Betaandrenolityki (beta-blokery) - działanie, zastosowanie, możliwe skutki uboczne

Beta-adrenolityki, nazywane potocznie beta-blokerami, są lekami blokującymi receptory adrenergiczne beta-1 i beta-2, co skutkuje zahamowaniem działania układu adrenergicznego (współczulnego), czyli efektów wywoływanych przez adrenalinę i noradrenalinę. Stan ten powoduje zmniejszenie częstości akcji serca, obniżenie ciśnienia krwi poprzez zmniejszenie wydzielania reniny, obniżenie ciśnienia śródgałkowego i skurcz mięśni gładkich narządów wewnętrznych, szczególnie oskrzeli.

Beta-adrenolityki, nazywane potocznie beta-blokerami, są lekami blokującymi receptory adrenergiczneBeta-adrenolityki, nazywane potocznie beta-blokerami, są lekami blokującymi receptory adrenergiczne
Źródło zdjęć: © AdobeStock

Podział beta-adrenolityków

Beta-adrenolityki w zależności od receptorów, które są przez nie blokowane, a także w zależności od występowania dodatkowych działań można podzielić na:

Nieselektywne - są to leki blokujące zarówno receptory beta-1 jak i beta-2 adrenergiczne. Do tej grupy zaliczamy: propranolol, sotalol, pindolol i nadolol.

Selektywne - są to leki oddziałujące tylko na receptory beta-1 adrenergiczne. Obecne są one w sercu, regulując działanie układu bodźcoprzewodzącego. Przez wzgląd na te działanie nazywamy je również lekami kardioselektywnymi. Do tej grupy zaliczamy: atenolol, metoprolol, bisoprolol, celiprolol, esmolol, nebiwolol i betaksolol.

5 naturalnych sposobów na nadciśnienie

Leki blokujące zarówno receptory beta, jak i alfa - zaliczamy do nich labetalol i karwedilol. Beta-blokery mające dodatkowe działania poza blokowaniem receptorów beta - przykładem jest nebiwolol, selektywny beta-bloker o dodatkowym działaniu rozkurczającym naczynia poprzez zwiększanie stężenia tlenku azotu.

Wskazania do stosowania beta-adrenolityków

Leki z grupy beta-blokerów wykorzystywane są w leczeniu choroby wieńcowej (zwolnienie rytmu serca wiąże się ze zmniejszeniem zapotrzebowania mięśnia sercowego na tlen), nadciśnienia tętniczego (zmniejszenie częstości pracy serca oraz poprzez hamujący wpływ na układ renina-angiotensyna-aldosteron), a także w niektórych zaburzeniach rytmu oraz leczeniu objawowym nadczynności tarczycy, tachykardii zatokowej, jaskrze i łagodzeniu objawów odstawiennych u alkoholików. Ze względu na łagodzenie dolegliwości somatycznych leku, takich jak kołatanie serca, pocenie się i drżenie rąk, beta-blokery wykorzystywane są w objawowym leczeniu nerwic lękowych. Działanie to wykazują przede wszystkim propranolol i metoprolol.

Działania niepożądane beta-adrenolityków

Do działań niepożądanych beta-blokerów należą między innymi: zaburzenia rytmu serca o charakterze bloków przewodzenia, skurcz oskrzeli, duszność, zaostrzenie astmy, nadmierny spadek ciśnienia krwi (hipotonia), niewydolność krążenia, ziębnięcie dłoni i stóp, impotencja, zawroty głowy, bóle brzucha, nudności, wymioty, biegunki lub zaparcia. Beta-blokery pogarszają efekty leczenia przeciwcukrzycowego.

Przeciwwskazania do stosowania beta-adrenolityków

Ze względu na występujące działania niepożądane, leki o działaniu beta-adrenolitycznym przeciwwskazane są u chorych na niewyrównaną astmę oskrzelową, niewydolność krążenia, anginę Prinzmetala oraz w przypadku bradykardii zatokowej, wstrząsu kardiogennego i bloków przedsionkowo-komorowych drugiego i trzeciego stopnia.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda