Jej nasiona są śmiertelnie trujące. Są 6 tys. razy bardziej toksyczne od cyjanku
Choć wygląda efektownie i świetnie prezentuje się w ogrodzie, rącznik pospolity może stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia.
W tym artykule:
Egzotyka z ukrytym niebezpieczeństwem
Rącznik pospolity to roślina, która przyciąga wzrok egzotycznym wyglądem i intensywnymi kolorami liści – od soczystej zieleni po głęboką purpurę. W sprzyjających warunkach potrafi osiągnąć nawet 3 metry wysokości w zaledwie jeden sezon. Jego ozdobny charakter sprawia, że coraz częściej trafia do polskich ogrodów jako roślina jednoroczna.
Mimo swojej urody rącznik kryje w sobie śmiertelne niebezpieczeństwo. Jego nasiona, przypominające marmurkowe fasolki, zawierają rycynę – silnie trujące białko, które jest aż 6 tysięcy razy bardziej toksyczne od cyjanku. Wystarczy spożycie kilku nasion, by doszło do silnego zatrucia objawiającego się m.in.:
Sprawdziliśmy warszawskie SOR-y
W skrajnych przypadkach może dojść do niewydolności narządów i śmierci.
Ze względu na wyjątkowo silną toksyczność rącznik nie powinien być sadzony w miejscach dostępnych dla dzieci czy zwierząt. Atrakcyjny wygląd jego owoców może zachęcać do zabawy lub przypadkowego spożycia, co może skończyć się tragicznie. Roślina wymaga świadomego podejścia – jej uprawa powinna być przemyślana, a nasiona przechowywane poza zasięgiem niepowołanych rąk.
Toksyczne nasiona, lecz cenny olej
Paradoksalnie, z tych samych nasion pozyskuje się olej rycynowy – produkt powszechnie wykorzystywany w kosmetyce, farmacji i przemyśle. Proces tłoczenia i rafinacji pozwala oddzielić rycynę, dzięki czemu olej jest całkowicie bezpieczny. Stosowany jest m.in. w balsamach, środkach do pielęgnacji włosów, jako łagodny środek przeczyszczający czy składnik technicznych smarów i biodiesla.
Jak uprawiać rącznik w Polsce?
W naszym klimacie rącznik uprawia się jako roślinę jednoroczną. Nasiona wysiewa się w maju bezpośrednio do gruntu lub w kwietniu do doniczek. Roślina lubi stanowiska słoneczne, ciepłe i glebę żyzną, przepuszczalną. Wymaga regularnego podlewania i nawożenia, szczególnie w czasie suszy.
Rącznik pospolity (Ricinus communis) rośnie w Polsce wyłącznie jako roślina uprawiana przez człowieka, ponieważ nie występuje u nas naturalnie. Nasz klimat nie sprzyja jego całorocznemu wzrostowi – nie jest odporny na mróz, dlatego traktuje się go jako roślinę jednoroczną.
Aleksandra Zaborowska, dziennikarka Wirtualnej Polski
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.