Choroby przenoszone drogą płciową - rodzaje, charakterystyka bakteryjnych i pierwotniakowych chorób wenerycznych
Bakteryjne i pierwotniakowe choroby weneryczne to choroby przenoszone drogą płciową (ang. sexually transmitted diseases), wywołane infekcją bakteryjną lub wniknięciem do organizmu pasożyta. Do zarażenia może dochodzić podczas tradycyjnego stosunku seksualnego, ale także poprzez kontakty oralne, analne, a nawet przez zwykłe pocałunki, ponieważ ogniska niektórych chorób zlokalizowane są w okolicach jamy ustnej. Objawy chorób wenerycznych występujące w okolicach odbytu i narządów płciowych mogą przenosić się na inne części skóry oraz atakować inne narządy.
1. Choroby przenoszone drogą płciową - rodzaje
Choroby weneryczne to grupa chorób zakaźnych, które przenoszone są drogą kontaktów płciowych. Choroby przenoszone drogą płciową możemy podzielić na choroby bakteryjne, wirusowe, grzybicze
i pierwotniakowe. Do bakteryjnych chorób wenerycznych zaliczane są:
- kiła;
- rzeżączka;
- wrzód weneryczny (wrzód miękki);
- czerwonka bakteryjna;
- chlamydiozy (w tym najczęstsza z chorób wenerycznych – Chlamydia trachomatis);
- ziarniniak pachwinowy.
Choroby pierwotniakowe to takie, które są wywoływane przez organizmy pasożytnicze. Do pierwotniakowych chorób wenerycznych należą:
- rzęsistkowica;
- świerzb;
- wszawica łonowa;
- ameboza.
Weneryczne choroby wirusowe to:
- AIDS;
- wirusowe zapalenie wątroby typu B i C;
- wirus ludzkiej białaczki z komórek T (lub ludzki wirus T-limfotropowy) typu I i II;
- opryszczka genitalna;
- kłykciny kończyste – to grupa schorzeń wywołana przez wirus brodawczaka ludzkiego.
Do wenerycznych chorób zakaźnych zaliczana jest:
2. Choroby przenoszone drogą płciową - charakterystyka bakteryjnych i pierwotniakowych chorób wenerycznych
Bakteryjne choroby przenoszone drogą płciową są mniej niebezpieczne niż choroby wirusowe, pomimo to mogą trwać nawet kilka lat i być źródłem nieprzyjemnych objawów. Choroby bakteryjne charakteryzują się następującymi cechami:
- kiła (syfilis, lues) – wywołuje ją krętek blady, który poprzez układ krwionośny może zaatakować cały organizm; kiłą można zarazić się nawet podczas zwykłego pocałunku; objawami choroby są krostki w okolicach narządów płciowych, które po jakimś czasie same usychają i odpadają, a po nich pozostają odkryte owrzodzenia; nieleczona kiła może powodować m.in. uszkodzenie układu nerwowego, utratę wzroku i zaburzenia psychiczne;
- rzeżączka – jest wywoływana przez Gram-ujemną bakterię – dwoinkę rzeżączki (gonokok); do zakażenia może dojść nie tylko poprzez kontakty seksualne, ale także poprzez używanie wspólnego ręcznika czy spanie pod jedną pościelą; główne objawy choroby to: zaburzenie cyklu miesiączkowego i upławy (u kobiet), pieczenie i ból przy oddawaniu moczu, ropny wyciek z cewki moczowej (u mężczyzn);
- wrzód miękki (wrzód weneryczny) – wywołuje go bakteria Haemophylus ducreyi; bolesne owrzodzenia wywołane wrzodem wenerycznym pojawiają się u kobiet na wargach sromowych, a u mężczyzn na żołędzi i napletku; nieleczony wrzód może powodować m.in. stulejkę i zwężenie cewki moczowej;
- czerwonka bakteryjna (dyzenteria) – wywołują ją pałeczki Shigella;
- chlamydiozy – u kobiet przejawiają się częstym parciem na mocz i utrudnieniem jego oddawania, bólami w podbrzuszu, niewielkim wyciekiem z pochwy; u mężczyzn powodują częste i bolesne parcie na mocz, uczucie pieczenia w cewce moczowej, śluzowo-ropny wyciek z cewki;
- ziarniniak pachwinowy – choroba jest wywołana przez Gram-ujemne bakterie z rodziny Enterobacteriaceae – Klebsiella granulomatis; swoimi objawami przypomina wrzód weneryczny.
Charakterystyka chorób pierwotniakowych wygląda następująco:
- rzęsistkowica – wywołana jest przez pierwotniak Trichomonas vaginalis (rzęsistek pochwowy), który powoduje zapalenie cewki moczowej, rzadziej gruczołu krokowego; u mężczyzn choroba przebiega prawie bezobjawowo; rzęsistkowice to głównie kobieca dolegliwość, dlatego rzadko określa się je jako męskie choroby weneryczne, natomiast w przypadku kobiet pojawiają się żółto-zielonkawe upławy i pieczenie w zakażonych miejscach;
- świerzb – przenosi się przez bezpośrednią styczność z zakażoną osobą; jego cechą charakterystyczną jest świąd, nasilający się w porze nocnej pod wpływem rozgrzania ciała w pościeli; objawy świerzbu występują głównie na palcach rąk, zgięciach i fałdach skóry, okolicach pępka i brodawek sutkowych u kobiet oraz okolicach narządów płciowych u mężczyzn;
- wszawica łonowa – jej głównym objawem jest silny świąd wzgórka łonowego oraz sino-fiołkowe lub szarawe plamy pojawiające się w miejscu ukłucia;
- ameboza (pełzakowica) –– jest wywoływana przez Entamoeba histolytica, czyli pierwotniaka z rodziny Entamoebidae; jest to jedna z najmniej znanych chorób wenerycznych.
Choroby przenoszone drogą płciową to schorzenia, którym można skutecznie zapobiegać. Profilaktyka choroby zakłada konieczność stosowania prezerwatywy przy każdym przypadkowym stosunku, nawet jeśli używana jest inna forma antykoncepcji, np. tabletka antykoncepcyjna. Choć prezerwatywy nie gwarantują ochrony przed chorobami wirusowymi, są jak dotąd najlepszym środkiem ochrony przed chorobami przenoszonymi drogą płciową.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.