Zapalenie osierdzia - przyczyny, objawy, leczenie
Zapalenie osierdzia łączy się bezpośrednio z zapaleniem serca (niekiedy używa się zamiennie określenia zapalenie mięśnia sercowego). Najprościej mówiąc, jest to stan zapalny blaszek osierdzia, który może mieć różne przyczyny. Przy powstałym stanie bardzo często gromadzi się płyn pomiędzy blaszkami osierdzia, co powoduje ból i wiele innych przykrych dolegliwości.
Zapalenie osierdzia - przyczyny, objawy, leczenie
Przyczyny zapalenia osierdzia
Zapalenie osierdzia jest zazwyczaj powikłaniem infekcji wirusowej, zdarza się, że grypy lub zakażenia wirusem HIV. Zakażenie bakteryjne oraz infekcje grzybicze również mogą prowadzić do zapalenia osierdzia sercowego, które może być związane z chorobami, takimi jak:
- choroby autoimmunologiczne,
- nowotwory,
- zakażenia HIV i AIDS,
- niedoczynność tarczycy,
- niewydolność nerek,
- gorączka reumatyczna,
- gruźlica,
- zawał mięśnia sercowego,
- urazy klatki piersiowej, przełyku lub serca,
- leki osłabiające układ odpornościowy,
- zapalenie mięśnia sercowego,
- radioterapia klatki piersiowej.
Często przyczyna pozostaje nieznana, w tym przypadku schorzenie takie zwane jest idiopatycznym zapaleniem osierdzia. Najczęściej występuje u mężczyzn w wieku 20-50 lat, zwykle wskutek zakażeń układu oddechowego. U dzieci jest najczęściej spowodowane przez adenowirusy.
Objawy zapalenia osierdzia
- obrzęk kostek nóg,
- lęk,
- trudności w oddychaniu w pozycji leżącej,
- ból w klatce piersiowej,
- suchy kaszel,
- zmęczenie.
Ból w klatce piersiowej może promieniować do szyi, ramion, pleców oraz brzucha. Często ból intensyfikuje się podczas głębokiego oddychania, a także przy kaszlu i przełykaniu.
Leczenie zapalenia osierdzia
Diagnoza ostrego zapalenia osierdzia opiera się na sprawdzeniu, czy nie ma wysięku do worka osierdziowego lub wysłuchaniu tarcia osierdziowego. W badaniach osłuchowych ostrego zapalenia osierdzia stwierdza się:
- tarcie osierdziowe (słyszalne przy lewym brzegu mostka lub tętnicy płucnej),
- niewidoczne uderzenie koniuszkowe,
- stłumienie tonów serca,
- szmer oskrzelowy i niewielkie rzężenia,
- pojawienie się dodatkowego tonu osierdziowego,
- dziwaczny charakter tętna,
- możliwe migotanie i trzepotanie przedsionków.
Przy leczeniu zapalenia osierdzia stosuje się przede wszystkim środki farmakologiczne, jednak wszystko zależy od postaci klinicznej choroby. Początkowy etap związany jest z terapią prowadzoną w szpitalu.
W przypadku gruźliczego zapalenia osierdzia proces leczenia związany jest z podawaniem tuberkulostatyków. W ostrym idiopatycznym zapaleniu osierdzia stosuje się salicylany oraz glikokortykosteroidy, które podaje się przy wystąpieniu bolesności.
W leczeniu hydropatycznym stosuje się ciepłe okłady na serce, a zimne na ręce i nogi. Choroba ta z reguły nie zagraża życiu pacjenta, jednak jeżeli zapalenie rozszerza się na dalsze obszary serca, a w worku osierdziowym nagromadzi się wysięk, to wtedy może dojść do bardzo niebezpiecznego ucisku serca.
Źródła
- Chory z bólem w klatce piersiowej – zasady postępowania w praktyce lekarza pierwszego kontaktu
- Mandecki T. Kardiologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005, ISBN 83-200-2912-0
- Banasiak W., Opolski G., Poloński L. (red.), Choroby serca - Braunwald, Urban & Partner, Wrocław 2007, ISBN 83-60290-30-9
- Kahn G. Choroby serca. Diagnostyka i terapia, Urban & Partner, Wrocław 2000, ISBN 83-87944-50-5
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.
