Zażywasz paracetamol? Musisz to wiedzieć
Paracetamol to jeden z najbardziej popularnych w naszym kraju środków o działaniu przeciwbólowym i przeciwgorączkowym. Polacy chętnie sięgają po niego od lat 90. To właśnie wtedy paracetamol wyparł szeroko stosowany wówczas piramidon.
Wybieramy go nie tylko ze względu na wysoką skuteczność, ale i szybkość działania oraz minimalne skutki uboczne. Związek sprawnie wchłania się w przewodzie pokarmowym. Maksymalne stężenie we krwi osiąga już po upływie 30 minut od zażycia i działa przez kilka godzin.
Nic dziwnego, że tak łatwo o nadużycia. Zwłaszcza, że można kupić go dosłownie wszędzie, nie wyłączając kiosków i stacji benzynowych. Zmyleni łatwą dostępnością leku, nie do końca zdajemy sobie jednak sprawę z tego, jak silną jest substancją. Oto najważniejsze informacje na temat paracetamolu, które warto poznać, zanim sięgniemy po kolejną tabletkę.
Działanie wersji „forte”
Niektóre spośród dostępnych na rynku leków z paracetamolem oznaczone zostają jako przynoszące szybszą ulgę w bólu. Nie ma jednak przekonujących dowodów na to, że działanie to faktycznie jest znacznie silniejsze niż w przypadku podstawowych form produktu. Zwiększona skuteczność jest w tym przypadku minimalna i dla konsumenta niemalże niezauważalna. Jak zauważa dr Michael Vagg z australijskiego Barwon Health, tego typu „ulepszona” wersja preparatu działa szybciej jedynie o około trzy minuty, dlatego nie warto za nią przepłacać.
Podobnie mylne jest przekonanie, że tabletki od droższych producentów są bardziej skuteczne. Substancja czynna pozostaje identyczna, a produkt ani nie przynosi lepszych efektów, ani nie jest bezpieczniejszy. Niezależnie od tego, ile zapłacimy, dawka paracetamolu pozostanie ta sama.
Różne marki mogą natomiast oferować inne substancje pomocnicze. Są to swojego rodzaju „wypełniacze”, których zadaniem jest przedłużenie działania leku. Należy jednak pamiętać, że mogą one niekorzystnie wpływać na nasz organizm, wywołując np. reakcję alergiczną.
Działanie paracetamolu na różne rodzaje bólu
Jeżeli boli nas głowa, przeszliśmy bolesny zabieg stomatologiczny czy cierpimy z powodu drobnego urazu, paracetamol faktycznie przyniesie nam ulgę. Jeżeli jednak doszło do skręcenia czy złamania kończyny, bardziej skuteczny może okazać się ibuprofen. W przypadku bólu przewlekłego eksperci także skłaniają się ku drugiej z wymienionych substancji.
Ibuprofen należy do innej klasy leków znanych jako środki przeciwzapalne. Działanie paracetamolu jest w tym zakresie znacznie łagodniejsze, niemal znikome. Jest to jedna z głównych różnic pomiędzy obydwiema substancjami, z której mało kto zdaje sobie sprawę. A to może mieć niebezpieczne następstwa. Próbując poradzić sobie ze stanem zapalnym za pomocą paracetamolu, narażamy się na niebezpieczne w skutkach przedawkowanie.
Przedawkowanie paracetamolu
Do zażycia zbyt dużej dawki substancji może dojść także z innego powodu. Paracetamol występuje w wielu lekach złożonych, zwłaszcza w tych przeznaczonych do leczenia objawów przeziębienia i grypy. Sięgając jednocześnie po różne leki z tej grupy, licząc na szybszy powrót do zdrowia, często nieświadomie wprowadzamy paracetamol do organizmu kilkukrotnie. W takich sytuacjach niezbędne jest czytanie umieszczonych na opakowaniach etykiet.
Dorosły nie powinien przyjmować dziennie więcej niż 4 gramy paracetamolu w przypadku leczenia objawowego oraz nie więcej niż 2,5 grama w terapii przewlekłej.
Zwłaszcza, że przedawkowanie paracetamolu może być bardziej niebezpieczne niż przedawkowanie leków dostępnych na receptę. W dodatku jego objawy mogą wystąpić dopiero po upływie dwóch, trzech dni od zażycia. Zaniepokoić powinna nas nadmierna senność, ból brzucha, nudności i wymioty. W takiej sytuacji należy natychmiast zgłosić się do lekarza. Zatrucie paracetamolem może doprowadzić do śpiączki, niewydolności wątroby, poważnych uszkodzeń narządów, a nawet śmierci.
