Dieta matki karmiącej - jadłospis, suplementy diety

Dietetycy podkreślają, że matka karmiąca musi otrzymywać dodatkowo około 500-1000 kcal dziennie w odniesieniu do normalnej diety. Powinna jeść 5-6 małych posiłków.

W ciągu doby matka karmiąca powinna spożywać:

• produkty zbożowe: 8–9 porcji,
• warzywa: 5–6 porcji,
• owoce: 4–5 porcji,
• mleko i produkty mleczne: 5 porcji,
• ryby, drób, jaja, wędliny i inne produkty białkowe: 1,5–2 porcje,
• tłuszcze: 3–4 porcje.

Głównym źródłem energii w diecie matki karmiące powinny być węglowodany złożone, w postaci produktów zbożowych z pełnego przemiału, m.in.: gruboziarniste kasze takie jak kasza gryczana, kasza jęczmienna czy kasza jaglana, pełnoziarnisty chleb, płatki owsiane, ciemne makarony, brązowy ryż.

Prawidłowa dieta matki karmiącej powinna być wzbogacona również o produkty pełnoziarniste zamiast: białego chleba, białego ryżu, białego makaronu. Polecane są też ziemniaki, zawierające skrobię i powodujące uczucie sytości na długo.

Trzeba je dobrze zrównoważyć pod względem zawartości składników odżywczych.

• Białko – należy zjadać 20 g więcej białka niż przed ciążą i porodem. Ważne w diecie matki karmiącej jest spożywanie białka zwierzęcego. Produkty bogate w białko, to: sery żółte, twaróg chudy, chude mięso, ryby i jaja.

• Tłuszcz – powinien stanowić 35% wartości energetycznej całodziennych posiłków w diecie matki karmiącej. Warto wybierać produkty bogate w nienasycone kwasy tłuszczowe, jak ryby morskie, oliwa, olej sojowy, olej słonecznikowy, olej arachidowy. Nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 odgrywają ważną rolę w rozwoju układu nerwowego u dziecka.

• Węglowodany – pokrywają aż 55% dziennego zapotrzebowania energetycznego, warto pozyskiwać je z produktów zbożowych, jak chleb i kasze.

Ponadto należy pamiętać, że dieta matki karmiącej noworodka powinna być bogata w wapń, żelazo i witaminy. Składniki te należy pozyskiwać przede wszystkim z naturalnych pokarmów. Jeśli pojawią się niedobory, trzeba je uzupełniać preparatami farmakologicznymi.

Kobieta karmiąca ma zwiększone zapotrzebowanie na płyny, które wynosi 2–2,5 litra dziennie. Do zaspokojenia pragnienia korzystne są: woda mineralną niegazowana, soki owocowe rozcieńczone wodą oraz herbatki owocowe.

Przeciwwskazania w diecie matki karmiącej dotyczą:

• surowego mięsa,
• serów pleśniowych,
• warzyw o silnym, drażniącym zapachu (czosnek, cebula),
• alkoholu,
• nadmiernej ilości mocnej herbaty i kawy,
• napojów słodzonych i gazowanych,
• produktów zawierających sztuczne barwniki i konserwanty (żelki, napoje, konserwy, dania gotowe).

Pamiętaj, że karmienie piersią oznacza, że przekazujesz dziecku wszystko, co zjadasz. Niezdrowa żywność na pewno nie będzie dla malucha korzystna.

Zapotrzebowanie na składniki odżywcze w diecie matki karmiącej jest wyższe niż w okresie ciąży. W okresie karmienia piersią wzrasta zapotrzebowanie na witaminę A, witaminę D, witaminę C oraz witaminę B1 i witaminę B2. W okresie zimowym i wczesną wiosną trudno jest pozyskiwać te witaminy z pożywienia, ponieważ ich zawartość w produktach obniża się.

Poza tym, mniej tych witamin jest w przetworach mlecznych, ponieważ krowy w tym czasie nie korzystają z zielonej paszy i nie przebywają na słońcu i powietrzu. Istnieją specjalne suplementy diety dla matki karmiącej. Środki te są dostępne bez recepty, jednak przed ich zakupieniem i zażywaniem warto skonsultować się z lekarzem i wykonać badania, które potwierdzą konieczność przyjmowania tych preparatów.

W okresie naturalnego karmienia warto ograniczyć spożywanie przede wszystkim ostrych przypraw, jak pieprz, ziele angielskie (inaczej korzennik lekarski), gałka muszkatołowa, gdyż składniki te mogą przenikać do mleka matki i drażnić przewód pokarmowy dziecka. W diecie matki karmiącej wskazane jest używanie przypraw ziołowych i zielonych, jak koperek, natka pietruszki, szczypiorek, majeranek. Można używać soku z cytryny.

Kobieta karmiąca piersią powinna obserwować dziecko po zjedzeniu czosnku, gdyż przechodzi on do mleka i nadaje mu nieprzyjemny zapach i smak – dlatego też dziecku może ono nie smakować. Oczywiście, w tym szczególnym czasie, podobnie jak w ciąży, matka karmiąca powinna wystrzegać się palenia papierosów, picia alkoholu, nawet wina i piwa. Niewskazane jest picie mocnej herbaty i kawy. Ilość płynów należy zwiększyć o 1 litr, czyli dziennie należy wypijać minimum 2-2,5 l.

Źródła

1. Brown J. Odżywianie w ciąży - przewodnik żywieniowy dla kobiet w ciąży i młodych matek, Mada, Warszawa 2002, ISBN 83-86170-75-1
2. Lindemann O., Ortemberg A., Ciąża i poród naturalny, Bellona, Warszawa 2008, ISBN 978-83-11-10962-9
3. Hayes E. Karmienie piersią, REA, Warszawa 2007, ISBN 83-7141-945-4
4. Mub K. KARMIENIE PIERSIĄ - poradnictwo i promocja, MedPharm, Wrocław 2008, ISBN 978-83-60466-35-3