Lamblie - przyczyny, objawy, rozpoznanie, leczenie

Człowiek zaraża się cystami powodujacymi lambliozę wypijając wodę lub zjadając pokarm zanieczyszczony kałem ludzi i zwierząt. Może też dochodzić do bezpośredniej transmisji pasożyta lamblia na drodze człowiek - człowiek np. wśród dzieci, przy niezachowaniu zasad higieny osobistej oraz wśród dorosłych w czasie kontaktów seksualnych, zwłaszcza u homoseksualistów.

Jeżeli chodzi o dzieci, to zakażenie pasożytem lamblia dotyczy od 50 proc. do nawet 100 proc. w niektórych regionach, zwłaszcza w regionach o złych warunkach sanitarnych. Zachorowania na lambliozę wykazują wahania sezonowe - najwięcej przypadków zakażeń pasożytem lamblia obserwuje się w lecie.

Cysty wywołujące lambliozę dostają się do jelita cienkiego, gdzie przekształcają się w formy dojrzałe, tzw. trofozoity. Te ostatnie są bardzo ruchliwe, o charakterystycznym gruszkowatym kształcie. Przyczepiają się do śluzówki jelita i intensywnie dzielą się.

Część z nich przedostaje się do dróg żółciowych, zaś pozostała część znów przekształca się w cysty, które wydalone wraz z kałem zakażają kolejnych żywicieli. Obecność Giardii w jelicie cienkim, pęcherzyku żółciowym oraz drogach żółciowych prowadzi do rozwoju stanu zapalnego.

U większości zarażonych osób zakażenie lambliozą przebiega bezobjawowo. Jeżeli już dojdzie do wystąpienia objawów lambliozy, lamblie wywołają następujące objawy:

• nudności, wymioty,
• bóle zlokalizowane w górnej części brzucha,
• wzdęcia brzucha,
• biegunka z dużą domieszką śluzu i tłuszczu, bez krwi, czasem biegunka może występować naprzemiennie z zaparciami,
• bóle głowy,
• stany podgorączkowe,
• utrata masy ciała,
• wyniszczenie organizmu,
• hipoproteinemia (spadek liczby białek we krwi) oraz hipoalbuminemia (spadek liczby albumin we krwi).

Zobacz odpowiedzi na pytania osób, które miały do czynienia z tym problemem:

• Czy podczas gastroskopii lekarz może stwierdzić lamblię? - odpowiada prof. dr hab. Jarosław Leszczyszyn
• Czy to może być oznaka lamblii? - odpowiada dr n. med. Krzysztof Gierlotka
• Czy lamblie mogą mieć związek z trądzikiem? - odpowiada lek. Krzysztof Ziemczyk

Wszystkie odpowiedzi lekarzy

W celu potwierdzenia zakażenia Giardią lamblią bada się kał na obecność pasożytów. Poszukuje się, w zależności od konsystencji kału dostarczonego do badania, cyst w kale uformowanym oraz trofozoitów w kale płynnym. Trofozoity można też wykryć w treści dwunastniczej pobranej za pomocą sondy.

Poza tym, do rozpoznania lambliozy wykorzystuje się też test immunoenzymatyczny ELIS, za pomocą którego można wykryć w kale swoiste antygeny Giardii lamblii (tzw. koproantygeny). Przydatne mogą być też testy serologiczne, za pomocą których poszukuje się we krwi pacjenta specyficznych przeciwciał wytworzonych przeciwko Giardii lamblii.

W leczeniu lambliozy stosuje się głównie metronidazol, dodatkowo podawać można też np. albendazol. Poza tym, lecząc lamblie należy pamiętać o przestrzeganiu zasad higieny osobistej i przepisów sanitarnych. Lamblie leczy się trudno, ponieważ Giardia lamblia szybko się namnaża i nietrudno się nią zarazić.

Należy badać nosicielstwo pasożyta lamblii u całych rodzin zakażonych osób oraz u pracowników przemysłu i handlu spożywczego. Leczyć lamblie należy jednocześnie u zarażonych wraz z wszystkimi członkami ich rodzin oraz wspólnie z nimi przebywających z nimi osób.

Źródła

1. Buczek A. Choroby pasożytnicze - epidemiologia, diagnostyka, objawy, FnRRRKDN, Lublin 2005, ISBN 83-921869-9-0
2. Boroń-Kaczmarska A. Choroby zakaźne w zarysie, Pomorska Akademia Medyczna, Szczecin 2004, ISBN 83-89318-35-0
3. Dziubek Z., Żarnowska-Prymek H., Choroby pasożytnicze człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1999, ISBN 83-200-2279-7
4. Cianciara J., Juszczyk J., Choroby zakaźne i pasożytnicze, Czelej, Lublin 2007, ISBN 978-83-60608-34-0