Bardziej zaraźliwa niż COVID. Wirus godzinami utrzymuje się w powietrzu
Pandemia COVID-19 przypomniała światu, jak szybko mogą rozprzestrzeniać się choroby zakaźne i jak kluczowe znaczenie ma profilaktyka. Naukowcy wskazują, że siłę transmisji można ocenić dzięki wskaźnikowi R0, który pokazuje, ile średnio osób zarazi jedna chora osoba. Wartość powyżej 1 oznacza szerzenie się choroby, wartość równa 1 – stabilizację liczby zakażeń, a poniżej 1 – stopniowe wygaszanie ogniska epidemii.
W tym artykule:
Od odry po COVID-19 – najbardziej zakaźne choroby
Odra pozostaje jedną z najszybciej rozprzestrzeniających się chorób. Jej R0 wynosi 12–18, co oznacza, że jedna osoba chora może w krótkim czasie doprowadzić do setek nowych zakażeń.
Wirus przenosi się drogą kropelkową i powietrzną, a do zarażenia wystarczy wejść do pomieszczenia, w którym dwie godziny wcześniej przebywała osoba zakażona. Wysoka skuteczność szczepień sprawia jednak, że chorobę można skutecznie kontrolować – problemem pozostaje spadek wyszczepialności w wielu krajach.
Podobnie wysokie wskaźniki zakaźności mają:
Polacy jasno o obostrzeniach. "To stawia rząd w trudnej sytuacji"
krztusiec (koklusz) – R0 od 12 do 17,
ospa wietrzna – R0 od 10 do 12,
COVID-19 – zależnie od wariantu, średnio od 8 do 12.
Choć większość chorych wraca do zdrowia, choroby te mogą powodować ciężkie powikłania, takie jak zapalenie płuc, zapalenie mózgu czy utratę wzroku.
Choroby mniej zakaźne, ale równie groźne
Na drugim biegunie znajduje się gruźlica (TB), której R0 mieści się w przedziale od poniżej 1 do 4. Mimo wolniejszego tempa transmisji choroba stanowi globalne wyzwanie zdrowotne, ponieważ wymaga długotrwałego leczenia kilkoma antybiotykami, a przypadki lekooporności stają się coraz częstsze.
TB przenosi się drogą kropelkową, najczęściej w zamkniętych społecznościach, takich jak rodziny czy więzienia.
Ebola rozprzestrzenia się wolniej (R0 1,5–2,5), lecz śmiertelność choroby jest bardzo wysoka. Do zakażenia dochodzi poprzez kontakt z płynami ustrojowymi chorego. Jeszcze mniej zakaźne, choć również niebezpieczne, są MERS, ptasia grypa czy trąd – z R0 poniżej 1.
Znaczenie szczepień i odporności populacyjnej
Stopień zagrożenia wynikający z chorób zakaźnych zależy zarówno od ich śmiertelności, jak i łatwości rozprzestrzeniania. Najskuteczniejszym sposobem ochrony pozostaje immunizacja – nie tylko dla jednostki, ale też dla całej społeczności.
Dzięki zjawisku odporności zbiorowiskowej chronieni są także ci, którzy nie mogą przyjąć szczepionki, jak niemowlęta, osoby z obniżoną odpornością czy pacjenci z ciężkimi alergiami.
Wnioski są jednoznaczne: im większy odsetek zaszczepionych w populacji, tym mniejsze ryzyko szybkiego wybuchu epidemii i poważnych konsekwencji zdrowotnych.
Dominika Najda, dziennikarka Wirtualnej Polski
Źródła
- University of Bristol
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.