Jej nasiona są śmiertelnie trujące. Są 6 tys. razy bardziej toksyczne od cyjanku

Choć wygląda efektownie i świetnie prezentuje się w ogrodzie, rącznik pospolity może stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia.

Uwaga na tę ozdobną roślinę. Jej nasiona są śmiertelnie trująceUwaga na tę ozdobną roślinę. Jej nasiona są śmiertelnie trujące
Źródło zdjęć: © Adobe Stock
Aleksandra Zaborowska

Egzotyka z ukrytym niebezpieczeństwem

Rącznik pospolity to roślina, która przyciąga wzrok egzotycznym wyglądem i intensywnymi kolorami liści – od soczystej zieleni po głęboką purpurę. W sprzyjających warunkach potrafi osiągnąć nawet 3 metry wysokości w zaledwie jeden sezon. Jego ozdobny charakter sprawia, że coraz częściej trafia do polskich ogrodów jako roślina jednoroczna.

Mimo swojej urody rącznik kryje w sobie śmiertelne niebezpieczeństwo. Jego nasiona, przypominające marmurkowe fasolki, zawierają rycynę – silnie trujące białko, które jest aż 6 tysięcy razy bardziej toksyczne od cyjanku. Wystarczy spożycie kilku nasion, by doszło do silnego zatrucia objawiającego się m.in.:

Sprawdziliśmy warszawskie SOR-y

W skrajnych przypadkach może dojść do niewydolności narządów i śmierci.

Ze względu na wyjątkowo silną toksyczność rącznik nie powinien być sadzony w miejscach dostępnych dla dzieci czy zwierząt. Atrakcyjny wygląd jego owoców może zachęcać do zabawy lub przypadkowego spożycia, co może skończyć się tragicznie. Roślina wymaga świadomego podejścia – jej uprawa powinna być przemyślana, a nasiona przechowywane poza zasięgiem niepowołanych rąk.

Ricinus communis przed kwitnieniem
Ricinus communis przed kwitnieniem © Adobe Stock

Toksyczne nasiona, lecz cenny olej

Paradoksalnie, z tych samych nasion pozyskuje się olej rycynowy – produkt powszechnie wykorzystywany w kosmetyce, farmacji i przemyśle. Proces tłoczenia i rafinacji pozwala oddzielić rycynę, dzięki czemu olej jest całkowicie bezpieczny. Stosowany jest m.in. w balsamach, środkach do pielęgnacji włosów, jako łagodny środek przeczyszczający czy składnik technicznych smarów i biodiesla.

Jak uprawiać rącznik w Polsce?

W naszym klimacie rącznik uprawia się jako roślinę jednoroczną. Nasiona wysiewa się w maju bezpośrednio do gruntu lub w kwietniu do doniczek. Roślina lubi stanowiska słoneczne, ciepłe i glebę żyzną, przepuszczalną. Wymaga regularnego podlewania i nawożenia, szczególnie w czasie suszy.

Rącznik pospolity (Ricinus communis) rośnie w Polsce wyłącznie jako roślina uprawiana przez człowieka, ponieważ nie występuje u nas naturalnie. Nasz klimat nie sprzyja jego całorocznemu wzrostowi – nie jest odporny na mróz, dlatego traktuje się go jako roślinę jednoroczną.

Aleksandra Zaborowska, dziennikarka Wirtualnej Polski

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda