznego.

Objawy oparzenia chemicznego to:

Barszcz Sosnowskiego [Specjalista radzi]

  • zaczerwienienie, podrażnienie i pieczenie skóry,
  • ból lub brak czucia w miejscu kontaktu skóry ze środkiem chemicznym,
  • pęcherze lub czarna, martwa skóra w miejscu kontaktu,
  • zaburzenia widzenia po dostaniu się chemikaliów do oczu,
  • kaszel, spłycenie oddechu.

Przy oparzeniu kwasem dochodzi do powstania na skórze suchego strupa o różnym zabarwieniu. W przypadku oparzenia zasadą – strup jest miękki i wilgotny o białym zabarwieniu (martwica rozpływna). W przypadku szczególnie groźnego oparzenia, powyższym objawom mogą towarzyszyć: obniżenie ciśnienia tętniczego, zawroty głowy, uczucie słabości, bóle głowy, skurcze mięśni, drgawki, nieregularny rytm serca, a nawet zatrzymanie pracy serca.

Pierwsza pomoc w oparzeniach chemicznych

Gdy dojdzie do oparzenia chemicznego, pierwszym krokiem powinno być usunięcie środka chemicznego ze skóry. U chorych oparzonych wapnem niegaszonym należy usunąć je ze skóry przez ścieranie, a dopiero potem spłukać silnym strumieniem wody. Pozostałe resztki substancji staramy się zobojętnić. W przypadku oparzenia kwasami spłukujemy oparzoną powierzchnię płynami o charakterze zasadowym, np. 3-procentowym roztworem sody oczyszczonej, roztworem mydła lub wodą wapienną. W przypadku oparzenia ługami powierzchnię oparzoną spłukujemy słabymi roztworami kwasów, np. 1-procentowym kwasem octowym, 1-procentowym kwasem cytrynowym lub 3-procentowym kwasem borowym. Po zakończeniu spłukiwania na oparzoną powierzchnię należy nałożyć suchy, jałowy opatrunek i zorganizować poszkodowanemu szybką pomoc lekarską. Każde oparzenie chemiczne jest wskazaniem do szukania pomocy lekarskiej.

Źródła

  1. Gdy dziecko wypije środek chemiczny
  2. Buchfelder A., Buchfelder M. Podręcznik pierwszej pomocy, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008, ISBN 978-83-200-3581-0
  3. Zawadzki A. Medycyna ratunkowa i katastrof, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006, ISBN 978-83-200-3920-7
  4. Szczeklik A. (red.), Choroby wewnętrzne, Medycyna Praktyczna, Kraków 2011, ISBN 978-83-7430-289-0

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Źródło artykułu: WP abcZdrowie
Wybrane dla Ciebie
Kanada traci status kraju wolnego od odry. Winny spadek poziomu szczepień
Kanada traci status kraju wolnego od odry. Winny spadek poziomu szczepień
Badali kobiety przez 14 lat. Wiedzą, co wspiera kości
Badali kobiety przez 14 lat. Wiedzą, co wspiera kości
Ekspert mówi, co wpływa na dłuższe życie. "To prawie nic nie kosztuje"
Ekspert mówi, co wpływa na dłuższe życie. "To prawie nic nie kosztuje"
Rak jelita grubego nie wybiera wieku. Te kobiety z diagnozy uczyniły swoją misję
Rak jelita grubego nie wybiera wieku. Te kobiety z diagnozy uczyniły swoją misję
Wypijał 2 litry napojów energetycznych dziennie. Taki był skutek
Wypijał 2 litry napojów energetycznych dziennie. Taki był skutek
Odeszła prof. Barbara Iwańczak. Autorytet i mentor wielu pokoleń lekarzy
Odeszła prof. Barbara Iwańczak. Autorytet i mentor wielu pokoleń lekarzy
Gala Złoty OTIS z Diamentami 2025. Wyróżniono najlepsze programy edukacyjne i profilaktyczne w Polsce
Gala Złoty OTIS z Diamentami 2025. Wyróżniono najlepsze programy edukacyjne i profilaktyczne w Polsce
Mentzen broni osób ze spektrum autyzmu. Psycholog: rodzimy się z nim i będzie z nami do końca życia
Mentzen broni osób ze spektrum autyzmu. Psycholog: rodzimy się z nim i będzie z nami do końca życia
Melatonina pod lupą naukowców. Długotrwałe stosowanie może stanowić zagrożenie dla serca
Melatonina pod lupą naukowców. Długotrwałe stosowanie może stanowić zagrożenie dla serca
Może zmniejszyć ryzyko zawału serca o połowę. Nowe dane na temat witaminy D
Może zmniejszyć ryzyko zawału serca o połowę. Nowe dane na temat witaminy D
Wykryli u niego rzadką chorobę. Objawem był nieprzyjemny zapach
Wykryli u niego rzadką chorobę. Objawem był nieprzyjemny zapach
Shoty z imbirem mogą szkodzić. Eksperci apelują o rozwagę
Shoty z imbirem mogą szkodzić. Eksperci apelują o rozwagę