Alergeny pokarmowe a astma

Według statystyk w Polsce aż około 5 milionów osób cierpi na alergię. Niestety u niektórych z nich uczulenie może przerodzić się w astmę. Każda alergia osłabia oskrzela, sprawia, że produkują one nadmierną ilość wydzieliny, na na błonie śluzowej pojawiają się obrzęki. Chory częściej oddycha ustami i jest podatniejszy na różnezakażenia dróg oddechowych a także na zapalenie oskrzeli. Dolegliwości te osłabiają układ odpornościowy i oddechowy.

Pojawienie się astmy ma związek z genami chorego oraz ze środowiskiem, w jakim codziennie przebywa. Ryzyko choroby wzrasta, gdy:

• miejsce zamieszkania jest zanieczyszczone,
• w organizmie często występują reakcje alergiczne (np. alergia na mleko krowie, kurz),
• w rodzinie są chorzy na tę chorobę,
• dana osoba jest palaczem (także biernym),
• w dzieciństwie pojawiały się liczne infekcje układu oddechowego,
• dana osoba jest otyła.

Najczęstsze alergeny pokarmowe, to przede wszystkim:

• mleko i jego przetwory,
• jaja,
• pszenica oraz inne gatunki zbóż,
• ryby,
• orzechy i orzeszki ziemne,
• kakao i czekolada,
• cebula i czosnek,
• drożdże i pleśnie (sery pleśniowe). 


Alergeny pokarmowe to także pewne dodatki do środków spożywczych, jak barwniki, siarczany, środki konserwujące i aromatyzujące. Alergię mogą spowodować także niektóre owoce: kiwi, wiśnie, truskawki, ananasy, mango, brzoskwinie oraz warzywa: pomidory, kapusta, szparagi, seler, por. Uczulić może kwas glutaminowy.

Objawy alergii pokarmowej to świąd, drapanie w gardle, obrzęk warg, chrypka, bóle brzucha, wysypka. Osoby uczulone powinny unikać kontaktu z alergenem, który wywołuje podrażnienie.

Składniki pokarmowe, które są źle tolerowane przez organizm, powodują zwiększenie podatności na infekcje dróg oddechowych.

Ryzyko przejścia alergii w astmę powoduje także zimne powietrze. Osoby cierpiące nawet na uczulenia pokarmowe, takie jak alergia na gluten, jaja czy ryby powinny unikać przebywania na zimnym powietrzu, ponieważ może ono zwiększyć ryzyko wystąpienia napadu duszności. Chorzy na astmę bardzo często cierpią na przewlekłe przeziębienia i z trudem oddychają przez nos. Wdychają powietrze ustami, powietrze nie jest nawilżone i oczyszczone – w takiej postaci trafia do oskrzeli i powoduje podrażnienia.

Jedną z częstszych alergii pokarmowych jest uczulenie na krowie mleko. Objawami alergii na mleko jest:

• wysypka,
• trudności w oddychaniu,
• świszczący oddech,
• mrowienie,
• nadpobudliwość,
• kichanie,
• nieżyt nosa,
• bóle brzucha,
• kaszel,
• infekcje ucha,
• infekcje gardła,
• astma,
• wymioty,
• biegunka,
• wzdęcia,
• zaparcia.

Jeśli pacjent podejrzewa u siebie alergię ma mleko krowie, powinien udać się do lekarza, który zaleci wykonanie odpowiedniego badania (test skórny lub badanie krwi). W pobranej krwi sprawdza się obecność antyciał na alergen, którym w tym przypadku jest białko mleka. Test wykonany na skórze, polega na tym, że lekarz umieszcza krople płynu zawierającego alergen na fragmencie ciała i delikatnie nakłuwa to miejsce. Jeśli skóra będzie zaczerwieniona, prawdopodobnie dany alergen jest przyczyną alergii. Uczulenie powinno być jak najszybciej rozpoznane, by rozpocząć odpowiednie leczenie i zapobiec przerodzenia się uczulenia w astmę, wrzody żołądka czy inne schorzenia.

Uczulenie na mleko krowie jest szczegolnie kłopotliwe dla młodych matek. Małe dziecko może mieć biegunkę, krwawy stolec lub kolkę z tego powodu. W przypadku podejrzeń o uczulenie na mleko u małego dziecka, należy wykluczyć produkty mleczne z diety i wprowadzić do jadłospisu dziecka hipoalergiczne substytuty. Dobrą opcja dla uczulonego dziecka jest długie karmienie piersią. Jednak dziecko może dalej mieć męczące objawy alergii, jeśli matka nie wykluczy również ze swojej diety produktów uczulających. U dzieci z uczuleniem, oprócz biegunki i kolki, mogą pojawić się inne komplikacje zdrowotne takie jak:

• utrata wagi,
• astma,
• wymioty.

Opinia, że mleko jest bardzo zdrowym produktem jest nieprawdziwa w przypadku osób uczulonych na ten produkt. Niestety białko mleka też bywa alergenem, który może doprowadzić nawet do ataków astmy u dzieci i dorosłych.

Źródła

1. Bartuzi Z., Alergia na pokarmy, Mediton, Łódź 2006, ISBN 83-923866-0-4
2. Rudzki E., Alergeny, Medycyna Praktyczna, Kraków 2008, ISBN 978-83-7430-157-2
3. Obłutowicz K., Alergologia praktyczna, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2001, ISBN 978-83-200-4233-7
4. Droszcz W. Astma, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009, ISBN 978-8-32-004009-8
5. Bręborowicz A., Emeryk A., Lis G., Astma i choroby obturacyjne oskrzeli u dzieci, Urban & Partner, Wrocław 2010, ISBN 978-83-7609-155-6
6. Mędrala W., Podstawy alergologii, Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2006, ISBN 83-89009-53-6