Zachoruje co 3. po 50-tce. "Dolegliwość trudna do zniesienia"

Półpasiec to ciężka i bardzo bolesna choroba. U wielu pacjentów kończy się poważnymi powikłaniami - z udarem włącznie. Grupa potencjalnie narażonych na zachorowanie jest ogromna - to wszystkie osoby, które wcześniej przechodziły ospę. Wystarczy silny spadek odporności, by półpasiec przejął kontrolę na organizmem. Jak się przed nim chronić?

Półpasiec zwiększa ryzyko udaruPółpasiec zwiększa ryzyko udaru
Źródło zdjęć: © Getty Images
Katarzyna Grzęda-Łozicka

Zachoruje co trzeci

Półpasiec to choroba, którą wywołuje tzw. opasające bóle, po kilku dniach na skórze pojawiają się bolesne wykwity pęcherzykowe. Zmiany najczęściej są zlokalizowane po jednej stronie ciała - stąd wzięła się nazwa choroby.

- Choroba przebiega z powstaniem bardzo charakterystycznych wykwitów na skórze zawsze po jednej stronie ciała, wyjątkowo zdarza się też półpasiec rozsiany. Pojawiają się grudki, pęcherzyki, a zmianom skórnym towarzyszy bardzo silny, ostry, piekący ból - tłumaczyła w rozmowie z WP a prof. Anna Boroń-Kaczmarska, specjalistka chorób zakaźnych.

Eksperci szacują, że wśród osób po 50. roku życia, które miały ospę, jedna trzecia zachoruje na półpasiec.

Ciche oznaki udaru mózgu

Półpasiec to bolesne schorzenie, które niesie ze sobą ryzyko wielu poważnych powikłań, jak neuralgia popółpaścowa
Półpasiec to bolesne schorzenie, które niesie ze sobą ryzyko wielu poważnych powikłań, jak neuralgia popółpaścowa © Getty Images

- Jeżeli ktoś przechoruje ospę, to wirus w formie latentnej, przetrwałej gromadzi się w zwojach nerwowych i tam pozostaje do końca życia - wyjaśnia dr Lidia Stopyra, specjalistka chorób zakaźnych, lekarz Kierujący Oddziałem Chorób Infekcyjnych i Pediatrii Szpitala Specjalistycznego im. S. Żeromskiego w Krakowie.

- W momencie, kiedy dochodzi do spadku odporności, wirus się uaktywnia i wywołuje półpasiec, przy czym to nie musi być skrajny spadek odporności, ale taki wynikający np. z przepracowania, niewyspania, z wieku - podkreśla.

Ból jest tak silny, że nie chcą już żyć

Choroba jest bardzo bolesna, a dolegliwości mogą się utrzymywać miesiącami, a nawet latami po przejściu ostrej fazy infekcji. Neuralgia popółpaścowa to najczęstsze powikłanie.

- Jest to dolegliwość trudna do zniesienia. W literaturze były opisywane próby samobójcze z powodu przewlekającego się bólu i stanów depresyjnych po półpaścu - podkreślała podczas spotkania prasowego z cyklu "Ze szczepień się nie wyrasta" prof. Aneta Nitsch-Osuch, konsultant wojewódzka w dziedzinie epidemiologii. Lekarka zaznacza, że pacjenci zmagających się z neuralgią półpaścową oceniają nasilenie bólu na 6-7 w 10-stopniowej skali.

Badania naukowców z Brigham and Women’s Hospital w Bostonie wykazały, że osoby, które przeszły półpasiec są o 30 proc. bardziej narażone na udar mózgu i zawał serca. Wyniki analizy opublikowano na łamach czasopisma Amerykańskiego Towarzystwa Kardiologicznego "JAHA".

Lista możliwych powikłań jest długa, może dojść również do zajęcia gałęzi nerwu ocznego i uszkodzenia wzroku. - Jako klinika neuroinfekcji hospitalizujemy osoby starsze z półpaścem ocznym, który przybiera takie rozmiary, że 1/4 twarzy jest zajęta. Często atakuje też rogówkę, a im osoba jest starsza, tym wygląda to masywniej i ryzyko uszkodzenia rogówki wzrasta – przypominała w rozmowie z WP abcZdrowie prof. Joanna Zajkowska z Kliniki Chorób Zakaźnych i Neuroinfekcji Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku oraz podlaska konsultant w dziedzinie epidemiologii.

Cena szczepionki jest zaporowa

Jedynym sposobem, by uniknąć zachorowania na półpasiec, jest szczepienie. Od 2023 r. w Polsce jest dostępna nowa szczepionka Shingrix. Preparat jest przeznaczony dla osób po 50. roku życia oraz dla pacjentów od 18. roku życia z czynnikami ryzyka predysponującymi do zachorowania i ciężkiego przebiegu półpaśca jak m.in. cukrzyca, otyłość, depresja.

Szczepionkę podaje się domięśniowo w dwóch dawkach, jedna kosztuje ok. 800 zł. Cena szczepionki odstrasza pacjentów. - Dla przeciętnego polskiego seniora to duży wydatek - podkreślała podczas spotkania prasowego dr hab. Grażyna Cholewińska-Szymańska, mazowiecka konsultant wojewódzka w dziedzinie chorób zakaźnych.

Eksperci przekonują, że refundacja zwiększyłaby dostęp do szczepień dla szerszych grup, zwłaszcza, że ryzyko zachorowania rośnie z wiekiem. U osób po 80. roku życia wynosi już 50 proc., istnieje też ryzyko powtórnego uaktywnienia wirusa.

- Około 8-10 proc. pacjentów z grup ryzyka ma tendencję do nawrotu półpaśca i może na niego zachorować po raz drugi i trzeci - ostrzega ekspertka.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Globisz przeszedł rozległy udar. Dziś mówi o sobie: Jestem szczęśliwy
Globisz przeszedł rozległy udar. Dziś mówi o sobie: Jestem szczęśliwy
Ser i śmietana mogą obniżać ryzyko demencji? Zaskakujące wyniki badań
Ser i śmietana mogą obniżać ryzyko demencji? Zaskakujące wyniki badań
"Pierwszy sygnał" uszkodzenia nerek, wątroby. Kluczowe badanie
"Pierwszy sygnał" uszkodzenia nerek, wątroby. Kluczowe badanie
Suplementy, które mogą podnosić ciśnienie krwi. Ważne ostrzeżenie dla sercowców
Suplementy, które mogą podnosić ciśnienie krwi. Ważne ostrzeżenie dla sercowców
Denga i chikungunya coraz częstsze. Tak można się ochronić
Denga i chikungunya coraz częstsze. Tak można się ochronić
Symbol świąt. Jemioła jest trująca, ale może wspomagać ciśnienie krwi
Symbol świąt. Jemioła jest trująca, ale może wspomagać ciśnienie krwi
Obwód uda może świadczyć o ryzyku zgonu? Naukowcy wiedzą, ile cm to minimum
Obwód uda może świadczyć o ryzyku zgonu? Naukowcy wiedzą, ile cm to minimum
Polacy przejadają się w święta. "Zapalenie trzustki, żołądka czy przełyku"
Polacy przejadają się w święta. "Zapalenie trzustki, żołądka czy przełyku"
Izba bez lekarza zamiast porodówki? MZ nie chce dopłacać do nierentownych oddziałów
Izba bez lekarza zamiast porodówki? MZ nie chce dopłacać do nierentownych oddziałów
Uważaj na tę rybę. GIS ostrzega przed alternatywą dla karpia
Uważaj na tę rybę. GIS ostrzega przed alternatywą dla karpia
Tysiące chorych bez finansowania z NFZ. Eksperci alarmują o niedoszacowanych kontraktach
Tysiące chorych bez finansowania z NFZ. Eksperci alarmują o niedoszacowanych kontraktach
Dla tych Polaków grypa jest szczególnie niebezpieczna. Rośnie ryzyko zawału
Dla tych Polaków grypa jest szczególnie niebezpieczna. Rośnie ryzyko zawału