11 tys. nowych przypadków każdego roku. Skryty nowotwór nie odpuszcza
Od 15 do 20 września odbywa się Europejski Tydzień Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi. To wydarzenie ma zwrócić uwagę na schorzenia, która coraz częściej dotykają Polaków i wciąż zbyt rzadko są wykrywane na wczesnym etapie.
Nowotwory głowy i szyi mogą przypominać zwykłą infekcję.
W tym artykule:
Skryte nowotwory
Nowotwory głowy i szyi rozwijają się powoli i początkowo przypominają zwykłe infekcje. Jak podaje Krajowy Rejestr Nowotworów, każdego roku w Polsce diagnozuje się około 11 tysięcy nowych przypadków, co stanowi 5,5-6,2 proc. wszystkich nowotworów złośliwych.
Choroba częściej dotyka mężczyzn po 45. roku życia, ale coraz częściej pojawia się także u osób młodszych i aktywnych. Według danych KRN zachorowalność w ostatniej dekadzie wzrosła aż o 25 proc.
Najczęstsze lokalizacje raka to jama ustna, gardło, krtań, jama nosowa, zatoki, przełyk czy gruczoły ślinowe. Mogą także rozwijać się w tarczycy, przytarczycach, a nawet w kościach i skórze.
Co zwiększa ryzyko choroby?
Lekarze podkreślają, że palenie tytoniu i picie alkoholu odpowiadają nawet za 75 proc. przypadków. Szczególnie niebezpieczne jest łączenie obu nałogów – alkohol podrażnia błonę śluzową, przez co do organizmu przenika więcej toksycznych substancji z dymu papierosowego.
- Pacjenci, którzy poza paleniem regularnie spożywają także wysokoprocentowe alkohole, w żadnym wypadku nie powinni zwlekać z wizytą u laryngologa, gdy pojawią się objawy takie jak przewlekła chrypka czy niewyjaśniona utrata wagi - mówił w rozmowie z WP abcZdrowie specjalista onkologii klinicznej, chemioterapii nowotworów i chorób wewnętrznych prof. dr hab. n. med. Cezary Szczylik.
Przykrą historię z nowotworem w tle przytoczyła na łamach serwisu abcZdrowie dr n. med. Łucja Weselik z Katedry i Kliniki Chirurgii Głowy, Szyi i Laryngologii Onkologicznej w Wielkopolskim Centrum Onkologii w Poznaniu.
- Miałam w gabinecie pacjentkę 20-letnią. U tej młodej kobiety w trakcie badania zauważyłam niepokojące zmiany w jamie nosowej, gardle i krtani, które kompletnie nie przystawały do wieku pacjentki. Zapytałam, czy pali, powiedziała, że owszem, pali dużo i to od 15. roku życia - opowiadała ekspertka w rozmowie z WP abcZdrowie.
- Zniszczona błona śluzowa, potencjalnie przygotowana do tego, by za chwilę tam zaczęły dokonywać się zmiany w kierunku nowotworu. Mimo to pacjentka należała do grona nielicznych, którzy przychodzą do nas, do specjalistów i mówią nam o tym. Większość zjawi się u lekarza w momencie, gdy pojawią się dolegliwości typowe dla rozwiniętej choroby nowotworowej - dodała.
Innym istotnym czynnikiem ryzyka jest zakażenie wirusem HPV, szczególnie u młodszych osób. Znaczenie mają także zła higiena jamy ustnej, źle dopasowane protezy czy mechaniczne uszkodzenia śluzówki.
Objawy, których nie wolno bagatelizować
Do sygnałów ostrzegawczych należą m.in.:
pieczenie języka,
ból gardła,
przewlekła chrypka,
nieustępujące owrzodzenia w jamie ustnej,
krwawienia z nosa,
powiększone węzły chłonne na szyi.
Specjaliści podkreślają, że jeśli objaw utrzymuje się dłużej niż trzy tygodnie, konieczna jest wizyta u lekarza.
Laryngolog przeprowadzi dokładne badanie, a w razie podejrzenia raka skieruje pacjenta do onkologa. Szybka diagnoza daje realną szansę na całkowite wyleczenie.
Jak się chronić?
Eksperci zalecają przede wszystkim unikanie palenia i alkoholu, regularne dbanie o higienę jamy ustnej oraz zdrowy styl życia. Ważne są aktywność fizyczna, odpowiednia dieta bogata w warzywa i owoce, sen oraz troska o zdrowie psychiczne.
Nie bez znaczenia pozostają szczepienia, zwłaszcza przeciwko HPV. "Szczepienia przeciwko HPV zmniejszają ryzyko zachorowania na raka" - czytamy w materiałach Ministerstwa Zdrowia.
Nowoczesne leczenie i wytyczne
Standardowe metody terapii to chirurgia, radioterapia oraz chemioterapia, coraz częściej stosowane w połączeniu. Dzięki rozwojowi technologii możliwe jest precyzyjne napromienianie guza z ochroną zdrowych tkanek, a w ostatnich latach wprowadzono również nowoczesne leki celowane, takie jak cetuksymab.
W Polsce wdrażane są zaktualizowane wytyczne diagnostyczno-terapeutyczne, dostosowane do międzynarodowych standardów. Jak podkreśla, Narodowy Instytut Onkologii, ich celem jest "zapewnienie równego dostępu do leczenia niezależnie od miejsca zamieszkania pacjenta oraz utrzymanie wysokiego poziomu opieki onkologicznej w całym kraju".
"Równy dostęp - równe szanse"
Tegoroczny Europejski Tydzień Profilaktyki przebiega pod hasłem: "Równy dostęp - równe szanse". W tym roku w akcję włączyły się 23 ośrodki z 16 miast w całej Polsce. Wszystko po to, by uświadomić społeczeństwo, z jakim przeciwnikiem mamy do czynienia.
"Nowotwory głowy i szyi coraz częściej dotykają ludzi młodych, aktywnych i dbających o zdrowie. To choroba, której objawy łatwo przeoczyć, dlatego tak istotna jest profilaktyka oraz szybka diagnoza" - alarmują organizatorzy wydarzenia.
Magdalena Pietras, dziennikarka Wirtualnej Polski
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.
