Niewolnice hormonów. Rezygnują z seksu, cierpią na uderzenia gorąca, lęki

Menopauza oznacza wygaśnięcie czynności jajników, a więc zanik owulacji i zdolności reprodukcyjnych kobiety. Pojawia się zazwyczaj pomiędzy 40. a 58. rokiem życia, co jest uzależnione od indywidualnych uwarunkowań organizmu oraz predyspozycji genetycznych.

- Monopauza to okres, kiedy w życiu kobiety zachodzą diametralne zmiany, zarówno natury fizjologicznej jak i psychicznej. To trudny dla niej czas, ponieważ musi się borykać zarówno z huśtawką emocjonalną, jak i poczuciem straty. Kobiety postrzegają siebie jako mniej wartościowe, tracą poczucie atrakcyjności, co negatywnie wpływa na ich samoocenę. Często uważają, że są mniej ważne zarówno dla najbliższych jak i dla społeczeństwa - nawet mówi się, że stają się "społecznie niewidzialne". Mają poczucie, że żegnają się ze swoją młodością i wchodzą do grupy seniorek - wyjaśnia WP abcZdrowie psycholog Katarzyna Sierpińska.

Trudno ukrywać fakt, że pojawiają się wówczas pewne ograniczenia dotyczące seksu. Obniżony poziom estrogenu wpływa na suchość pochwy, co sprawia ból przy zbliżeniu, dlatego wiele pań z niego rezygnuje. Zmiany w organizmie kobiety pod wpływem redukcji hormonów mogą pojawić się do dwunastu miesięcy po ostatniej menstruacji. Z czasem objawy te ulegają wyciszeniu, aż w końcu zupełnie ustają.

Niedogodności tego okresu można skutecznie niwelować za pomocą produktów ginekologicznych bądź hormonalnej terapii zastępczej. Niektóre kobiety korzystają wówczas także z pomocy psychologa, jednak jest to wciąż w naszym kraju niewielki odsetek. Dlaczego?

- Trudno jest nam przyznać się przed kimś obcym do swoich słabości. Dotychczasowy pęd życia zostaje nagle wyhamowany, ponieważ szalejące hormony źle wpływają na ogólne funkcjonowanie. Kobieta nie potrafi poradzić sobie nie tylko z fizycznymi objawami menopauzy, ale również często z własną psychiką. Spadek libido, chroniczne zmęczenie i problemy ze snem są często wstępem do depresji, która potrafi być trudniejsza do zniesienia niż objawy fizjologiczne. Dlatego tak istotne jest, aby w tym czasie kobieta zadbała nie tylko o swoje ciało, ale i ducha - wyjaśnia psycholog.

Oprócz zmian fizjologicznych kobiety coraz częściej doświadczają w tym czasie problemów z psychiką, w tym samotności. Odchowane dzieci opuszczają dom, pojawia się syndrom pustego gniazda. Zmartwienie o przyszłość swoich dzieci, które są już przecież samodzielne, miesza się z poczuciem bezsilności i postępującymi oznakami starzenia się.

Pojawiają się zmarszczki, skóra robi się bardziej wiotka, co sprawia, że panie nie czują się już tak kobiece i atrakcyjne. Potęguje to wszystko fakt, że żyjemy w świecie, który promuje piękno, młodość, seksualność, a kobieta w okresie klimakterium zaczyna czuć, że odstaje od tych kanonów. Wiele pań rezygnuje przez to z życia towarzyskiego, ograniczając się do domowych spraw i wyjść do pracy.

- Menopauza – ostatnia naturalna miesiączka, to ważny moment zdrowotny w życiu kobiety, ponieważ oznacza nagły spadek estrogenów i brak ich działania ochronnego na organizm. Pojawiają się uderzenia gorąca, nagłe poty, bezsenność, drażliwość, lęki, depresja, oziębłość płciowa, zmęczenie. Bez leczenia, pierwsze pięć lat po menopauzie może prowadzić do szybkiego starzenia skóry, otyłości, bólów i zwyrodnień stawów, nietrzymania moczu, miażdżycy, zawału serca, osteoporozy i złamań - ostrzega endokrynolog Andrzej Sawicki.

Hormonalne leczenie zastępcze może zapobiegać tym chorobom, ale nie każda kobieta może otrzymać estrogeny z powodu przeciwwskazań, a poza tym wiele kobiet boi się leczenia hormonalnego. Dlatego stale poszukiwane są nowe metody leczenia np. przez łączenie estrogenów z lekami mającymi silne działanie zmniejszające ryzyko raka piersi oraz osteoporozy i złamań.

Pomocna w łagodzeniu objawów menopauzy może okazać się także soja, zawiera bowiem w sobie fitoestrogeny, które mają działanie zbliżone do estrogenu. Preparaty zawierające naturalne fitoestrogeny redukują uderzenia gorąca, rozwiązują problemy ze snem, a także zmniejszają potliwość, a ich stosowanie jest całkowicie bezpieczne dla zdrowia.

- Fitohormonalna terapia zastępcza polega na podaniu pacjentce hormonów roślinnych występujących np. w soi lub nasionach lnu. Udowodniono, że podanie takich hormonów lub wprowadzenie do diety produktów sojowych znacznie łagodzi złe samopoczucie związane z menopauzą - dodaje endokrynolog.

- Pomocnym jest również wsparcie zarówno w otoczeniu społecznym, jak i wśród najbliższych. Istnieją grupy wsparcia oraz akademie kobiet, gdzie spotykają się osoby w zbliżonym wieku, dzieląc się własnymi doświadczeniami i przeżyciami związanymi między innymi z okresem menopauzy. Można również szukać wsparcia wśród psychologów, którzy pomagają dostrzec potencjał w tym etapie życia. Bardzo ważna jest akceptacja i wsparcie osób najbliższych, członków rodziny. Dlatego też warto otwarcie rozmawiać o swoich problemach związanych z menopauzą - dodaje psycholog.

Kobieta po 50. roku życia nie powinna rezygnować z dotychczasowych aktywności, zwłaszcza że często ma wówczas więcej czasu na swoje hobby i nadrobienie spraw, które dotąd odkładała.

Psycholog Katarzyna Sierpińska puentuje: - Zmiany związane z menopauzą są nieuniknione, jednak to od nas samych zależy, jak przeżyjemy ten czas. Warto go potraktować jako okres na podejmowanie nowych wyzwań i stawiania sobie nowych celów. Jest to dobry moment na zadbanie o siebie, rozwijanie swoich pasji i zainteresowań.

Warto także brać przykład z Japonek, które słyną z długowieczności i młodego wyglądu. W ich języku okres pomiędzy 40. a 60. rokiem życia nazywany jest mianem "kōnenki", co oznacza wstęp do nowego etapu, lata odnowy i regeneracji.

Źródła

1. Marek Mędraś, Leszek Bablok, Andropauza, PZWL 2004
2. Zbigniew Słomko (red.) Ginekologia T. 1. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008