Prezerwatywa - charakterystyka, historia, skuteczność, rodzaje, wady i zalety
Prezerwatywa jest jedyną metodą antykoncepcji, która skutecznie chroni przed groźnymi chorobami przenoszonymi drogą płciową, w tym przed wirusem HIV. Jest zalecana dla wszystkich, a w szczególności dla osób nie mających stałych partnerów seksualnych. Prezerwatywa nie zabezpiecza w 100 proc. przed ciążą, dlatego najlepiej stosować równocześnie dodatkową formę antykoncepcji.
- 1. Czym jest prezerwatywa?
- 2. Historia prezerwatywy
- 3. Rodzaje prezerwatyw
- 3.1. Prezerwatywy lateksowe
- 3.2. Prezerwatywy nielateksowe
- 3.3. Prezerwatywy nawilżane
- 3.4. Prezerwatywy z wypustkami
- 3.5. Prezerwatywy przedłużające stosunek
- 3.6. Prezerwatywy smakowe i zapachowe
- 4. Skuteczność prezerwatywy
- 5. Dobór odpowiedniego rozmiaru prezerwatywy
- 6. Oznaczenia na opakowaniach prezerwatyw
- 7. Jak zakładać prezerwatywę?
- 8. Prezerwatywa - zalety
- 9. Prezerwatywa - wady
- 10. Czym są prezerwatywy dla kobiet?
1. Czym jest prezerwatywa?
Prezerwatywa należy do najstarszych, a przy tym najbardziej rozpowszechnionych środków antykoncepcyjnych. Prezerwatywa jest to cienka osłonka, którą należy nałożyć na męski członek tuż przed stosunkiem.
Prezerwatywy dostępne są w rozmiarze standardowym oraz większym niż standardowy, a także w wersji o cieńszej gumie oraz o różnych zapachach i kolorach.
Prezerwatywa może być używana zarówno podczas stosunku dopochwowego, seksu oralnego, jak również gry wstępnej. Ta popularna metoda antykoncepcji tworzy swego rodzaju barierę, która uniemożliwia kontakt ze spermą, krwią, wydzieliną z pochwy czy też śliną partnera lub partnerki. Chroni przed groźnymi chorobami przenoszonymi drogą płciową (np. przed wirusem HIV, kiłą, rzeżączką czy chlamydiozą). W sprzedaży dostępne są prezewatywy lateksowe i nielateksowe. Prezerwatywy nielateksowe są znacznie cieńsze i w dotyku przypominają ludzką skórę.
Prezerwatywę należy założyć na penisa w stanie erekcji, przed penetracją i zdjąć po wytrysku. Po założeniu prezerwatywy na jej końcu pozostaje wolna przestrzeń o długości ok. 1 cm - zbiorniczek, w którym gromadzi się sperma.
Prezerwatywa jest łatwą w użyciu metodą antykoncepcji o wysokiej skuteczności. Poziom skuteczności prezerwatywy waha się od 85 do 98%.
2. Historia prezerwatywy
Historia prezerwatywy jest związana z odkryciem przez człowieka zależności między uprawianiem seksu a poczęciem. Za sprawą Platona przez długi czas wierzono, że plemniki zawarte w spermie są ‘’gotowymi ludzikami’’, a organizm kobiety stanowi inkubator do ich rozwoju. Prezerwatywy, a raczej ich prototypy miały nie dopuścić do zagnieżdżenia się ludzika w ciele kobiety. Podobno grecki król Minos już w 1200 r p.n.e używał kozich pęcherzy jako osłony na penisa.
Z czasem zaczęto też dostrzegać inną zaletę pierwszych prezerwatyw. W 1554 roku po raz pierwszy udokumentowano zapis o wykorzystywaniu prezerwatyw jako ‘’ochrony przed brzydkimi chorobami przywleczonymi przez zamorskich marynarzy’’. Włoski lekarz Gabriel Fallopius zalecał używanie lnianych woreczków nasączonych solami nieorganicznymi, po to by uniknąć zakażenia chorobami wenerycznymi.
Do produkcji pierwszych prezerwatyw używano najróżniejszych materiałów. Wykorzystywano skórę, jelita, jedwab, bawełnę, srebro i muszle ślimaka. W pierwszej połowie XIX wieku Charles Goodyear, czyli odkrywca metody wulkanizacji kauczuku, stworzył pierwszą prezerwatywę z gumy. Była ona wielokrotnego użytku. Prezerwatywa ta miała boczny szew i grubość ok. 2 mm.
W XX wieku prezerwatywy przeżyły prawdziwy rozkwit. Pojawiły się nowe technologie i prezerwatywy zaczęto wykonywać z lateksu i poliuretanu. Zwiększyła się ich dostępność, dostały swój czas reklamowy i zaczęły być stosowane na masową skalę, nie tylko jako metoda zapobiegania ciąży, ale również jako ochrona przed chorobami przenoszonymi drogą płciową, w tym przed wirusem HIV.
3. Rodzaje prezerwatyw
W sprzedaży dostępne są różne rodzaje prezerwatyw, które różnią się od siebie materiałem, rozmiarem, kolorem, zapachem czy smakiem. Oto najpopularniejsze rodzaje prezerwatyw.
3.1. Prezerwatywy lateksowe
Prezerwatywy lateksowe to najczęściej wybierany środek antykoncepcyjny. Są łatwo dostępne i bardzo tanie. Lateks określany mianem naturalnego kauczuku to materiał, z którego najczęściej korzystają producenci prezerwatyw. Prezerwatywy lateksowe są rozciągliwe i nieprzepuszczalne. Posiadają niestety pewną wadę. Mogą wpływać na intensywność doznań mężczyzny. Czym jest to spowodowane? Lteks jest zwykle dość gruby, co może być odczuwane podczas stosunku. Prezerwatywy lateksowe nie sprawdzą się w przypadku osób uczulonych na ten materiał.
3.2. Prezerwatywy nielateksowe
Prezerwatywy nielateksowe stanowią ciekawą alternatywę dla prezerwatyw tradycyjnych. Prezerwatywy nielateksowe produkowane są z syntetycznej żywicy AT-10 lub polizoprenu. W trakcie stosunku doznania są bardziej intensywne i naturalne, ponieważ prezerwatywy nielateksowe są znacznie cieńsze i delikatniejsze od prezerwatyw lateksowych. Prezerwatywy nielateksowe w dotyku przypominają ludzką skórę.
3.3. Prezerwatywy nawilżane
Prezerwatywy nawilżane pokryte są na zewnątrz i od wewnątrz dodatkową warstwą lubrykantu, co wpływa na jakość stosunku. Prezerwatywy nawilżane będą idealnym rozwiązaniem dla par, w których kobieta boryka się z problemem suchości pochwy.
3.4. Prezerwatywy z wypustkami
Prezerwatywy z wypustkami zwiększają intensywność doznań, a także poziom stymulacji pochwy. Są idealną alternatywą dla par, które uwielbiają eksperymentować w łóżku. Wypustki, w które wyposażona jest prezerwatywa, podczas stosunku stymulują łechtaczkę kobiety, co sprawia, osiągnięcie orgazmu staje się znacznie prostsze.
3.5. Prezerwatywy przedłużające stosunek
Prezerwatywy przedłużające stosunek zawierają pewną substancję - benzokainę, która opóźnia wytrysk u mężczyzny. Prezerwatywy przedłużające stosunek sprawdzą się idealnie w przypadku panów, którzy mają kłopot z przedwczesnym wytryskiem.
3.6. Prezerwatywy smakowe i zapachowe
Producenci prezerwatyw mają w swojej ofercie również prezerwatywy smakowe i zapachowe. Jeśli znudziły wam się tradycyjne kondomy, możecie sięgnąć po prezerwatywy o smaku i zapachu Coca-Coli, gumy balonowej, białej czekolady, mięty, jabłka, truskawki czy jagody. Prezerwatywy smakowe i zapachowe posiadają rozmaite kolory: od żółtego, po niebieski czy czerwony. Prezerwatywy o różnych zapachach i smakach mogą uprzyjemnić stosunek, szczególnie seks oralny.
4. Skuteczność prezerwatywy
Do określania skuteczności antykoncepcji używa się wskaźnika Pearla. Wskaźnik ten został wymyślony w 1932 roku przez Raymonda Pearla. Wskaźnik Pearla określa liczbę niechcianych ciąż, do jakich doszło w wyniku regularnego uprawiania miłości u stu par stosujących określoną metodę antykoncepcji.
Według wskaźnika Pearla skuteczność prezerwatyw wynosi od 2 do 15. Dla porównania wskaźnik dla tabletek antykoncepcyjnych to 0,2-1,4, a dla stosunku bez zabezpieczenia - 85.
Skąd te rozbieżności w skuteczności prezerwatyw? W przypadku ich używania pojawia się wiele zmiennych. Prawidłowo założona i używana prezerwatywa chroni przed niechcianą ciążą. Niestety ze względu na to, że jest to metoda mechaniczna, może dojść do uszkodzenia lub pęknięcia prezerwatywy, co sprawia że jej skuteczność jako metody antykoncepcyjnej bardzo spada. Nieprawidłowo założona i używana prezerwatywa nie chroni przed ciążą i chorobami przenoszonymi drogą płciową.
5. Dobór odpowiedniego rozmiaru prezerwatywy
Dobór odpowiedniego rozmiaru prezerwatywy jest niebywale ważny. Producenci prezerwatyw mają w swoim asortymencie prezerwatywy w różnych rozmiarach, kolorach czy zapachach. W sprzedaży dostępne są również prezerwatywy ze specjalnymi wypustkami.
Dobranie właściwego rozmiaru prezerwatywy jest bardzo ważne, ponieważ zbyt szeroka i długa może zsunąć się w trakcie stosunku, a zbyt wąska i mała może pęknąć już podczas nakładania lub w trakcie penetracji. Przed zakupieniem prezerwatyw, warto wykonać pomiar penisa. Mierzenie wykonujemy na stojąco, gdy członek jest w stanie wzwodu. Warto sięgnąć po centymetr krawiecki.
Centymetr krawiecki przykładamy do nasady penisa, a następnie mierzymy długość (od nasady do końca żołędzia). Warto wykonać także pomiar obwodu penisa. Obwód należy mierzyć w najszerszym miejscu. Uzbrojeni w taką wiedzę możemy właściwie dobrać rozmiar prezerwatywy.
6. Oznaczenia na opakowaniach prezerwatyw
Oznaczenia na opakowaniach prezerwatyw mogą się od siebie różnić, w zależności od danego producenta. Większość firm używa oznaczeń, które są wykorzystywane w przemyśle odzieżowym. Na opakowaniu prezerwatywy możemy znaleźć literkę S, M, L lub XL.
Rozmiar S przeznaczony jest dla penisów o długości do 12,5 cm w stanie wzwodu, M dla tych mających ok. 14 cm długości, L dla penisów o długości do ok. 18 cm i XL dla tych powyżej 19 cm. Standardowy polski mężczyzna wybiera zwykle prezerwatywy w rozmiarze M. Na niektórych opakowaniach prezerwatyw znajdziemy dokładne wymiary uwzględniające obwód penisa. Rozmiary w tym wypadku dobierane są następująco:
- obwód penisa 9,5-10 cm - 47 mm
- obwód penisa 10-11 cm - 49 mm
- obwód penisa 11-11,5 cm - 53 mm
- obwód penisa 11,5-12 cm - 57 mm
- obwód penisa 12-13 cm - 60 mm
- obwód penisa 13-14 cm - 64 mm
- obwód penisa 14-15 cm - 69 mm
7. Jak zakładać prezerwatywę?
Może się wydawać, że zakładanie prezerwatywy jest proste, ale jeśli zrobimy to niewłaściwie podczas stosunku może się zsunąć lub pęknąć, co skutecznie zniweluje jej działanie antykoncepcyjne.
Prezerwatywę zakłada się przed rozpoczęciem stosunku seksualnego. Jeśli uprawiamy seks z nowym partnerem prezerwatywę warto nałożyć jak najwcześniej, żeby uniknąć dotyku narządów płciowych i nie narazić się na ewentualne choroby przenoszone w czasie stosunku.
Przed zakupem prezerwatyw warto też sprawdzić datę ważności. Im dłużej prezerwatywy leżą nieużywane, tym większe ryzyko, że uszkodzą się podczas zakładania lub stosunku. Prezerwatywę należy ostrożnie wyjąć z opakowania. Lepiej nie używać do tego celu zębów czy paznokci, żeby jej nie uszkodzić. Zrolowana część prezerwatywy musi znajdować się na zewnątrz, w innym przypadku prezerwatywę ciężko będzie prawidłowo nałożyć.
Końcówkę prezerwatywy stanowi zbiorniczek na spermę. Ściskamy go tak aby usunąć z niego powietrze i przykładamy prezerwatywę do żołędzi członka. Podczas nakładania prezerwatywy penis musi znajdować się w stanie wzwodu. Jedną ręką ściskamy zbiorniczek, a drugą rozwijamy prezerwatywę na całą długość penisa. Sprawdzamy, czy prezerwatywa dobrze przylega do ścianek członka i jeśli wszystko jest w porządku możemy bez obaw przystąpić do penetracji. Podczas seksu warto zwrócić uwagę czy prezerwatywa nie zsunęła się i nie jest uległa uszkodzeniu.
Po wytrysku ostrożnie przytrzymujemy prezerwatywę ręką i dopiero wtedy wysuwamy członek z pochwy. Zdejmujemy ją ostrożnie, gdy penis jest jeszcze w stanie wzwodu. Prezerwatywę wyrzucamy do śmietnika. Nie można wrzucać jej do toalety.
8. Prezerwatywa - zalety
- Jest to skuteczna antykoncepcja dla mężczyzn.
- Prezerwatywy są dostępne bez recepty.
- Nie mają żadnych skutków ubocznych.
- Prezerwatywy są łatwe w użyciu.
- Można używać prezerwatyw razem z innymi metodami antykoncepcji (tabletki antykoncepcyjne, żele plemnikobójcze itd.)
- Używanie prezerwatyw nie ma wpływu na płodność.
- Mogą pomóc mężczyznom utrzymać lub przedłużyć erekcję.
- Prezerwatywa to nie tylko jako metoda zapobiegania ciąży, ale również jako ochrona przed chorobami przenoszonymi drogą płciową, w tym przed wirusem HIV, zapaleniem wątroby typu B.
9. Prezerwatywa - wady
- Stosowanie prezerwatyw może wpływać negatywnie na harmonię i spontaniczność kontaktów seksualnych w związku.
- Podczas stosunku może mieć miejsce: zsunięcie prezerwatywy, uszkodzenie lub pęknięcie prezerwatywy.
- U niektórych osób mogą wystąpić reakcje alergiczne.
- Prezerwatywa osłabia doznania seksualne, zmniejsza przyjemność płynącą ze stosunku. Niektórzy mężczyźni bez bezpośredniego kontaktu nie są w stanie doprowadzić do wytrysku nasienia.
- Prawidłowe zakładanie prezerwatywy jest istotne dla jej skuteczności. Zarówno partner, jak i partnerka powinni wiedzieć, jak zakładać prezerwatywę.
Zobacz także:
Prezerwatywa chroni przed niechcianą ciążą i przed groźnymi chorobami, jak HIV czy zapalenie wątroby typu B. Stosowanie prezerwatyw zmniejsza również ryzyko raka szyjki macicy i opryszczki narządów płciowych.
Z drugiej jednak strony skuteczność tej metody antykoncepcji nie jest stuprocentowa i zależy w dużym stopniu od umiejętności poprawnego zakładania prezerwatywy.
10. Czym są prezerwatywy dla kobiet?
Niewiele osób zdaje sobie sprawę, że na rynku dostępne są również prezerwatywy dla kobiet. Prezerwatywa dla kobiet jest metodą antykoncepcji, opartą na podobnych założeniach co prezerwatywa dla panów. To nic innego jak "tuba" o długości około 16-17 centymetrów. Na obu jej końcach znajdziemy tzw. pierścienie, które zapobiegają wpadaniu damskiej prezerwatywy do pochwy. Drugi pierścień jest nieco mniejszy. Umiejscowiony jest wewnątrz pochwy. Jakie są zalety prezerwatyw dla kobiet? Przede wszystkim wygoda użytkowania. Prezerwatywa dla kobiet może być założona na jakiś czas przed stosunkiem i zdjęta później, a nie chwilę po stosunku.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.