Choroba kociego pazura - przyczyny, objawy, diagnostyka, leczenie
Choroba kociego pazura (bartoneloza), to jedna z chorób zakaźnych powodowana przez bakterie Bartonella henselae. Choroba ta jest dość częstą przyczyną powiększonych węzłów chłonnych u dzieci. Objawy zazwyczaj pojawiają się po 2-3 tygodniach od zakażenia. Koty w ogóle nie zapadają na tę chorobę, mogą być jedynie nosicielami bezobjawowymi patogenów ją wywołujących. Do wniknięcia patogenów do organizmu człowieka dochodzi głównie poprzez podrapanie lub pogryzienie przez kota.
Choroba kociego pazura to choroba odzwierzęca, wywoływana przez bakterie.
W tym artykule:
Czym jest choroba kociego pazura?
Choroba kociego pazura jest bakteryjną chorobą odzwierzęcą. Powstaje w wyniku zakażenia bakteriami Bartonella henselae i Bartonella clarrigeiae. Od nazw bakterii choroba bywa nazywana też bartonelozą.
Nosicielami bakterii odpowiedzialnych za chorobę są młode koty i kleszcze. Wystarczy zadrapanie lub ugryzienie, żeby doszło do zakażenia. Co ciekawe, koty nie chorują na tą chorobę. Innym źródłem infekcji mogą być też drobne gryzonie, wiewiórki, psy, króliki i małpy. Bakterie znajdują się w śliniankach zwierząt.
Choroba kociego pazura to infekcja wywoływana przez bakterię Bartonella henselae. Może do niej dojść, gdy zwierzę (kot, pies, gryzoń itd.) zadrapie, ugryzie lub poliże otwartą ranę na ludzkiej skórze. Objawy zazwyczaj pojawiają się po 2-3 tygodniach od zakażenia.
Groźne choroby przenoszone przez zwierzęta domowe
Przyczyny choroby kociego pazura
Do zarażenia chorobą kociego pazura dochodzi najczęściej w następujący sposób:
- chory został pogryziony przez kota,
- chory został podrapany przez kota,
- zarażona osoba miała bezpośredni kontakt ze śliną kota, która dostała się do rany lub skaleczenia.
Objawy choroby kociego pazura
Najczęściej występujące objawy choroby kociego pazura to:
- guzek lub pęcherz w miejscu zadrapania lub ugryzienia (zazwyczaj pierwszy symptom),
- zmęczenie,
- gorączka (nie zawsze),
- powiększone węzły chłonne w okolicy zadrapania lub ugryzienia.
Rzadziej występujące objawy choroby kociego pazura to:
- wycieki z węzłów chłonnych,
- powiększona śledziona,
- utrata apetytu,
- ból gardła,
- utrata wagi.
Zakażenia mają charakter sezonowy, gdyż najwięcej przypadków zachorowań występuje w okresie jesiennym i wczesnozimowym. Choroba kociego pazura zdarza się u ludzi niezależnie od wieku, ale szczególnie podatne na nią są dzieci i młodzież.
Pierwsze symptomy choroby ujawniają się po okresie wylęgania, czyli po kilku lub kilkunastu dniach od chwili zakażenia. W miejscu zadrapania lub ukąszenia, gdzie wniknęły zarazki, powstaje tzw. zmiana pierwotna, objawiająca się wysypką i drobnymi miejscowymi zmianami na skórze o charakterze naciekowym przypominającymi ukąszenia owadów, potem może pojawić się zaczerwienienie i obrzęk, a następnie grudka przekształcająca się w krostę, ropień lub owrzodzenie.
Diagnostyka i leczenie choroby kociego pazura
Jeśli pacjent ma powiększone węzły chłonne, a był ugryziony lub zadrapany przez kota, lekarz może podejrzewać wystąpienie choroby kociego pazura. Rutynowe badanie brzucha może wykazać powiększenie śledziony, co pozwoli na potwierdzenie u pacjenta choroby kociego pazura.
Choroba często zostaje jednak niezdiagnozowana. Lekarz może zalecić specjalne badanie, które określa, czy infekcja jest spowodowana bakteriami Bartonella henselae. Choroba może zostać także wykryta podczas biopsji węzłów chłonnych.
Choroba kociego pazura może trwać 2-3 tygodnie, przy czym nasilenie objawów jest zmienne. Na ogół dolegliwości szybko się cofają i następuje wyzdrowienie bez żadnych następstw. Rzadziej, w przypadku niedoleczenia, choroba może przejść w stan uśpienia i po upływie pewnego czasu może nastąpić nawrót.
Przewlekłe zapalenie węzłów chłonnych może trwać miesiącami i być bardzo uciążliwe dla chorego. Charakteryzuje się takimi objawami ogólnymi, jak zmęczenie, pocenie się, bóle głowy, pleców, podbrzusza oraz obrzęk i bóle węzłów chłonnych.
Niekiedy choroba kociego pazura osiąga nietypowy przebieg z występującymi powikłaniami, objawiającymi się powiekowym zapaleniem spojówek, zapaleniem gałki ocznej, plamicą wątroby i śledziony, rumieniem guzowatym, niedokrwistością, zapaleniem wsierdzia, nietypowym zapaleniem płuc, a także zapaleniem opon mózgowych i mózgu.
Poważniejsze powikłania, zagrażające życiu, zdarzają się na szczęście niezwykle rzadko i głównie u osób z zaburzeniem immunologicznym. Unikanie kontaktów z kotami jako działanie profilaktyczne przeciw chorobie nie wydaje się być uzasadnione.
W celu uniknięcia choroby wystarczą: dokładne mycie rąk po zabawie z kotem, próby unikania zadrapań i pogryzień przez kota, unikanie kontaktu ze śliną kota, szczególnie jeśli mamy na ciele rany lub zadrapania.
Choroba kociego pazura a objawy psychiczne
Magazyn Pathogens opublikował badania, które przeprowadzili naukowcy z College of Veterinary Medicine na North Carolina State University. W badaniu wzięły udział 33 osoby, z czego 29 było zakażonych Bartonellą. Większość pacjentów przyznała, że miała kontakt ze zwierzętami, takimi jak koty, ptaki, psy, konie i gady. Część z nich złapało bakterię poprzez ugryzienia owadów.
24 osoby zgłosiły zmiany na skórze przypominające rozstępy, które czasami wyglądają jak zadrapania. Co ciekawe, badani, którzy mieli ślady "zadrapań", wykazywali również objawy psychiczne. Pacjenci zgłaszali problemy ze snem, drażliwością, dekoncentracją, lękiem, depresją i bólami migrenowymi.
Autorzy badań stwierdzili, że bakteria może przyczyniać się do zmian chorobowych lub objawów neuropsychiatrycznych. Dodali, że pracownicy weterynarii mogą być bardziej narażeni na chorobę, ponieważ mają stały kontakt ze zwierzętami.
"Opierając się na opisach przypadków, konieczne jest zaprojektowanie badań, które określą, czy lub w jakim stopniu Bartonella henselae może przyczyniać się do współistniejących zmian skórnych u pacjentów z objawami neuropsychiatrycznymi" - napisali we wnioskach autorzy badań.
Wcześniejsze badania opublikowane w Journal of Central Nervous System Disease sugerowały, że nastolatki mogą mieć wahania nastroju, jeśli zostaną wcześniej podrapane przez koty. W 2019 roku u nastolatka ze Stanów Zjednoczonych błędnie zdiagnozowano schizofrenię. Dopiero po czasie okazało się, że jest zakażony Bartonellą.
Dwa lata wcześniej głośno było o przypadku belgijskiego pacjenta, który po zadrapaniu przez kota miał zaburzenia erekcji. Mężczyzna powiedział lekarzom, że cierpi na ogólne objawy, w tym ból jąder. W dalszym wywiadzie przyznał, że podrapał go jego własny kot.
Centrum Kontroli i Zapobiegania Chorobom (CDC) stwierdza, że bakterie Bartonella henselae wykryto we krwi około jednej trzeciej zdrowych kotów.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Źródła
- Prokopowicz D. Zakażenia - obraz kliniczny, rozpoznanie, leczenie, Ekonomia i Środowisko, Białystok 2004, ISBN 83-88771-43-4
- Gładysz A., Juszczyk J., Diagnostyka różnicowa chorób zakaźnych, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1998, ISBN 83-200-2208-8
- Szczeklik A. (red.), Choroby wewnętrzne, Medycyna Praktyczna, Kraków 2011, ISBN 978-83-7430-289-0
- Dziubek Z. Choroby zakaźne i pasożytnicze, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2003, ISBN 83-200-2748-9
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.
