Patrycja diagnozę otrzymała w wieku 25 lat. Taki był pierwszy znak raka trzustki

W Polsce rozpoznaje się ok. 4 tys. przypadków raka trzustki rocznie, a chorych - również tych młodych - jest coraz więcej. Niestety ponad 80 proc. z nich jest diagnozowanych w zaawansowanym stadium, kiedy mogą być już przerzuty.

Lekarze szacują, że do 2030 roku rak trzustki będzie trzecią przyczyną zgonów z powodu nowotworów. - Wśród nowotworów przewodu pokarmowego jest pod tym względem zdecydowanie najbardziej groźny, bo niezwykle trudno go wykryć i leczyć. Ponadto obserwujemy niepokojący wzrost zachorowań wśród młodych ludzi - zaznacza w rozmowie z WP abcZdrowie gastrolog dr n. med. Tadeusz Tacikowski.

O tym, jak podstępny może być rak trzustki, przekonała się Patrycja Rzadkowska, która dowiedziała się o chorobie w wieku zaledwie 25 lat. - To był dla mnie szok, nie mogłam uwierzyć, bo w rodzinie nie miałam nikogo z tym nowotworem, nie zauważyłam też żadnych niepokojących sygnałów. Dopiero potem okazało się, że konkretne reakcje mojego organizmu były alarmujące. Wtedy do głowy mi nie przyszło, że to może być rak - opowiada w rozmowie z WP abcZdrowie Patrycja Rzadkowska.

- Wystarczyły nawet jedno czy dwa piwa, by skutki, które były jak kac po całonocnej imprezie, odczuwać przez kilka dni. Do tego pojawiała się niestrawność, nie mogłam też schudnąć, choć stosowałam diety i ćwiczyłam. Na początku zrzucałam to na hormony, ale objawy w ogóle nie mijały, więc w końcu poszłam do lekarza rodzinnego. Pierwszy uspokajał, że to nic groźnego, ale nie odpuściłam i skonsultowałam się z innym lekarzem - dodaje nasza rozmówczyni.

Podczas USG Patrycja usłyszała, że w jej brzuchu jest "masa o wielkości kilkunastu centymetrów". Tomografia, na którą została od razu skierowana, potwierdziła raka.

- Okazało się, że guz miał 16 cm. Kiedy oglądałam potem zdjęcia, wyglądał przerażająco, był wielkości głowy noworodka. Lekarze nie potrafili jednak powiedzieć, jak długo rósł. To mogło być kilka lat, ale też znacznie krócej, bo guz, który u mnie wykryto, ma tendencję do szybkiego rozwoju - wyjaśnia Patrycja.

Kobieta przeszła operację, ale po zabiegu wystąpiły powikłania. Do końca życia będzie musiała mieć protezę przewodu trzustkowego. - Mój niestety nie działał tak, jak powinien. Po operacji okazało się, że sok trzustkowy wylewa się do jamy brzusznej, co doprowadziło do tego, że organizm zaczął trawić sam siebie, a to zagraża życiu - dodaje.

- Staram się żyć normalnie, oczywiście ze świadomością swoich ograniczeń. Co pół roku jeżdżę na zabieg wymiany protezy przewodu trzustkowego i regularnie chodzę na badania kontrolne - wskazuje Patrycja, która jest już siedem lat po operacji.

Niestety wielu chorych nie udaje się uratować. Choć rak trzustki nie należy do najczęstszych nowotworów, jest jednocześnie jednym z tych najbardziej zabójczych. Zgonów jest niemal tyle, co nowych rozpoznań. - To rak o wyjątkowo złych rokowaniach, nawet 90 proc. chorych nie przeżywa 5 lat - przyznaje dr Tacikowski.

Gastrolog tłumaczy, że rak trzustki wyjątkowo zasługuje na określenie "cichy zabójca", bo z jednej strony długo nie daje niepokojących objawów, a z drugiej trudno go wykryć. - To niestety fatalne połączenie, bo ogranicza pacjentowi możliwości obrony. Wykrycie raka trzustki w USG jamy brzusznej to nie lada wyzwanie i wymaga ogromnego doświadczenia. Przyczyna jest bardzo prosta - trzustka jest położona głęboko, więc guza w wielu przypadkach po prostu w tym badaniu nie widać - wyjaśnia dr Tacikowski.

Dlatego w razie podejrzenia nowotworu należy bezwzględnie wykonać tomografię z kontrastem. - Niestety nie może to być wykorzystywane jako metoda skriningowa, bo wiąże się z napromieniowaniem pacjenta. Ograniczone są też niestety możliwości leczenia raka trzustki. Po pierwsze dlatego, że z reguły nie da się wyciąć całego nowotworu, bo obok przebiegają duże naczynia krwionośne. Po drugie, nawet radykalne leczenie, w przypadku tego nowotworu nie daje gwarancji wyleczenia - wskazuje lekarz.

- Sytuacji nie poprawia fakt, że niewiele zmieniło się też w kwestii skutecznych leków. Od lat nie mamy tu przełomu - zwraca uwagę dr Tacikowski.

Jednym z głównych winowajców nie tylko raka trzustki, ale też innych chorób tego narządu jest alkohol. Jego nadużywanie prowadzi do przewlekłego zapalenia trzustki, a także jest jedną z głównych przyczyn ostrego zapalenia trzustki - najczęstszej choroby tego narządu.

Choć przewlekła postać zapalenia jest rzadsza, to właśnie z niej może rozwinąć się rak. - U pacjentów z przewlekłym zapaleniem trzustki, częściej dochodzi do raka trzustki niż u pacjentów bez tej choroby. Sytuacja może być jednak jeszcze bardziej skomplikowana, bo rak trzustki może "podszywać się" pod przewlekłe zapalenie trzustki i dawać niemal identyczne objawy w badaniach obrazowych. To jeszcze bardziej utrudnia i opóźnia diagnozę nowotworu, odbierając pacjentowi niezwykle cenny czas - przyznaje dr Tacikowski.

A czas jest tu kluczowy, zwłaszcza w przypadku młodych chorych. - Nie ma tu reguły, ale faktycznie u młodych pacjentów rak potrafi rozwijać się wyjątkowo szybko. Jest na tyle agresywny, że chory umiera nawet w ciągu zaledwie kilku miesięcy do roku od diagnozy. Sam miałem takich pacjentów, u których diagnoza była na tyle późna, że nie było szans na leczenie. Takie przypadki są niestety bardzo częste - przyznaje gastrolog.

Oprócz alkoholu do czynników ryzyka raka trzustki należą: otyłość, cukrzyca typu 2, palenie papierosów, brak aktywności fizycznej. To może być także kwestia genetyki, więc osoby, które mają przypadki raka trzustki w rodzinie, powinny być wyjątkowo czujne i zwracać uwagę nawet na pozornie niegroźne objawy.

- Do wczesnych objawów należy m.in. pobolewanie w nadbrzuszu, które może pojawiać się w nocy i promieniować do kręgosłupa. Jeśli to się utrzymuje, zbadajmy przyczynę. Nie czekajmy na bardziej charakterystyczne objawy, jak niewyjaśnione chudnięcie, silne bóle brzucha, czy żółtaczka, której nie sposób przeoczyć. Najczęściej świadczą one już o zaawansowanej chorobie - zaznacza dr Tacikowski.

Aż u 75 proc. pacjentów we wczesnym stadium choroby występuje:

• przewlekłe zmęczenie,

• złe samopoczucie,

• uporczywe swędzenie skóry,

• tępy ból w górnej części brzucha i/lub środkowej lub górnej części pleców (ból może pojawiać się i znikać),

• "blady" i luźny stolec.

O raku trzustki mogą świadczyć także:

• ciemnożółty mocz,

• zmiana rytmu wypróżniania,

• ból podczas jedzenia,

• wzdęcia, nudności, zgaga,

• obrzęk brzucha,

• problemy z połykaniem,

• gorączka.

Katarzyna Prus, dziennikarka Wirtualnej Polski

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Źródła

1. WP abcZdrowie