Pulsoksymetr. Jak odczytywać wyniki pomiaru? Kiedy zgłosić się do lekarza?
Pulsoksymetr - niewielkie i niedrogie urządzenie, może być bardzo pomocne w przypadku zakażenia koronawirusem. Wyraźny spadek saturacji jest jednym z czynników, które wskazują na konieczność pilnej konsultacji z lekarzem. Jak prawidłowo korzystać z pulsoksymetru i jakie cyfry są alarmujące - tłumaczy lekarz rodzinny dr Magdalena Krajewska.
Saturacja u młodych, zdrowych osób powinna być na poziomie 95-99 proc.
W tym artykule:
Co to jest pulsoksymetr i do czego służy?
Pulsoksymetr to niewielkie i proste w obsłudze urządzenie. Cena waha się od 50 zł do nawet 300 zł. Pulsoksymetr napalcowy ocenia saturację, czyli wysycenie krwi tlenem.
- COVID atakuje cały organizm, ale przede wszystkim płuca, wywołując wirusowe zapalenie płuc. Nawet podczas osłuchiwania pacjentów nie jesteśmy w stanie stwierdzić, jak bardzo płuca są zajęte. Urządzeniem, które może pomóc w takiej sytuacji, jest właśnie pulsoksymert, który ocenia saturację, a tym samym, w jaki sposób nasze płuca pracują i czy nie są za bardzo zaatakowane. Kiedy oddychamy, tlen dostaje się do naszych płuc, a następnie z płuc do krwioobiegu i krew rozprowadza go do naszego organizmu - wyjaśnia Magdalena Krajewska, lekarz rodzinny.
Specjaliści podkreślają, że korzystanie z pulsoksymetru w trakcie zakażenia koronawirusem jest bardzo ważne. Dzięki temu zmniejsza się ryzyko przeoczenia momentu, w którym konieczna jest hospitalizacja i podanie tlenu. Zwłaszcza że u części chorujących na COVID-19 dochodzi do zjawiska tzw. cichej hipoksji: pacjenci czują się dobrze, tymczasem dopiero badanie pokazuje, że natlenowanie krwi jest u nich na krytycznym poziomie, który stanowi zagrożenia dla życia.
Niedzielski o pulsoksymetrach
- Cicha hipoksja to dosyć duże spadki saturacji, przy absolutnym braku objawów. Pacjent nie wie, że ma hipoksję, która sama z siebie jest bardzo poważnym stanem, mogącym wpływać na funkcje wielu narządów wewnętrznych. Co więcej, jest bardzo istotnym czynnikiem predykcyjnym w ocenie ciężkości przebiegu COVID-19 i ryzyka progresji do kolejnych stadiów wymagających na przykład przeniesienia na oddział intensywnej terapii - tłumaczył w rozmowie z WP abcZdrowie prof. Andrzej Fal, kierownik Kliniki Alergologii, Chorób Płuc i Chorób Wewnętrznych Szpitala MSWiA w Warszawie, Dziekan Wydziału Medycznego UKSW.
Jak korzystać z pulsoksymetru?
Korzystanie z pulsoksymetru jest dość proste, działa na zasadzie pulsoksymetrii, która polega na emitowaniu światła o różnej długości fal. Urządzenie nakładamy na jeden z palców dłoni, poza kciukiem. - Pulsoksymetr w uproszczeniu "odbija", wyłapuje krwinki czerwone, w których jest hemoglobina przenosząca tlen do tkanek - mówi Magdalena Krajewska.
Pomiar trwa kilka sekund. Lekarka radzi, by nałożyć urządzenie na palec, poddychać, uspokoić się i dopiero po chwili sprawdzić parametry wyświetlane na niewielkim ekranie. Jak często powtarzać pomiar?
- Maksymalnie kilka razy na dobę. Pamiętajmy, że te zmiany w płucach nie następują aż tak gwałtownie, więc pomiary nie muszą być bardzo częste. Jeżeli czujemy duszność, ucisk, ciężar w klatce piersiowej, nasilony kaszel, duże zmęczenie - to wtedy warto sprawdzić ten poziom saturacji - mówi Krajewska. - Jest jeszcze jedna ważna kwestia: paznokieć na palcu, na który nakładamy pulsoksymetr, nie powinien być pomalowany lakierem, w szczególności na kolor czerwony - dodaje lekarka. Wtedy wynik może być fałszywy.
Jak odczytać dane na pulsoksymetrze? Jaki jest prawidłowy poziom saturacji?
Po założeniu pulsoksymetru na ekranie wyświetlają się dwie liczby: jedna wskazuje na poziom saturacji, druga na tętno. Doktor Krajewska tłumaczy, że saturacja u młodych, zdrowych osób powinna być na poziomie 95-99 proc. W przypadku pacjentów starszych (po 70. roku życia) i obciążonych dodatkowymi chorobami, może być nieco niższa i wynosić 92-95 proc.
- Kiedy saturacja spada poniżej 90 proc., jest ryzyko, że może dojść do niedotlenienia organizmu. Im niższa saturacja, tym wyższe niedotlenienie. Jeśli jest poniżej 90, to trzeba jak najszybciej skontaktować się z lekarzem. W zasadzie te parametry poniżej 90 proc. są już wskazaniem do tego, żeby podłączyć pacjenta pod tlen - zaznacza specjalistka.
Drugim parametrem mierzonym przez pulsoksymetr jest tętno.
- W przebiegu COVID tętno często jest zaburzone, pamiętajmy, że COVID może zaatakować również serce. Ogólnie w przebiegu zapalenia płuc spada saturacja, a tętno najczęściej rośnie, ponieważ serce, mówiąc kolokwialnie chce "nadrobić", chce dostarczyć więcej krwi, żeby więcej tlenu rozprowadzić po organizmie. Prawidłowe tętno spoczynkowe u osób dorosłych waha się w granicach 60 do 100 uderzeń na minutę, oczywiście korzystniejsze są te dolne granice - wyjaśnia Krajewska.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.
