Naukowcy zbadali wpływ kawy na funkcjonowanie mózgu. Ciekawe wnioski
Dla wielu osób popołudniowa filiżanka kawy to rytuał - zastrzyk energii, który ma pomóc dotrwać do końca dnia pracy. Jednak coraz więcej badań pokazuje, że taki nawyk może mieć poważne konsekwencje dla jakości snu i ogólnego zdrowia.
Kofeina najbardziej zaburzała aktywność mózgu w fazie snu non-REM
W tym artykule:
Działanie kofeiny
Naukowcy z Uniwersytetu Montrealskiego przeprowadzili badanie, w którym analizowali wpływ kofeiny na aktywność mózgu podczas snu. Wzięło w nim udział 40 zdrowych dorosłych w wieku od 20 do 58 lat, którzy spożywali umiarkowane ilości kofeiny.
Każdy z uczestników spędził dwie noce w laboratorium snu - jedną po spożyciu 200 mg kofeiny (czyli około dwóch filiżanek kawy), drugą po przyjęciu placebo. Ani badacze, ani uczestnicy nie wiedzieli, kiedy podano kofeinę, a kiedy placebo.
Podczas snu rejestrowano aktywność mózgu za pomocą elektroencefalografii (EEG), analizując m.in. złożoność sygnałów elektrycznych i ich zmienność w czasie.
Objawy zatrucia dioksynami
Okazało się, że kofeina najbardziej zaburzała aktywność mózgu w fazie snu non-REM - tej najbardziej regenerującej, w której organizm naprawia tkanki, obniża tętno, a mózg zwalnia.
Chociaż kofeina nie uniemożliwia zasypiania, wpływa na jakość snu. Jak wyjaśnia prof. Philipp Thölke, główny autor badania, "sen po kawie jest płytszy, a mózg pozostaje aktywny, przetwarzając więcej informacji w fazie, w której zwykle powinien odpoczywać". EEG wykazało, że fale mózgowe osób po kofeinie przypominały stan krytyczny, charakterystyczny dla czuwania, gdy mózg jest gotowy do reakcji.
Kto jest najbardziej podatny na działanie kofeiny?
Badacze zauważyli, że młodsze osoby (20-27 lat) były bardziej wrażliwe na działanie kofeiny, szczególnie w fazie REM, w której pojawiają się marzenia senne i intensywnie przetwarzane są emocje.
U osób starszych wpływ kofeiny na tę fazę był mniejszy, prawdopodobnie z powodu mniejszej liczby receptorów adenozyny - substancji odpowiedzialnej za odczuwanie senności. Kofeina działa, blokując te receptory, dlatego im ich mniej, tym mniejsze działanie pobudzające.
W fazie non-REM jednak różnice wiekowe były już znacznie mniej wyraźne - kofeina w równym stopniu wpływała na wszystkich.
Choć wiele osób nie postrzega snu jako priorytetu zdrowotnego, jego jakość wpływa na funkcjonowanie całego organizmu. Przewlekłe niedosypianie zwiększa ryzyko nadwagi, chorób serca, cukrzycy, a nawet nowotworów. Już wcześniejsze dane The Sleep Charity pokazały, że aż 90 proc. ludzi doświadcza problemów ze snem.
Eksperci podkreślają, że nie każde przebudzenie w nocy to bezsenność, ale przewlekła deprywacja snu niesie poważne skutki - od spadku koncentracji, przez obniżony nastrój, aż po zaburzenia metaboliczne.
Kiedy ostatnia kawa?
Jeśli zależy Ci na dobrej jakości snu, najlepiej unikać kofeiny po godzinie 15:00. Dla niektórych osób nawet wcześniejsze spożycie może mieć wpływ na sen - wszystko zależy od indywidualnej wrażliwości i wieku.
Marta Słupska, dziennikarka Wirtualnej Polski
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.
