Kwasy żółciowe - czym są, badanie kwasów żółciowych

Kwasy żółciowe to organiczne kwasy wytwarzane w wątrobie z cholesterolu. W organizmie człowieka pełnią one funkcję emulgatorów ułatwiających wchłanianie lipidów, cholesterolu, a także witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (są to m.in. witaminy E, A, D, K). Zbyt wysokie stężenie kwasów żółciowych można zaobserwować u pacjentów z rakiem wątroby, marskością wątroby, a także wirusowym zapaleniem wątroby. Co jeszcze warto o nich wiedzieć? W jakim celu wykonuje się badanie kwasów żółciowych?

Badanie określające stężenie kwasów żółciowych pomaga określić czynność wątroby.Badanie określające stężenie kwasów żółciowych pomaga określić czynność wątroby.
Źródło zdjęć: © Gettyimages
Katarzyna Wąś-Zaniuk

Kwasy żółciowe – czym są?

Kwasy żółciowe są końcowym produktem metabolizmu cholesterolu, produkowanym i wytwarzanym w wątrobie. W naszym ciele pełnią funkcję emulgatorów ułatwiających wchłanianie cholesterolu, tłuszczów, a także witamin rozpuszczalnych w lipidach. Spożywanie posiłków determinuje obkurczanie i opróżnianie pęcherzyka żółciowego, co w efekcie prowadzi do uwolnienia kwasów żółciowych do dwunastnicy.

W żółci, czyli płynnej wydzielinie wątrobowej znajdują się głównie pochodne kwasu cholanowego. Są to kwasy tłuszczowe I-rzędowe takie jak kwas chenodeoksycholowy i kwas cholowy, kwasy II-rzędowe, takie jak kwas dezoksycholowy i kwas litocholowy. III-rzędowe kwasy tłuszczowe powstają wskutek procesu przemian kwasów I-rzędowych.

Kwasy żółciowe nie tylko wspomagają trawienie i modulują funkcjonowanie układu pokarmowego. Odpowiedzialne są również za eliminację nadmiaru cholesterolu z organizmu. Dodatkowo, wpływają na stan flory bakteryjnej naszych jelit.

Badanie kwasów żółciowych - w jakim celu się je wykonuje?

Badanie określające stężenie kwasów żółciowych pomaga określić czynność wątroby. Kwasy żółciowe tworzone z cholesterolu właśnie w tym narządzie, przedostają się do jelita, gdzie w formie aktywatorów i detergentów uczestniczą w trawieniu oraz wchłanianiu tłuszczów. Wątroba pełni niezwykle ważną funkcję w produkcji kwasów, eliminowaniu ich z krwi i wydalaniu do żołci.

Wskazaniami do wykonania badania stężenia kwasów żółciowych są między innymi:

  • podejrzenie choroby nowotworowej wątroby,
  • podejrzenie marskości wątroby,
  • podejrzenie wirusowego zapalenia wątroby,
  • podejrzenie zakrzepicy żyły wrotnej,
  • zastój żółci, czyli tzw. cholestaza - pojawia się ona w przypadku choroby Wilsona, schorzeniach wątrobowych, schorzeniach dróg żółciowych. Cholestaza wewnątrzwątrobowa może być spowodowana także działaniem silnych leków lub substancji toksycznych. Cholestaza zewnątrzwątrobowa związana z utrudnionym odpływem żółci może być spowodowana zapaleniem dróg żółciowych,
  • podejrzenie cholestazy wewnątrzwątrobowej u kobiet w ciąży.

Jak przygotować się do badania kwasów żółciowych?

Badanie kwasów żółciowych powinno być przeprowadzane na czczo, dlatego najlepiej wykonywać je we wczesnych godzinach porannych (najlepiej między 7:00, a 10:00). W jaki sposób przebiega? Z żyły łokciowej pacjenta pobierana jest odpowiednia ilość krwi przy użyciu sterylnej igły.

Badanie kwasów żółciowych powinno być przeprowadzone rzetelnym wywiadem. Pacjent powinien poinformować lekarza lub pielęgniarkę o o aktualnych chorobach i przyjmowanych lekach, również tych bez recepty.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda