Orteza na kolano – rodzaje, wskazania, dobór i cena

Orteza na kolano, znana także jako stabilizator kolana, to sprzęt medyczny, który służy do usztywnienia i stabilizacji, a także odciążenia lub zabezpieczenia stawu kolanowego. Stojące przed nią zadania są różne, co zależy od rodzaju urazu czy zabiegu chirurgicznego bądź etapu rehabilitacji.

Do czego służy orteza na kolano? Stosuje się ją jako prewencję kontuzji lub element leczenia urazów i schorzeń mięśni oraz stawów. Dobrze dobrany stabilizator pozwala zachować kontrolę nad ruchomością stawu, umożliwia korektę zniekształceń stawu kolanowego, odciąża staw, więzadła i mięśnie do niego przylegające, co pomaga łagodzić obrzęki i opuchliznę.

Orteza na kolano zapobiega pogłębianiu kontuzji i stabilizuje całą kończynę. Zdecydowanie poprawia komfort funkcjonowania, zapewnia bezpieczną rehabilitację i pomaga w przywracaniu utraconych funkcji. Niekiedy zastępuje opatrunek gipsowy, unieruchamiając staw kolanowy bądź ograniczając jego ruchomość.

Dla kogo orteza na kolano?

Ponieważ ortezy kolana pełnią funkcję leczniczą, korekcyjną czy profilaktyczną, korzystają z niej różne osoby. Najczęściej sięgają po nie te, które doznały urazu kolana, narzekają na jego ból lub przeszły zabieg chirurgiczny w jego obrębie, ale także te, które chcą zabezpieczyć kończynę przed kontuzją.

Dostępne są różne ortezy: miękkie i elastyczne, półsztywne czy sztywne, także ortezy kolana z regulacją kąta. Kształt stabilizatora na kolano jest dopasowany i przylegający. Może być zarówno uniwersalny, jak i przeznaczony do użytkowania na prawym bądź lewym kolanie.

Elastyczny stabilizator kolana

Elastyczny stabilizator na kolano wykonuje się z jednego kawałka materiału: dzianiny, neoprenu lub elastycznego materiału. Jego użytkowanie nie wiąże się z ograniczeniem ruchu. Jest lekki, opinający, a jego zadaniem jest stabilizacja stawu i odciążenie chorego kolana. Niektóre modele posiadają specjalny otwór na rzepkę w celu jej dodatkowej stabilizacji.

Ortezy miękkie stosuje się, gdy pojawia się lekka kontuzja: naciągnięcie, skręcenie, nadwyrężenie, a także niestabilność stawu czy choroba zwyrodnieniowa. Pomagają zapobiegać kontuzjom.

Półsztywny stabilizator na kolano

Półsztywny stabilizator na kolano wykonany jest z elastycznego materiału, zawiera jednak metalowe elementy usztywniające, takie jak fiszbiny, szyny, sprężyny czy pręty. Zadaniem ortezy tego typu jest stabilizacja stawu kolanowego bez zbędnego ograniczenia ruchu.

Wskazania do stosowania tego typu stabilizatora są zaawansowane zmiany zwyrodnieniowe, odciążenie stawu po uszkodzeniach łąkotek i więzadeł, a także częściowe uszkodzenie więzadeł czy RZS (reumatoidalne zapalenie stawów),

Sztywny stabilizator na kolano

Sztywny stabilizator na kolano składa się z kilku części. Jest wykonany z takich materiałów jak włókno szklane, włókno węglowe, aluminium czy kevlar, a także pianka. Posiada również specjalne szyny oraz zegary.

Ortezy kolanowe tego typu umożliwiają regulację kąta zgięcia, nie pozwalają wykonywać szkodliwych, nienaturalnych ugięć (umożliwiają wykonywanie jedynie konkretnych ruchów nogą).

Wskazaniami do stosowania ortez sztywnych są urazy łąkotek, ciężkie uszkodzenia więzadeł krzyżowych i pobocznych, ciężka niestabilność stawu, długoterminowa rehabilitacja, zabiegi operacyjne łękotek, więzadeł czy rzepki.

Wybór odpowiedniego stabilizatora jest kluczowy dla leczenia, dlatego powinien się tym zająć specjalista, na przykład lekarz prowadzący terapię. Wybór ortezy na kolano uzależniony jest od rodzaju urazu, aktywności pacjenta oraz funkcji, jaką ma pełnić.

Orteza musi być idealnie dobrana zarówno pod kątem przeznaczenia, jak i rozmiaru. Zbyt ciasna wywoła dyskomfort, otarcia, obrzęki, a nawet niedokrwienie czy zapalenie żył. Zbyt luźna nie będzie dostatecznie przylegać i podtrzymywać stawu.

W niektórych przypadkach lekarz zaleca stabilizator na kolano sportowy lub nie ortezę, a opaskę uciskową. Dzieje się tak najczęściej w przypadku niegroźnych urazów, takich jak skręcenie, lekkie zwichnięcie, nadwyrężenie czy bóle kolana.

Ortezy kolana można kupić w sklepach medycznych. Ich ceny są bardzo różne. Zależą przede wszystkim od rodzaju stabilizatora, użytego materiału i jakości wykonania. Opaska na kolano będzie kosztować zdecydowanie mniej niż orteza na kolano z szynami.

Można przyjąć, że im lżejsza i bardziej skomplikowana technologicznie orteza, tym jej cena jest wyższa. Najdroższe są stabilizatory sportowe wykonane na indywidualne zamówienie. Prostsze, choć nierefundowane opaski czy stabilizatory, można nabyć już za kilkadziesiąt złotych.

Ceny stabilizatorów na kolano, objętych refundacją z NFZ zaczynają się od 350 zł. Refundowana jest na przykład orteza stawu kolanowego z ruchomym stawem kolanowym z regulacją kąta zgięcia, orteza stawu kolanowego obejmująca całą goleń i udo z regulacją zakresu ruchomości czy orteza na całą kończynę dolną z ujęciem stopy z regulacją kąta zgięcia w stawie kolanowym. Ortezy z dofinansowaniem można zakupić raz na 3 lata.

Aby uzyskać refundację, musi zostać spełnionych kilka warunków. Przede wszystkim dysfunkcja stawu kolanowego musi być stwierdzona przez lekarza, specjalistę ortopedii, traumatologii, chirurgii, reumatologii, neurologii lub rehabilitacji. Lekarz powinien wystawić zlecenie na zaopatrzenie na pewien typ ortezy, które trzeba przedstawić w oddziale NFZ.